“Hãy cố gắng làm cho Hòa Vang trở thành một “chấm son” trên bản đồ Tổ quốc” - lời động viên ân cần đó đã được Bác Hồ và Bộ Chính trị căn dặn từ năm 1965 khi ông Mai Ngọc Châu- Huyện ủy viên, Chính trị viên Huyện đội Hòa Vang, tỉnh Quảng Đà cũ (nay là Đà Nẵng) được cử ra thủ đô Hà Nội để báo cáo tình hình đánh Mỹ của quân, dân huyện nhà.

Đồng bào Cơ Tu H. Hòa Vang bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống của người miền núi.

55 năm sau, “chấm son” ấy vẫn rạng ngời trong công cuộc tái thiết, dựng xây quê hương và được Đảng, Nhà nước phong tặng các danh hiệu cao quý: Anh hùng LLVTND, Anh hùng LLVTANND, Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới.

Năm 1997 chia tách thành 3 đơn vị hành chính trực thuộc TP, gồm Q. Ngũ Hành Sơn, Q. Liên Chiểu và H. Hòa Vang; sau đó 8 năm, Hòa Vang lại tách thêm 1 đơn vị hành chính mới là Q. Cẩm Lệ. Chia tách Hòa Vang để thành lập các quận, huyện là yêu cầu phù hợp cho sự phát triển chung của TP ngày càng giàu mạnh, văn minh, hiện đại. Và hơn ai hết, người dân Hòa Vang đều nhận thức được rằng, chia tách là cách để mỗi quận, huyện thể hiện, khẳng định vị thế mới của mình trong xu thế hội nhập. Mặc dù đi trước về sau, nhưng Hòa Vang mãi sâu nặng thủy chung và nồng thắm tình người.

Nông dân Hòa Vang phát triển mô hình trồng hoa ứng dụng công nghệ cao phục vụ thị trường.

Sau khi chia tách thêm Q. Cẩm Lệ, Hòa Vang vừa lo củng cố xây dựng đội ngũ cán bộ, từng bước kiện toàn bộ máy Nhà nước, vừa tập trung chuẩn bị các điều kiện xây dựng cơ quan làm việc. “Thủ phủ” làm việc mới của huyện được đặt tại xã Hòa Phong là vùng đất địa linh nhân kiệt, có thế núi, hình sông - nơi có Nhà yêu nước Ông Ích Đường và hàng ngàn người con quê hương đã nằm xuống trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Trong kháng chiến chống Mỹ, cơ quan huyện đã liên tục di chuyển từ các huyện Đông Giang, Tây Giang, Điện Bàn (Quảng Nam) về dãy núi Đồng Xanh - Đồng Nghệ rồi Ô Rây, Tống Cói... Bất chấp Luật 10/59 với máy chém lê khắp miền Nam của địch, người dân vẫn kiên trung bảo vệ cơ quan huyện an toàn tuyệt đối. Truyền thống hào hùng mà bao thế hệ người Hòa Vang đã tạo dựng vun đắp, giờ sẽ được viết tiếp những trang vẻ vang mới trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương.

Như những đứa con đã ra riêng để có điều kiện phát triển nhanh và mạnh hơn, người dân Hòa Vang dù sống nơi đâu cũng vẫn là con một nhà. Có thể đất đai sẽ hẹp lại nhưng 2 tiếng “Hòa Vang” sẽ lớn lên bởi lẽ cái gốc con người Hòa Vang khó có thể nhạt nhòa. Ngày nay, trong công cuộc chỉnh trang, Hòa Vang là vành đai xanh để nới rộng không gian địa giới cho TP về phía Tây. Nói điều đó để thấy rằng, Đà Nẵng mở rộng không gian đô thị thì Hòa Vang nhanh hơn trong việc đô thị hóa nông thôn mà bằng chứng là bằng nhiều cách làm đầy sáng tạo, quyết liệt nên chỉ sau gần 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), Hòa Vang đã trở thành một trong những huyện NTM đầu tiên của cả nước. 

Việc xây dựng NTM ở H. Hòa Vang đã mang đến luồng sinh khí mới, mang đến niềm vui cho người dân khi cơ sở hạ tầng nông thôn, miền núi được hoàn thiện, chất lượng cuộc sống được nâng cao cả về vật chất lẫn tinh thần. Năm 2020, thu nhập bình quân đầu người đạt 55,1 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn NTM còn 0%, không còn nhà tạm; tỷ lệ lao động nông thôn có việc làm đạt 97,25%, tỷ lệ lao động qua đào tạo chiếm 70%. Cùng với các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, một lớp nông dân mới năng động, dám nghĩ, dám làm xuất hiện ngày càng nhiều...

Hoạt động phố đêm Túy Loan (xã Hòa Phong) đã minh chứng cho sự vươn lên mạnh mẽ của một miền quê.

Phó Chủ tịch UBND H. Hòa Vang Phan Văn Tôn khẳng định: “Xây dựng NTM chính là sự chuyển mình mạnh mẽ của cả xã hội để đưa nông nghiệp - nông thôn - nông dân tiến lên. Bây giờ, vấn đề xây dựng NTM ở địa phương đã hiện hữu “có da, có thịt” đàng hoàng; cũng không còn lo thực hiện cho đạt các chỉ tiêu, tiêu chí mà là đang duy trì, nâng chất và hướng đến các chỉ tiêu, tiêu chí của Huyện NTM kiểu mẫu. Hòa Vang sẽ bứt phá mạnh mẽ hơn, phát triển bền vững hơn trong tương lai. Đó chính là mệnh lệnh, là lời hứa để không phụ lòng tin yêu và sự hy sinh của bao thế hệ cha anh đã ngã xuống vì mảnh đất thân yêu này”.

Nhìn lại các chặng đường đã qua, Hòa Vang đã trải qua bao lần tách, nhập. Song, dù trong hoàn cảnh nào, địa phương vẫn luôn phấn đấu thực hiện theo lời Bác dạy. Với nhiều nét đặc thù của vùng nông thôn và không lẫn vào đâu so với các quận nội thành khác. Nét đặc thù ấy, ngoài sự nỗ lực của toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân thì cũng cần có thêm những cơ chế, chính sách ưu đãi mới đủ sức tạo nên sức mạnh vượt trội cần thiết để phát triển Hòa Vang đến năm 2030 như nguyện vọng thiết tha của người dân và cả trong tư duy chiến lược của lãnh đạo TP để trở thành một đô thị bền vững có bản sắc riêng... 

VY HẬU