(Cadn.com.vn) - Theo thống kê của Phòng Lao động (Ban Quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng), tính đến nay, có hơn 76.493 công nhân đang làm việc tại 270 công ty (trong đó, có khoảng 40.000 công nhân làm việc cho các doanh nghiệp nước ngoài) đang hoạt động thuộc 6 khu công nghiệp (KCN) tại TP Đà Nẵng (KCN Liên Chiểu, KCN Hòa Khánh, KCN Hòa Khánh mở rộng, KCN Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng, KCN Hòa Cầm và KCN Đà Nẵng). Sau tết Nguyên đán, số người trở lại làm việc là 72.562 người, đạt tỉ lệ 95,30%. Tình hình lao động không có sự dịch chuyển lớn như trước đây, do các công ty đã thực hiện nhiều biện pháp để giữ chân người lao động, như ngoài được hưởng BHXH, BHYT, BHTN, còn được chi trả phụ cấp tiền nuôi con nhỏ dưới 6 tuổi, tiền phụ nữ hằng tháng, tăng chất lượng bữa ăn ca, trợ cấp tiền thuê nhà, tiền chuyên cần, ngày thứ bảy làm việc một buổi... Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp sản xuất vẫn đang lâm vào tình trạng thiếu hụt công nhân có tay nghề cho việc mở rộng sản xuất. Hiện nay, Trung tâm GTVL KCN đã thống kê trên địa bàn TP Đà Nẵng, thiếu khoảng hơn 4.000 công nhân, tập trung vào các ngành sản xuất chủ yếu như: dệt may, giày da, lắp ráp điện tử, cơ khí chế tạo, gò hàn... Trong đó, công nhân may, công nhân ngành cơ khí không đáp ứng đủ cho các doanh nghiệp. So với các KCN khác trên địa bàn, KCN Hòa Khánh có số lượng các doanh nghiệp, nhà máy hoạt động nhiều nhất và đang ngày càng mở rộng quy mô sản xuất nên nhu cầu tuyển dụng lao động cao. Hiện hàng loạt doanh nghiệp tại KCN Hòa Khánh treo biển báo tuyển công nhân với số lượng lớn kèm theo các chế độ đãi ngộ đối với người lao động nhưng vẫn chưa tuyển dụng được nhiều. Được biết nhiều doanh nghiệp tuy đã cải thiện điều kiện lao động, tăng đơn giá sản phẩm, chăm lo đời sống người lao động... nhưng tiền lương vẫn còn thấp, chưa có nhà ở cho công nhân, nhà trẻ... nên chưa thực sự thu hút  người lao động gắn bó lâu dài với công ty. Mặt khác, do các ngành chiếm số lượng công nhân vượt trội là may mặc, giày da, điện tử... chủ yếu tuyển công nhân nữ nên tạo ra sự thiếu hụt lao động lớn. Nếu những năm trước, các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, TT-Huế, Quảng Ngãi... là địa bàn cung cấp công nhân chính cho các KCN ở Đà Nẵng và Quảng Nam, nay các địa phương này cũng có các KCN, giải quyết được việc làm cho lao động tại chỗ...

Nhiều doanh nghiệp tại KCN Hòa Khánh thông báo tuyển công nhân với nhiều chế độ đãi ngộ nhưng vẫn chưa tuyển dụng đủ người.

Một vấn đề đáng quan tâm khác là các công ty phải đối diện với tình trạng công nhân bỏ việc giữa chừng, vì hiện nay có một bộ phận nhân công đang lao động theo kiểu tạm bợ, chờ cơ hội tốt hơn hay làm việc theo kiểu mùa vụ... Họ sẵn sàng nghỉ việc bất cứ lúc nào khi xin được công việc tốt hơn, phù hợp hơn, hoặc xin đi làm những việc ở khu vực dịch vụ, nhẹ nhàng, ít chịu áp lực thời gian hơn... Hiện nay, nhà nước quy định các công ty được quyền trực tiếp tuyển dụng lao động, không phải thông qua các Trung tâm GTVL, nên một số công ty khi gặp khó khăn về lao động trực tiếp, mới đến Trung tâm yêu cầu, còn các chức danh khác dễ tuyển thì thôi. Mặc dù Trung tâm GTVL KCN (Đường số 2, KCN Hòa Khánh, TP Đà Nẵng) đã dự báo trước được tình hình, hợp tác với các trường Đại học Bách Khoa, Đại học Duy Tân, Đại học Đông Á, Cao đẳng Công nghệ, Cao đẳng nghề và các Trung tâm khác, tổng hợp được số lượng người lao động ngoài xã hội đến đăng ký tại Trung tâm. Vì vậy, các công ty cần có sự chia sẻ và hợp tác đầy đủ, để tạo điều kiện cho Trung tâm thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Với tình hình thiếu hụt trầm trọng lao động có tay nghề như hiện nay, lao động giá rẻ không còn là lợi thế cạnh tranh.

Trước tình hình đó, Trung tâm GTVL KCN, đơn vị sự nghiệp nhà nước trực thuộc Ban quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng, đã tổ chức các lớp dạy nghề ngắn hạn, cấp tốc, với hình thức: Tuyển dụng (Người lao động) - Đào tạo (Trung tâm) - Chuyển giao (Doanh nghiệp). Trung tâm và doanh nghiệp hợp tác đào tạo theo địa chỉ, theo sát chương trình doanh nghiệp yêu cầu, có thời gian thực tập trên các thiết bị, công nghệ mới tại doanh nghiệp, đảm bảo sau khi kết thúc khóa học, học viên trở về làm việc không phải qua thời gian thực tập. Học viên đến Trung tâm được học nghề, trong đó thời gian thực tập là chủ yếu, nên đạt được yêu cầu về tay nghề của nhà tuyển dụng. Sau nhiều năm thực hiện phương thức này, Trung tâm đã đào tạo và chuyển giao rất nhiều lao động cho các công ty: Vinatex, Tân Phát Lộc, Dệt may 29/3, Sức Trẻ, Phong Phú... về các nghành nghề như: may công nghiệp, vận hành máy thi công, điện công nghiệp và dân dụng, lái xe mô-tô, ô-tô... Ngoài ra, Trung tâm đã tư vấn cho người lao động về các ngành nghề phù hợp và giới thiệu việc làm cho họ vào các doanh nghiệp. Để tạo điều kiện cho cán bộ quản lý doanh nghiệp, nhân viên văn phòng, Trung tâm còn mở các lớp tiếng Nhật, tiếng Hàn, tiếng Anh cơ bản. Trung tâm cũng liên kết với các cơ quan, các đơn vị chuyên ngành để đào tạo, bồi dưỡng các kiến thức về quản lý doanh nghiệp, thực hiện các dịch vụ KCN khác như giới thiệu, trưng bày sản phẩm, sản phẩm công nghệ mới, thực hiện các dịch vụ Tư vấn - Thiết kế - Xây dựng hạ tầng KCN,  và nhiều dịch vụ khác khi doanh nghiệp và nhà đầu tư có yêu cầu.

Huỳnh Viết Tư