Cuối năm 2016, công trình Nhà bia tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ  thôn Vân Dương, xã Hòa Liên, Hòa Vang, TP Đà Nẵng, do ảnh hưởng dự án đường Nguyễn Tất Thành nối dài, phải di dời, giải tỏa. Tuy nhiên, đã gần 3 năm trôi qua, công trình này vẫn chưa hoàn thành các thủ tục để xây dựng lại, làm nơi tôn vinh, tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ của nhân dân địa phương...

Bia ghi danh các Nhân Sỹ, Anh hùng Liệt sĩ thôn Vân Dương phải đặt tạm tại sân nhà truyền thống, UBND xã Hòa Liên 3 năm nay.

Sự việc này đã  được nhân dân địa phương phản ánh từ đầu năm 2018. Ông Nguyễn Văn Thạnh - cán bộ văn phòng UBND xã Hòa Liên, được phân công theo dõi việc di dời và xây dựng lại Bia tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ thôn Vân Dương cho biết: Bia tưởng niệm ghi tên 173 các Nhân sĩ yêu nước và Anh hùng Liệt sĩ thôn Vân Dương hy sinh trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước từ năm 1887 đến năm 1984,  được dựng ngày 12-6-2002, theo Quyết định của UBND TP Đà Nẵng và Báo cáo của Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, trên diện tích 368m2, tại thôn Vân Dương. Công trình Bia tưởng niệm lúc đó, do cán bộ và nhân dân thôn Vân Dương xây dựng, với sự tài trợ của ông Nguyễn Xuân Hoàng, ông Lê Ba..., là những người con của quê hương đang công tác tại một số địa phương phía Nam.

Đầu năm 2017, do thi công tuyến đường Nguyễn Tất Thành nối dài, công trình nhà bia phải di dời, giải tỏa, tấm bia đá nguyên khối ghi tên các nhân sĩ, Anh hùng Liệt sĩ được chuyển  về nhà truyền thống tại UBND xã Hòa Liên, dựng tạm đã gần 3 năm qua. Theo ông Nguyễn Văn Tần - Phó Bí thư Chi bộ thôn Vân Dương,  hầu hết các nhân sĩ yêu nước, các Anh hùng Liệt sĩ có tên trên tấm bia tưởng niệm đều đã được ghi danh tại Đài tưởng niệm Nghĩa trang Liệt sĩ của xã Hòa Liên. Nhưng đây là những người con của thôn Vân Dương, đã làm rạng danh cho truyền thống cách mạng của quê hương, được cán bộ và nhân dân tôn vinh, chung công sức dựng bia tưởng niệm tại ngay chính thôn, cán bộ và nhân dân Vân Dương  mong muốn sớm xây  dựng lại công trình này.

Trước nguyện vọng của nhân dân,  ngày 8-6-2017, UBND TPĐà Nẵng đã có Quyết định "Về việc phê duyệt Tổng mặt bằng quy hoạch chi tiết xây dựng TL:1:500 Bia tưởng niệm anh hùng liệt sĩ và cây xanh, vườn dạo", tại Vệt khai thác quỹ đất hai bên tuyến đường Nguyễn Tất Thành nối dài, trên tổng diện tích 1.996m2. Theo Quyết định này, UBND H. Hòa Vang có trách nhiệm thực hiện các bước xây dựng cơ bản theo đúng quy định, đồng thời phối hợp Viện Quy hoạch  xây dựng thực hiện việc cắm mốc ranh giới được duyệt. Giao Sở TNMT căn cứ tổng mặt bằng được duyệt, hướng dẫn các thủ tục thu hồi đất, giao đất theo đúng quy định.

Phác thảo phối cảnh khu bia tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ thôn Vân Dương đang chờ đất để triển khai xây dựng.

Ngày 22-8-2017, Chủ tịch UBND TPĐà Nẵng cũng có Công văn "về việc hỗ trợ kinh phí để di dời và xây dựng lại bia tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tại thôn Vân Dương", gửi Sở Xây dựng, UBND H. Hòa Vang, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Đà Nẵng, với nội dung: Xây dựng lại công trình Khu nhà bia tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ thôn Vân Dương tại vị trí mới theo quy hoạch đã duyệt và di dời tấm bia đá nguyên khối về vị trí mới. Từ nguồn đền bù giải tỏa của dự án đường Nguyễn Tất Thành nối dài là 137 triệu, thành phố hỗ trợ thêm 263 triệu đồng. Giao UBND H. Hòa Vang là Chủ đầu tư chịu trách nhiệm lập đầy đủ hồ sơ, thủ tục và trình tự xây dựng cơ bản theo quy định hiện hành, xem xét, đầu tư các hạng mục xây dựng tường rào, cổng ngõ, vườn dạo, sân nền và trồng cây xanh tại khu bia tưởng niệm với kinh phí hơn 430 triệu đồng từ nguồn ngân sách huyện. Trong thời gian qua,  UBND H. Hòa Vang, UBND xã Hòa Liên  đã họp dân, lấy ý kiến để xây dựng thiết kế mới cho Khu tưởng niệm các Anh hùng Liệt sỹ thôn Vân Dương. Tuy nhiên, đến hết năm 2017, rồi năm 2018, vẫn chưa có đất trên thực tế để triển khai dự án.

Mới đây, đầu tháng 9-2019, chúng tôi lại nhận được ý kiến phản ánh của người dân địa phương xã Hòa Liên về vấn đề xây dựng lại công trình Khu nhà bia tưởng nhiệm các Anh hùng Liệt sĩ tại thôn Vân Dương. Ngày 10-9-2019, trao đổi với chúng tôi, ông Trương Tấn Mạnh - Chủ tịch UBND xã Hòa Liên cho biết,  hiện nay mặt bằng công trình đã được UBND thành phố và Ban Quản lý các dự án hạ tầng ưu tiên thành phố phê duyệt, trên diện tích như UBND thành phố đã phê duyệt, ngay tại khu vực thôn Vân Dương. Theo dự toán, tổng kinh phí xây dựng công trình khoảng hơn 700 triệu đồng. Tuy nhiên, công trình vẫn chưa triển khai được, do mặt bằng công trình được quy hoạch nằm trên trục đường dân sinh của thôn. Vì vậy, muốn xây dựng công trình phải xây dựng lại con đường dân sinh tránh vòng qua khu vực công trình, nhưng hiện vẫn chưa có kinh phí. Theo ông Mạnh, dự kiến cuối năm 2019 này sẽ triển khai xây dựng công trình, còn chính xác vào thời gian nào thì chưa rõ, vì đồng thời cũng phải hoàn thành đoạn đường dân sinh mới cho người dân đi lại trong khu vực thôn Vân Dương.

Cán bộ và nhân dân thôn Vân Dương, xã Hòa Liên mong muốn chính quyền, ngành chức năng sớm xem xét giải quyết những vướng mắc, để triển khai dự án Khu nhà bia là nơi tôn vinh, tưởng niệm các nhân sỹ yêu nước, Anh hùng Liệt sỹ, giáo dục và phát huy truyền thống cách mạng cho các tầng lớp nhân dân nhất là thế hệ trẻ ở Hòa Liên, Hòa Vang.

HỒNG THANH