“Bức tranh” chung về tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn TP Đà Nẵng thời gian qua, đặc biệt trong năm 2018 đã xuất hiện thêm nhiều “gam màu” mới. Điều này chứng tỏ, dù cơ quan chức năng đã rất nỗ lực trong việc điều tra, khám phá các đường dây mua bán trái phép chất ma túy; cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc phòng ngừa, hạn chế người nghiện phát sinh; thế nhưng, cuộc chiến phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy xem ra vẫn còn trường kỳ, dai dẳng...

Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh trao thưởng cho Ban chuyên án điều tra, bắt giữ đối tượng Lê Chí Thọ mua bán trái phép chất ma túy.

Ma túy ngoại tỉnh không ngừng “xâm nhập” 

Đại tá Nguyễn Xuân Cường- Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (CSMT) CATP Đà Nẵng cho biết, năm 2018, tình hình tội phạm về ma túy trên địa bàn vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp. Qua công tác đấu tranh, lực lượng phòng chống ma túy thành phố tiếp tục phát hiện nhiều đường dây mua bán trái phép chất ma túy với số lượng lớn từ Hà Nội, Nghệ An, TP Hồ Chí Mình về Đà Nẵng tiêu thụ.

Điển hình, lúc 10 giờ 40 ngày 18-6, tại một nhà trọ trên đường Lê Duẩn (P. Chính Gián, Q. Thanh Khê, Đà Nẵng), Phòng CSMT bắt quả tang Lê Chí Thọ (1989, trú P. Mân Thái, Q. Sơn Trà, Đà Nẵng) về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ gồm 713 gam ma túy đá, 1 cân điện tử cùng một số vật chứng khác liên quan đến hành vi của đối tượng. Trước đó, Phòng CSMT CATP đã bắt giữ Nguyễn Văn Khẩn (1985, P. Mân Thái) về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy, thu giữ 12,5 gam ma túy đá. Theo lời khai của Khẩn thì đây là số ma túy mà y đã mua của Thọ. Qua đấu tranh, Thọ khai số ma túy trên do một đối tượng người Nghệ An vận chuyển về Đà Nẵng vào giao cho Thọ.

Chỉ sau đó 8 ngày, tức ngày 26-6, tại P. Hòa Hiệp Bắc (Q. Liên Chiểu, Đà Nẵng), Phòng CSMT tiếp tục bắt quả tang Lê Văn Quang (1984, trú P. Mân Thái) về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ gồm 400 viên thuốc lắc, 2 ĐTDĐ và 15 triệu đồng. Khám xét nhà Quang, tiếp tục thu giữ 4 gói ketamine (khoảng 12g), 10 viên thuốc lắc, gần 160 triệu đồng. Cũng trong chuyên án này, hơn 1 tháng sau (ngày 27-7), tại nhà xe M.P (P. Hòa Thọ Đông, Q. Cẩm Lệ), Phòng CSMT CATP tiếp tục thu giữ 10 gói ketamine (khoảng 50 gam) được giấu trong 2 chậu cây cảnh vận chuyển từ TP Hồ Chí Minh ra Đà Nẵng cho Quang, số ma túy nói trên Quang khai đặt mua từ TP Hồ Chí Minh về Đà Nẵng tiêu thụ.

Bên cạnh đó, tình trạng ma túy từ các tỉnh phía Bắc trung chuyển qua địa bàn thành phố đi các tỉnh tiếp tục diễn ra. Điển hình, ngày 22-1, tại Bến xe trung tâm (P.Hòa An), CAQ Cẩm Lệ phối hợp với Cục CSMT (Bộ Công an) và Cục PCMT và tội phạm (Bộ đội Biên phòng) bắt quả tang Lê Văn Liệt (1974), trú đường Lạc Long Quân (tỉnh Kon Tum) về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ gồm 4 hộp bánh cốm, bên trong chứa tổng cộng 151gam heroin. Đối tượng Liệt khai vận chuyển từ Hải Phòng về Kon Tum với giá 8 triệu đồng...

Khó khăn trong xử lý người nghiện

Theo Đại tá Cường, trong năm qua, hoạt động mua bán, tàng trữ các loại ma túy tổng hợp chiếm đa số (gần 96% tổng số vụ bắt giữ, cụ thể là 209/218 vụ), đáng chú ý là hoạt động mua bán loại ma túy hướng thần ketamine gia tăng đáng kể, lực lượng chức năng đã phát hiện, thu giữ nhiều gấp 8 lần so với cùng kỳ năm 2017 (478,11/58,65gam). Một vấn đề đáng quan tâm khác, là phần lớn các đối tượng phạm tội có độ tuổi từ 18 - 30 (chiếm gần 74%), trong đó, đáng lo ngại có 11 đối tượng phạm tội có độ tuổi từ 16 - 18, nhiều hơn 9 đối tượng so với cùng kỳ, cho thấy tội phạm ma túy đang có xu hướng trẻ hóa.

