(Cadn.com.vn) - Một lần nữa, người tiêu dùng (NTD) Việt Nam lại lo sốt vó khi nghe thông tin trà sữa Trân Châu (TSTC) có nguồn gốc từ Trung Quốc làm bằng polimer. Bởi lẽ, hầu hết các quán TSTC ở Việt Nam đều lấy nguyên liệu từ Trung Quốc. Ngày 20-8, trước nỗi lo của NTD, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) TP Đà Nẵng đã tổ chức kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm tại một số quán TSTC trên địa bàn TP. TSTC có chứa polimer hay chất độc hại cho sức khỏe con người? Điều này còn phải đợi kết quả xét nghiệm, nhưng những gì ghi nhận được tại một số cơ sở TSTC được kiểm tra, khiến phóng viên chúng tôi không khỏi... rùng mình.

“Đẳng cấp” của giới trẻ

 Không biết từ bao giờ, TSTC bỗng dưng trở thành thức uống thuộc hàng “đẳng cấp” của giới trẻ Việt Nam. Rất nhiều bạn trẻ tự hào cho biết mình là “đệ tử” của loại thức uống vừa ngon, lạ và sang này. Bởi thế, những quán TSTC lúc nào cũng đông nghịt khách. Vào những ngày hè nắng nóng, ai đã từng một lần uống TSTC khó có thể cưỡng lại được vị ngọt ngào quyến rũ, béo ngậy, dẻo dai, thơm phức và mát lạnh của loại thức uống có cái tên nghe rất “đẳng cấp”, mà giá lại không cao.

Tùy theo quán bình dân hay quán sang trọng, giá một ly TSTC từ 8.000 đến 15.000 đồng. Ở Đà Nẵng có hàng chục quán TSTC (kể cả các quán vỉa hè, bình dân), nhiều quán, mỗi ngày bán ra hàng trăm ly TSTC, thu lãi không nhỏ. Dù thông tin TSTC ở Trung Quốc khiến không ít người từng ngưỡng mộ TSTC phải lo sốt vó, nhưng điều đó cũng không làm cho khách đến uống TSTC ở Đà Nẵng giảm đi, mà khách vẫn ra vào tấp nập.

Tô hạt Trân Châu dẻo sánh.

Sửng sốt nguyên liệu làm TSTC...

Kiểm tra VSATTP của một số quán TSTC, các thành viên của đoàn kiểm tra thuộc Chi cục ATVSTP Đà Nẵng đã phải thốt lên rằng, họ cũng ớn lạnh khi kiểm tra các nguyên liệu chế biến TSTC. Tại quán TSTC - kem tươi Famous 82 - Nguyễn Chí Thanh, kiểm tra cho thấy hầu hết các nguyên liệu chính làm nên ly TSTC như bột sữa, trà và hạt trân châu, nước màu tạo nên hương vị (cam, chanh, mè, đậu phộng, nho, táo, bạc hà... với các màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng, đen...) đều không có nguồn gốc xuất xứ, không nhãn mác, không hạn sử dụng và chủ quán hiện cũng chưa có hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm cũng như nguồn gốc mua các nguyên liệu này.

Bao bột sữa được đựng trong bao ni-lông mỏng, nếu nhân viên của quán không nói là bột sữa thì ai cũng tưởng đó là bao bột mì. Những gói hạt trân châu có màu đất đựng trong bao ni-lông cũng không có một dòng địa chỉ, hay nhãn mác. Tại bàn chế biến, vệ sinh quá bẩn, nhếch nhác, cả đống chai lọ nhựa đựng các nước màu xanh, đỏ, nâu, vàng, tím, đen... cũ kỹ và cũng không hề biết chúng được lấy từ đâu; chưa kể đến nhiều hộp sữa chua đã hết hạn sử dụng vẫn được để trên bàn chế biến.

