Bước tiến của cổ phục trong phim Việt

Thứ tư, 29/10/2025 07:32

Phục trang thời xưa trên màn ảnh rộng dần gây được ấn tượng hơn trước nhờ sự đầu tư vượt trội. Trang phục trong các tác phẩm cổ trang không chỉ là công cụ kể chuyện mà còn giúp bộ phim truyền bá, tôn vinh văn hóa truyền thống dân tộc.

Kỳ công cho phần nhìn

Những ngày qua, hình ảnh diễn viên Anh Tú Atus và Lương Thế Thành trong tạo hình cổ trang của phim Hoàng tử quỷ nhận được nhiều quan tâm của công chúng. Tập phim hậu trường về quá trình làm phục trang được tung ra khiến người xem trầm trồ vì sự cầu kỳ, công phu. Tổng cộng có hơn 500 bộ phục trang thời kỳ Lê trung hưng dành cho nhân vật chính, phụ và quần chúng. Mỗi trang phục tuân thủ số lớp quần áo, độ dài tà áo, đi kèm kiểu tóc, giày dép phù hợp. Ấn tượng nhất là dàn cấm vệ quân mặc bộ giáp sắt với trọng lượng đến 20kg, đính kết thủ công từ 400-500 thanh kim loại. Dân chúng cũng mặc đồ khác nhau. Dân kinh thành mặc những chất liệu cao cấp và có nhiều lớp áo, sử dụng dây đeo, mũ lục lăng, mũ chữ đinh. Dân làng sống trên núi mặc trang phục đơn giản phù hợp sinh hoạt hằng ngày.

Mỗi diễn viên trong phim Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu .hải mặc đúng và đủ nhiều lớp áo - Ảnh do đoàn phim cung cấp
Phim Hoàng tử quỷ đầu tư hơn 500 bộ trang phục thời kỳ Lê trung hưng - Ảnh do đoàn phim cung cấp.

Nhà sản xuất Hoàng Quân tự hào cho biết: “Mức đầu tư vào phục trang và đạo cụ tiến bộ rõ rệt so với các phim trước của hãng. Chúng tôi cố gắng làm cho đúng những thứ được xem như đặc trưng của thời kỳ Lê trung hưng để nhìn ra được tính chất của thời kỳ nhưng vẫn phải đẹp theo ngôn ngữ điện ảnh hiện đại và khán giả hiện đại. Phim là để kể chuyện và phục trang là công cụ hỗ trợ kể chuyện. Vì vậy, cần ưu tiên sự hài hòa giữa cảm hứng dân tộc và sự hấp dẫn thị giác. Từ chất liệu, màu sắc… tới từng chi tiết thêu tay, họa tiết trên giáp trụ hay đạo cụ nghi lễ… đều được làm việc qua với cố vấn sử học và thiết kế chỉn chu để vừa mang tính biểu tượng vừa phục vụ cảm xúc hình ảnh”.

Khán giả xem Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu cũng từng xuýt xoa trước độ “chịu chi” của đoàn phim khi may mới 1.000 bộ đồ thời nhà Nguyễn thế kỷ XIX đi kèm giày, mũ. Mỗi bộ được thiết kế nhiều lớp, tạo nên vẻ đẹp tinh tế và cầu kỳ, phản ánh đúng tinh thần thời kỳ phong kiến. Phim Khế ước bán dâu có hơn 300 bộ trang phục thời kỳ Lê trung hưng dành cho tuyến chính, phụ, quần chúng. Mỗi bộ từ màu sắc đến chất liệu đều phục vụ ý đồ thể hiện vai vế, tính cách nhân vật, chẳng hạn trang phục của ông Tri (Nghệ sĩ nhân dân Trung Anh đóng) có hoa văn thêu chỉ vàng nhằm toát lên sự vương giả.

“Vũ khí” cạnh tranh

Không thể phủ nhận phim Việt ngày càng chỉn chu về ngôn ngữ hình ảnh. Những phim lấy bối cảnh xưa hiện được đầu tư mạnh hơn về thị giác. Xem phim, khán giả như được đắm chìm trong không gian cổ xưa một phần nhờ vào phục trang tinh xảo, tỉ mỉ. Phục trang trở thành yếu tố cạnh tranh, khẳng định tầm vóc tác phẩm, cũng là cách để nhà làm phim tôn vinh bản sắc dân tộc - xu hướng chủ đạo của điện ảnh Việt hiện nay.

Mỗi diễn viên trong phim Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu .hải mặc đúng và đủ nhiều lớp áo - Ảnh do đoàn phim cung cấp

Để hạn chế những tranh cãi về phục trang, phụ kiện, các đoàn phim chủ động bắt tay với các nhóm, nhãn hàng chuyên về cổ phục. Đoàn Khế ước bán dâu hợp tác với nhãn hàng Việt phục Vạn Thiên Y. Nhờ vậy, tạo hình trang phục được những người am hiểu đánh giá cao về việc bước đầu đào sâu cũng như giải mã các yếu tố y phục trước thời Nguyễn, tránh phần nào lặp lại quá nhiều phục trang thời Nguyễn trong các sản phẩm nghệ thuật đại chúng.

Hãng phim BHD tổ chức hội thảo “Trang phục, cổ phục thời Đinh” vào tháng 4/2025 để triển khai cho khâu phục trang dự án Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh (dự kiến chiếu ngày 28/8/2026). Đây là lần đầu tiên một dự án phim điện ảnh tổ chức hội thảo chuyên sâu về cổ phục.

Phục trang phim Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh chứa đựng nhiều kỳ vọng khi có sự đồng hành của các thành viên quan trọng đến từ nhóm Bách Hoa Bộ Hành, Chiêu Minh Các, Đại Việt Cổ Phong, Kinh Bắc Legacy.
Phục trang không quyết định độ hay của phim nhưng sự đầu tư vượt trội sẽ hỗ trợ nhiều cho cảm xúc của diễn viên, khán giả. Trong bối cảnh điện ảnh Việt ngày càng đa dạng nguồn phim, phim ảnh không chỉ dừng lại ở nhu cầu giải trí mà còn giúp người xem tìm về cội nguồn, hiểu sâu giá trị văn hóa - lịch sử. Mỗi bộ trang phục được chăm chút cũng chuyển tải một thông điệp văn hóa, mang sức mạnh truyền bá và tôn vinh bản sắc dân tộc.

“Khán giả Việt luôn mong đợi sự đầu tư nhiều hơn của các đoàn phim vào hình ảnh mỹ thuật. Phim có thể chưa hay nhưng một bộ phim được đầu tư mỹ thuật kỹ lưỡng cho thấy sự chỉn chu đối với nghề nghiệp và sự tôn trọng với khán giả. Tùy thể loại phim nhưng với một dự án cổ trang như Hoàng tử quỷ, mỹ thuật thường chiếm khoảng 20% tổng ngân sách, chưa tính phần hậu kỳ kỹ xảo”.

Nhà sản xuất Hoàng Quân