Đường tránh Nam hầm Hải Vân nối giữa cao tốc Túy Loan - Quảng Ngãi và La Sơn - Hòa Liên dài gần 12km hiện có bề rộng mặt đường chỉ 11m song lưu lượng phương tiện giao thông rất lớn đang trở thành “điểm nghẽn” phát triển cần sớm tháo gỡ.

Mở rộng đường tránh Nam hầm Hải Vân đang trở nên bức thiết.

Năm 2008 đường tránh Nam hầm Hải Vân tổng vốn đầu tư hơn 315 tỷ đồng được đưa vào sử dụng để giảm tải áp lực cho các tuyến đường Nguyễn Lương Bằng, Tôn Đức Thắng vào trung tâm TP. Đường tránh Nam hầm Hải Vân phát huy hiệu quả trong giai đoạn đầu, tuy vậy càng về sau, khi đô thị hóa lan ra phía Tây của TP, nhiều khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu đô thị được xây dựng, áp lực về lưu lượng giao thông lớn, đòi hỏi phải khẩn trương mở rộng đường tránh Nam hầm Hải Vân. Thực tế, tuyến đường này nằm trong dự án cao tốc La Sơn-Túy Loan với kinh phí đầu tư gần 11,5 ngàn tỷ đồng, thực hiện theo hình thức xây dựng- chuyển giao (BT). Khi cao tốc từ La Sơn tới Hòa Liên đã hoàn thành (khoảng 66 km), hiện đang xây dựng tuyến Cam Lộ-La Sơn (từ Quảng Trị tới Huế) thì đoạn tuyến còn lại Hòa Liên - Túy Loan (tức đường tránh Nam hầm Hải Vân) với gần 12 km vẫn chưa thể triển khai do hàng loạt vướng mắc.

Vướng mắc cơ bản xuất phát từ việc chưa thống nhất được quy hoạch đường gom 2 bên đường tránh Nam hầm Hải Vân. Năm 2019, khi dự án cao tốc La Sơn- Túy Loan xây dựng đến Hòa Liên, BQL dự án đề nghị Đà Nẵng khẩn trương hoàn thiện giải phóng mặt bằng bàn giao để triển khai hoàn thành đoạn tuyến từ Hòa Liên tới Túy Loan, hoàn thiện dự án. Thời điểm đó, do vướng về mặt bằng, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ đã làm việc với lãnh đạo TP Đà Nẵng thống nhất quy hoạch đường gom 2 bên để đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, triển khai dự án. Bộ GTVT và Đà Nẵng đều thống nhất làm đường gom dọc hai bên đường đoạn Hòa Liên – Túy Loan với bề rộng là 9m và 7,5m. Theo Sở GTVT Đà Nẵng, trên cơ sở làm việc giữa TP và Bộ GTVT, Đà Nẵng đã chỉ đạo các đơn vị liên quan của địa phương lập quy hoạch 2 tuyến đường gom nêu trên cho phù hợp với quy hoạch chung của TP. Cụ thể, đoạn Hòa Liên đến Hoàng Văn Thái đường gom rộng 15,5m (lòng đường 7,5m), đoạn từ Hoàng Văn Thái đến Túy Loan rộng 20,5m (lòng đường 10,5m). Từ đây, Đà Nẵng chỉ đạo đẩy nhanh giải tỏa đền bù để sớm bàn giao mặt bằng cho dự án. Đại diện BQL dự án cho biết, dù đã thống nhất làm đường gom 2 bên là 9m và 7,5m  nhưng trong quá trình triển khai thì Đà Nẵng lại giữ quan điểm quy hoạch đường gom 2 bên là 20,5m và 10,5m. Các đường gom này lớn hơn nhiều so với quy hoạch đã thống nhất giữa Bộ GTVT và TP Đà Nẵng dẫn tới việc điều chỉnh phạm vi giải phóng mặt bằng tăng lên, hàng loạt các phát sinh mới lại đặt ra.

Tại H. Hòa Vang, việc đền bù giải tỏa, cắm mốc mặt bằng lại tiếp tục điều chỉnh thay đổi. Ông Đặng Phú Hành, Phó chủ tịch H. Hòa Vang cho biết, huyện đã lập hồ sơ bồi thường với các hộ giải tỏa thu hồi trên tuyến chính dự án. Tuy nhiên các hộ dân không đồng ý nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng. Lý do vì chưa có quy hoạch khớp nối các đường dân sinh hiện có và đường gom để lưu thông dọc theo hai bên tuyến đường, điều chỉnh thửa đất giải tỏa nhiều lần (có những thửa đất có 4 đến 5 mốc thu hồi), diện tích đất còn lại sau khi bàn giao để thi công dự án nằm trong hành lang đường cao tốc do đó không được sửa chữa xây dựng. Cũng theo ông Hành, Bộ GTVT đã giao BQL dự án hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh quy mô quy hoạch đường gom 2 bên làm cơ sở để Đà Nẵng phê duyệt điều chỉnh. Tuy vậy, từ năm 2019 đến nay, Hòa Vang chưa nhận được Quyết định phê duyệt điều chỉnh, nên không có cơ sở họp dân công bố quy hoạch, nên chưa thể giải phóng mặt bằng.

Chưa mở rộng đường tránh Nam hầm Hải Vân thì hiệu quả cao tốc 2 đầu giảm rõ rệt.

Ở chiều ngược lại, đại diện BQL dự án cho rằng, dự án là vốn vay, nếu cứ kéo dài thì nhà nước phải trả lãi, sẽ rất khó khăn. Vừa qua Bộ GTVT quyết định dừng thực hiện đoạn tuyến Hòa Liên- Túy Loan để chuyển sang vốn đầu tư công trung hạn 2021 – 2025. Bộ GTVT đã có văn bản gởi Đà Nẵng, chờ ý kiến địa phương để báo cáo Thủ tướng. Như vậy, điểm nghẽn đường tránh Nam hầm Hải Vân chưa thể tháo gỡ. Trước diễn biến này, cuối tháng 3-2020, Giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng Lê Văn Trung đã có văn bản gửi TP đề nghị báo cáo Thủ tướng xin chủ trương cân đối nguồn vốn dự án La Sơn – Túy Loan để sớm đầu tư mở rộng đoạn Hòa Liên- Túy Loan. Về quy mô đường gom 2 bên đường, Sở GTVT đề nghị theo phương án 9m và 7,5m. Trong trường hợp không thể cân đối vốn đầu tư dự án La Sơn – Túy Loan, đề nghị Bộ GTVT  bố trí kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để đầu tư hoàn chỉnh đoạn tuyến này. Về giải phóng mặt bằng, Bộ GTVT chịu kinh phí giải phóng mặt bằng trong phạm vi đường gom Bn=9,0m; phạm vi còn lại từ 9m trở ra đến hết ranh giới  đường gom  theo quy hoạch của địa phương TP sẽ bố trí kinh phí thực hiện giải tỏa đồng bộ với dự án.

Nếu đường tránh Nam hầm Hải Vân không sớm được mở rộng đồng nghĩa với các cao tốc 2 đầu tuyến giảm hiệu quả rõ rệt. Bức thiết là thế, song chỉ vì vướng quy hoạch đường gom 2 bên mà đường tránh Nam hầm Hải Vân lỡ mất cơ hội đầu tư mở rộng. Giờ thì dự án chờ vốn đầu tư công giai đoạn 2020-2025 và chưa biết khi nào mới triển khai được!

HẢI QUỲNH