Cô nhân viên cho biết, những chai lọ này là để tạo hương vị cho trà: trà nho, trà bạc hà, trà cam... và cũng có những chai lọ nước màu cô không biết vì chủ quán đem đến bảo pha vào trà thì cô pha, chứ không biết gì hơn. Một nồi hạt trân châu đã được nấu chín (có màu đen), hạt to bằng hạt bắp dai và dẻo sánh không hề được đậy nắp... Chủ quán cho biết, tất cả các nguyên liệu đó đều được gửi từ TPHCM về, (trong khi đó, ở TPHCM, Hà Nội bán nhan nhản các nguyên liệu làm TSTC nhập về từ Trung Quốc và không có nguồn gốc với các bao xé lẻ... - P.V).

Cán bộ Chi cục ATVSTP TP Đà Nẵng kiểm tra những chai nước tạo màu và hương vị TSTC không có nhãn mác, nguồn gốc... Ảnh: H.NHẬT

Pha nhanh, lãi nhiều

Quan sát, chúng tôi thấy cô nhân viên quán TSTC pha một ly thức uống này cực nhanh (chỉ tính bằng giây): lấy 1 cái ly nhựa, xúc 1 muỗng hạt trân châu đã được nấu sẵn, múc 1 vá sữa nước bột sữa và trà cũng đã được pha sẵn bỏ trong tủ lạnh, bốc một nắm đá viên, cắm ống hút vào - thế là xong! Qua tìm hiểu tại một số quán TSTC, cho thấy làm TSTC cực nhanh, nhưng lãi nhiều: 1 gói hạt trân châu chỉ 20.000 đồng và bột sữa với trà (đã ngâm lấy nước) nấu chín với đường cũng rất rẻ, mỗi gói sữa bột khoảng 2kg và trà (khoảng 1kg) giá cũng chỉ vài chục nghìn đồng có thể pha được hơn 100 ly. Như vậy, tính giá thành mỗi ly TSTC giá nguyên liệu chỉ 1.000 đồng, người ta bỏ công ra làm, thu lãi từ 7.000 đồng đến hơn 10.000 đồng/ly; những quán đông khách bán hàng trăm ly mỗi ngày cho thấy loại thức uống này đã đem đến siêu lợi nhuận cho các quán TSTC.

Việt Nam chưa có khả năng xét nghiệm polimer trong TSTC

Ông Trương Quốc Khanh, Phó Giám đốc Chi cục ATVSTP Đà Nẵng cho biết, hiện ở Việt Nam chưa có nơi nào có thể xét nghiệm được polimer trong TSTC. Đợt kiểm tra lần này, Chi cục ATVSTP TP lấy mẫu xét nghiệm các nguyên liệu chính chế biến TSTC: xirô - xét nghiệm đường hóa học, phẩm màu độc hại, sữa có đúng hàm lượng đã công bố hay chưa, chất tẩy trắng (đối với các hạt trân châu màu trắng)...

Theo các chuyên gia y tế, dẫu chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu về loại thức uống này nhưng có thể khẳng định, nó rất nguy hiểm. Bởi vì loại thức uống này được chế biến từ nguồn nguyên liệu chưa được một cơ quan kiểm nghiệm nào kiểm định, lại không nhãn mác, không rõ nguồn gốc, thành phần bao gồm những gì cũng không ai biết nên yếu tố nguy cơ rất cao.

Những người buôn bán, kinh doanh đang đánh vào tâm lý, thị hiếu của NTD là thích rẻ và bổ dưỡng. Nguy hiểm nhất là vì không được kiểm định nên có thể trong các nguyên liệu làm TSTC, nhất là bột sữa sẽ có một số thành phần độc; đặc biệt có những loại hóa chất độc hại không có phản ứng ngay mà phải cần một thời gian dài mới biểu hiện triệu chứng. Vì vậy, lời khuyên tốt nhất cho mọi người là chỉ sử dụng những loại đồ ăn, thức uống có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Hồng Nhật