Song song với tình hình hoạt động của tội phạm về ma túy, thì tình hình sử dụng trái phép chất ma túy tiếp tục diễn biến theo chiều hướng phức tạp hơn. Theo lãnh đạo Phòng CSMT CATP, tuy số tái nghiện trong năm 2018 ít hơn so với cùng kỳ (khoảng 20%), nhưng số nghiện mới lại tăng (hơn 15%), đặc biệt, số phát hiện mới sử dụng lần đầu là 1.804/3.006 trường hợp (chiếm hơn 60%). Một vấn đề đáng lo ngại là trong số phát hiện mới có 134 trường hợp dưới 18 tuổi (nhiều hơn 35 trường hợp so với cùng kỳ năm 2017, tăng hơn 35%). Độ tuổi người sử dụng trái phép chất ma túy tập trung từ 18 - 30 (chiếm hơn 80%), trong đó, đáng chú ý thành phần nữ giới có 324 trường hợp (chiếm gần 11%), nhiều hơn 105 trường hợp (tăng gần 48%). Tình trạng lợi dụng quán karaoke và dịch vụ lưu trú sử dụng trái phép chất ma túy gia tăng sự phức tạp.

Trong năm qua đã phát hiện, xử lý 88 vụ, 576 trường hợp dương tính với chất ma túy (nhiều hơn 44 vụ, 355 đối tượng), trong đó có vụ phát hiện 16 đối tượng dương tính với chất ma túy. Bên cạnh gia tăng người nghiện trên địa bàn thành phố thì trong năm qua, tình hình người nước ngoài, khách du lịch có sử dụng trái phép chất ma túy tại các quán bar, pub, khu nghỉ dưỡng... tiềm ẩn sự phức tạp, khó kiểm soát. Ngoài ra, hiện trên địa bàn thành phố có nhiều đối tượng là người có hộ khẩu ngoại tỉnh đến cư trú, sinh sống có sử dụng trái phép các chất ma túy. Vì vậy công tác kiểm soát của các địa phương gặp nhiều khó khăn; đặc biệt, số đối tượng có biểu hiện loạn thần do sử dụng ma túy ngoài cộng đồng hiện còn nhiều, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến tình hình ANTT trên địa bàn...

Đối tượng Lê Chí Thọ và tang vật ma túy.

Giải pháp nào?

Đại tá Cường cho hay, qua công tác đấu tranh nhận thấy phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng rất tinh vi, xảo quyệt. Có đối tượng mở quán tạp hóa làm bình phong nhằm che giấu hoạt động mua bán ma túy; có đối tượng thuê nhà tại TP Đà Nẵng để hoạt động nhưng chỉ “giao dịch” ma túy cho các đối tượng người ngoại tỉnh; đối tượng cầm đầu không lộ diện mà sử dụng “chân rết” để giao ma túy cho con nghiện... Đáng chú ý, xuất hiện tình trạng đối tượng là người Việt Nam có quốc tịch nước ngoài mua ma túy ở nước ngoài vận chuyển về Đà Nẵng thông qua đường bưu điện để tiêu thụ; ngoài ra, các đối tượng còn triệt để lợi dụng các trang mạng xã hội... trong các hoạt động giao dịch mua bán ma túy, gây nhiều khó khăn cho công tác điều tra, giám sát.

Thời gian tới, bên cạnh việc tăng cường công tác nắm tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng nhằm đấu tranh triệt phá các đường dây mua bán ma túy trên địa bàn, Đại tá Nguyễn Xuân Cường cho biết, toàn lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy thành phố sẽ triển khai các đợt cao điểm tổng rà soát, kiểm tra người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy nhằm giảm nguồn “cầu” ma túy trên địa bàn, tiến tới giảm nguồn “cung”. Ngoài ra, cần xác định công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy là của cả hệ thống chính trị, phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác cai nghiện, giúp người sau cai hòa nhập cộng đồng, nói không với ma túy... Riêng với lực lượng công an, Đại tá Cường cho hay sẽ tiếp tục lập kế hoạch, mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma túy, truy quét đối tượng sử dụng chất ma túy; tăng cường công tác kiểm tra lưu trú, kiểm tra hoạt động tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện, quán bar, vũ trường, hoàn thiện phần mềm quản lý nhân hộ khẩu... để kiểm soát, tiến tới ngăn chặn tội phạm và tệ nạn ma túy gia tăng trên địa bàn.

DOÃN NGUYÊN HƯNG