(Cadn.com.vn) - Gần đây, giới đầu tư “rỉ tai” nhau một loại hình kinh doanh mới trên thị trường tài chính, vốn ít nhưng lời nhiều. Trong lúc bất động sản, vàng, chứng khoán đang ế ẩm, “chơi tỷ giá” đang trở thành kỳ vọng của các nhà đầu tư, thu hút nhiều người với mong mỏi tìm kiếm lợi nhuận trong lúc khó khăn này. Thực hư câu chuyện này ra sao?

ĐẦU TƯ TỶ GIÁ LÀ GÌ?

Tỷ giá hối đoái (thường gọi tắt là tỷ giá) là sự so sánh về mặt giá cả giữa 2 đồng tiền của 2 nước khác nhau. Thông thường, tỷ giá hối đoái được biểu diễn thông qua tỷ lệ bao nhiêu đơn vị đồng tiền nước này bằng một đơn vị đồng tiền của nước kia. Ví dụ như tỷ giá hối đoái giữa đồng Việt Nam và USD 20.820 VND/USD hay giữa yên Nhật và USD là 250 JPY/USD hoặc giữa đồng Việt Nam và EUR là 26.744 VND/EUR.

Nói một cách dễ hiểu, một khách hàng A có 200.000USD (tương đương 155.698EUR) trong tài khoản thanh toán tại một NHTM. Khách hàng A có thể dự báo tỷ giá EUR/USD tăng trong thời gian tới, đặt lệnh mua 100.000EUR trong tháng 12-2012 với tỷ giá 1 EUR đổi được 1,285USD. Đến tháng 2-2013 (2 tháng sau), khách hàng A bán 100.000EUR này với tỷ giá 1,385USD có thể lời 10.000USD (tương đương 208 triệu đồng). Khi thị trường biến động mạnh, khách hàng A có thể thực hiện chuyển đổi giữa EUR và USD nhiều lần trong ngày nhằm tận dụng chênh lệch biến động tỷ giá. Ngược lại, nếu dự đoán sai, đồng EUR bị “rớt”, tất nhiên nhà đầu tư sẽ bị lỗ nặng. Do vậy, nhà đầu tư phải có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, phải luôn theo dõi thông tin kinh tế, chính sách tiền tệ mà Mỹ và các quốc gia thuộc khu vực sử dụng đồng tiền chung Châu Âu để dự đoán sự biến động của tỷ giá.

"Chơi" tỷ giá cũng chứa đựng nhiều rủi ro.

TRÀO LƯU “CHƠI” TỶ GIÁ

Lợi nhuận từ đầu tư tỷ giá khiến nhiều người ưa thích. Chính vì vậy, một số NH nước ngoài như HSBC, ANZ... đã cho ra đời sản phẩm “tiền gửi song tệ”. Đây là một loại hình tiền gửi kết hợp quyền chọn tiền tệ, giúp khách hàng đầu tư sinh lãi cao nhờ vào những biến chuyển của tỷ giá quy đổi giữa 2 đơn vị ngoại tệ. Tiền gửi sẽ được thanh toán bằng một trong 2 đơn vị ngoại tệ này phụ thuộc vào sự dao động của tỷ giá hối đoái. Thực chất, đây là sản phẩm phái sinh liên kết với tiền gửi tiết kiệm tương tự mua bán ngoại tệ kỳ hạn hay quyền chọn ngoại tệ. Theo đó, các NHTM trở thành sàn trung gian cho khách hàng đầu tư các sản phẩm này.

Tuy nhiên, hiện một hình thức đầu tư trực tiếp khác lại xuất hiện, không thông qua các sản phẩm tiền gửi tại các NH, được gọi là đầu tư tỷ giá. “Chơi” tỷ giá xuất hiện đầu tiên tại TPHCM, sau đó lan dần ra các tỉnh, thành phố lớn. Hầu hết các nhà đầu tư nhỏ lẻ, người dân có tiền thường bị rủ rê “thử một lần cho biết”. Người đầu tư phải mở tài khoản, gửi tiền để làm vốn kinh doanh ngoại hối. Mức ký quỹ tối thiểu là 1.000USD (tương đương 21 triệu đồng), người chơi có thể nộp tiền bằng VND hoặc USD với tỷ giá quy đổi ở mức 21.000 đồng = 1USD.  

