Vừa qua, HĐND tỉnh Quảng Nam thông qua việc chi ngân sách tỉnh 12,6 tỷ đồng (trong tổng số 19,1 tỷ đồng) để đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu (xã Tam Lãnh, H. Phú Ninh) sau khi Bộ TN&MT không đồng ý lấy nguồn kinh phí của Bộ cho đề án đóng cửa mỏ vàng này khiến nhiều người bức xúc (Báo Công an TP Đà Nẵng đã đưa tin). Bên cạnh những bức xúc, nhiều người còn cho rằng liệu sau khi thực hiện xong đề án đóng cửa mỏ, thì tình trạng khai thác vàng trái phép như hiện nay có chấm dứt không khi mà mỏ vàng này hiện mỗi ngày có hàng trăm người khai thác trái phép?

Cty vàng Bồng Miêu lấy đi hàng tấn vàng nhưng không chịu hoàn thổ.

Đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu do đơn vị tư vấn lập và đã được Hội đồng thẩm định (do Bộ TN&MT thành lập tại Quyết định số 2902/QĐ-BTNMT ngày 20-11-2017) xem xét tiếp thu hoàn chỉnh sau 3 lần lấy ý kiến góp ý, mức kinh phí đóng cửa mỏ trong đề án là gần 19,1 tỷ đồng. Trong đó sử dụng nguồn từ số tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của Cty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu đã nộp tại Kho bạc Nhà nước H. Phú Ninh hơn 6,46 tỷ đồng và từ ngân sách tỉnh (theo Khoản 3, Điều 46, Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ) hơn 12,6 tỷ đồng.

Được biết, tiếp thu ý kiến góp ý của Hội đồng thẩm định, của UBND tỉnh Quảng Nam, Tổng cục Địa chất và khoáng sản Việt Nam đã hoàn chỉnh, trình Bộ TN&MT phê duyệt Đề án đóng cửa mỏ khoáng sản, bao gồm 6 hạng mục chính. Cụ thể, việc thực hiện đề án được triển khai ở một số khu vực như sau: Đối với khu vực khai thác lộ thiên Hố Gần sẽ thực hiện các công việc như xử lý môi trường 6 hố nước phục vụ quá trình tuyển quặng do khai thác trái phép; củng cố bờ moong, đào, đắp, san gạt tạo các mặt tầng đủ rộng để trồng cây phủ xanh; trồng cây keo trên diện tích mặt tầng (hơn 3,9ha) và trồng cỏ chống trôi lấp trên diện tích sườn tầng (hơn 1ha); xây dựng rào chắn, biển báo quanh khu vực khai trường (5ha).

Hiện mỗi ngày có hàng trăm người dân khai thác trái phép tại mỏ vàng Bồng Miêu.

Đối với khu vực khai thác hầm lò Núi Kẽm, tại các đường lò được xây dựng theo thiết kế của Cty vàng Bồng Miêu: Thực hiện xây bít kín cửa lò chính 1A theo quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn trong khai thác hầm lò. Cụ thể, xây dựng 2 tường chắn bằng gạch, bề dày tường chắn 0,2 mét; tường chắn 1 được bố trí ở chiều sâu 40 mét so với cửa lò, tường chắn 2 được bố trí ở chiều sâu 10 mét so với cửa lò và bít kín cửa lò bằng bê-tông với chiều dày 1 mét. Xây gạch chỉ, bít mạch bằng vữa xi-măng đối với 15 cửa lò phụ thông gió, thoát nước. Đặc biệt, tại các đường lò khai thác trái phép đánh sập toàn bộ các cửa lò bằng nổ mìn. Tháo dỡ các công trình trên mặt mỏ, san gạt mặt bằng cửa lò, đào hố trồng cây...

Theo đề án đóng cửa mỏ thì miệng cửa lò chính 1A này sẽ được xây bít kín.

Ngày 10-12, trao đổi với P.V Báo Công an TP Đà Nẵng về thực trạng trên, Đại tá Nguyễn Đức Dũng – Giám đốc CA tỉnh Quảng Nam cho rằng: Hiện nay tỉnh đã có chủ trương đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu. Do vậy nhằm đảm bảo tình hình ANTT tại địa phương nói chung và khu vực mỏ vàng nói riêng, trước tiên chúng ta phải làm tốt công tác tuyên truyền, bên cạnh đó phải sắp xếp, bố trí công ăn việc làm cho người dân địa phương, đồng thời phải tăng cường quản lý địa bàn. “Thời gian qua lực lượng Công an và chính quyền địa phương đã có nhiều đợt truy quét, đẩy đuổi. Tuy nhiên do địa hình phức tạp, đồi núi đi lại hiểm trở nên việc quản lý, kiểm soát rất khó khăn. Việc người dân vào khai thác trái phép rõ ràng là vi phạm, nhưng vì cuộc sống mưu sinh. Do vậy muốn hạn chế tiến tới xóa bỏ tình trạng trên chúng ta cần có những giải pháp đồng bộ. Trước tiên phải giải quyết công ăn việc làm, kết hợp với quản lý, tuyên truyền, giáo dục cho người dân. Khi người dân đã có công ăn việc làm ổn định thì họ sẽ không làm những việc trái phép mang tính nhỏ lẻ như vậy nữa. Tuy nhiên, để giải quyết được bài toán đó cần sự vào cuộc quyết liệt của các ban, ngành cũng như địa phương”- Đại tá Dũng nhấn mạnh.

Như vậy có thể thấy rằng, khi bài toán giải quyết việc làm cho người dân địa phương từ nhiều năm qua chưa thực hiện được, thì liệu Đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu này có mang lại hiệu quả không?

TRẦN TÂN