Các Cty đầu tư tài chính cử nhân viên tiếp thị, hướng dẫn khách hàng cách mở tài khoản, nộp tiền, tư vấn đầu tư tỷ giá, cung cấp “phần mềm” giao dịch qua máy tính. Các thao tác đặt lệnh, chuyển tiền, rút, gửi đều thông qua tài khoản cá nhân, người kinh doanh tỷ giá có thể đặt lệnh mua, bán ngoại tệ tại nhà. Chính vì vậy, trong một thời gian ngắn, số lượng người “chơi” tỷ giá ngày càng nhiều và có xu thế lan rộng sang các nơi khác.

Chị P.T.M.D được nhân viên của một Cty đầu tư tài chính tiếp thị: “Đầu tư tỷ giá giống như chơi trên sàn vàng trước đây, vốn ít nhưng lời nhiều. Kinh tế các nước biến động mạnh, nếu có cơ hội chị sẽ có hàng trăm triệu đồng”. Nhân viên này còn hướng dẫn cặn kẽ về cách “chơi” cặp tỷ giá EUR/USD, vào một thời điểm bất kỳ trong tuần (từ thứ hai đến thứ sáu), nhà đầu tư khớp lệnh mua 5.000USD tại mức 1 EUR đổi được 1,285USD. Sau đó, nhà đầu tư khớp được lệnh bán với mức 1 EUR đổi được 1,305USD. Như vậy, nhà đầu tư có được khoản chênh lệch +0,02USD. Khi đó, hệ thống giao dịch sẽ quy đổi lợi nhuận và chuyển vào tài khoản của nhà đầu tư. Ngược lại, 1EUR thấp hơn mức 1,285 USD khi khớp lệnh, nhà đầu tư phải chịu lỗ, mất tiền cho một lần giao dịch.

RỦI RO VÌ ĐẦU TƯ TỶ GIÁ “CHUI”

Thật ra, đầu tư tỷ giá là một loại hình kinh doanh lâu đời, có mặt khắp nơi trên thế giới. Việc triển khai các sản phẩm tiền gửi có liên quan đến tỷ giá ở nước ta sẽ giúp nhà đầu tư có nhiều cơ hội lựa chọn một hình thức kinh doanh mới trong bối cảnh các kênh đầu tư khác ngày càng khó khăn. Thế nhưng, “chơi” tỷ giá luôn đối mặt với nhiều rủi ro lớn bởi thị trường ngoại tệ trên thế giới biến động hằng giờ với biên độ ngày càng rộng. Chính vì vậy, nếu dự báo sai, nhà đầu tư có thể mất hàng tỷ đồng, thậm chí có thể bị phá sản ngay lập tức.

Theo quy định của NHNN, chỉ có các tổ chức tín dụng mới được phép kinh doanh, các tổ chức và cá nhân khác tham gia sân chơi tỷ giá đều vi phạm pháp luật. Một số chuyên gia am hiểu trong lĩnh vực NH cảnh báo, đầu tư tỷ giá hiện nay là một “chuỗi” các “nhà cái” trong nước với một đối tác nước ngoài tại Việt Nam. Trong trường hợp phát sinh sự cố, người “chơi” tỷ giá có thể mất trắng nếu các đơn vị kinh doanh ngoại tệ này “biến mất” khi các cơ quan chức năng kiểm tra.

Để giảm thiểu những thiệt hại cho nhà đầu tư nhẹ dạ, chưa nắm được thông tin, các ngành chức năng cần có những biện pháp hữu hiệu ngăn chặn các hành vi kinh doanh trái pháp luật.

 Văn Khoa