Cựu Tổng thống Park Geun-hye và án phạt 24 năm tù

Thứ bảy, 07/04/2018 13:05

Cựu Tổng thống Park Geun-hye đã bị kết án 24 năm tù và nộp phạt 18 tỷ won (16,9 triệu USD) trong vụ bê bối tham nhũng khiến bà mất chức tổng thống đầu năm ngoái.

Cựu Tổng thống Park Geun-hye đến Tòa án quận trung tâm Seoul hồi tháng 5-2017. Ảnh: AFP

Trong phiên tòa truyền hình trực tiếp, Tòa án quận Trung tâm Seoul đã kết án nhà lãnh đạo 66 tuổi với 16 tội danh tham nhũng, bao gồm hối lộ, cưỡng bức và lạm dụng quyền lực. Các công tố viên trước đó đã đề nghị mức án 30 năm tù và 118,5 tỷ won tiền phạt đối với bà Park.

Bà Park bị xác định thông đồng với người bạn cũ Choi Soon-sil để nhận hàng chục triệu USD từ các tập đoàn lớn như Samsung và Lotte, nhằm giúp gia đình bà Choi và tài trợ cho các quỹ phi lợi nhuận do bà Choi sở hữu. Bà Park bác bỏ các hành vi sai trái và cũng không có mặt tại tòa. Tòa án quận trung tâm Seoul cho biết bà Park đã nộp văn bản tuyên bố không dự phiên tòa. Bà đã tẩy chay các phiên tòa để phản đối việc tòa án hồi tháng 10-2017 quyết định gia hạn tạm giữ bà thêm 6 tháng. Bà dự kiến kháng cáo.

Đây là phiên tòa cấp thấp nhất đầu tiên được truyền hình trực tiếp kể từ khi Tòa án Tối cao năm ngoái sửa luật, cho phép điều này diễn ra nếu nó được coi là cần thiết, phục vụ mối quan tâm của công chúng. Bà đã gửi thư viết tay tới tòa án để phản đối việc truyền hình trực tiếp phiên tòa nhưng bị bác bỏ.

Từ biểu tượng bảo thủ đến tổng thống bị phế truất

Bà Park Geun-hye là con gái của cố Tổng thống Park Chung Hee, vị cựu tướng lên nắm quyền lực trong cuộc đảo chính năm 1961 và lãnh đạo đất nước trong 18 năm.

Năm 22 tuổi, bà đảm nhiệm vai trò đệ nhất phu nhân sau khi mẹ bà bị một điệp viên ủng hộ Triều Tiên bắn chết vào năm 1974. 5 năm sau, cha bà bị một trong những trợ lý thân cận bắn chết. Bà Park tham gia chính trị vào năm 1997 và được bầu vào nghị viện một năm sau đó. Bà là biểu tượng của những người bảo thủ trong khi giữ vai trò nghị sĩ và lãnh đạo đảng. Bà đã củng cố vị trí lãnh đạo đảng bảo thủ bằng chiến thắng trong cuộc bầu cử của đảng này năm 2004, với biệt danh "Nữ hoàng Bầu cử".

Tuy nhiên, những nỗ lực của bà trong lần tranh cử tổng thống đầu tiên đã không thành công. Bà để thua cựu Tổng thống Lee Myung-bak trong cuộc bầu cử sơ bộ vào năm 2007. Năm 2012, bà giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống bằng cách đánh bại đối thủ Moon Jae-in. Bà gợi nhắc cử tri về những ngày tháng tốt đẹp dưới sự lãnh đạo của cha mình, người đưa đất nước tăng trưởng kinh tế nhanh chóng. Bà cũng gợi lên hình ảnh một nhà lãnh đạo không tham nhũng bởi bà không có gia đình nên không có lý do để tích lũy của cải.

Thách thức lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống của bà là vào năm 2014 khi phà Sewol bị chìm, khiến hơn 300 người thiệt mạng. Việc bà Park không hành động và phản ứng yếu ớt của chính phủ vào thời điểm đó bị dư luận chỉ trích gay gắt.

Bà chính thức bị tòa án hiến pháp Hàn Quốc phế truất vào tháng 3-2017, 1 năm trước khi nhiệm kỳ tổng thống 5 năm kết thúc, do vụ bê bối tham nhũng lớn liên quan đến người bạn thân lâu năm Choi Soon-sil. Vụ bê bối dẫn đến những cuộc biểu tình ròng rã suốt nhiều tháng, làm chao đảo chính trường Hàn Quốc.

Sau đó, cựu tổng thống bị bắt giữ và truy tố 21 tội danh, bao gồm nhận hối lộ, lạm dụng quyền lực và làm lộ bí mật chính phủ. Bà Park bị cáo buộc thông đồng với bà Choi để "tống tiền" các tập đoàn lớn, trong đó có Samsung, Lotte và SK, với số tiền 59,2 tỷ won (55,2 triệu USD) để đổi lại sự ưu tiên về chính sách. Bà Park còn bị khởi tố về tội ép buộc 18 công ty lớn ở Hàn Quốc "quyên góp" tổng cộng 77,4 tỷ won cho hai tổ chức phi lợi nhuận do bà Choi kiểm soát.

Hồi giữa tháng 2, bà Choi đã bị kết án 20 năm tù, ít hơn 5 năm so với mức đề nghị của công tố viên. Vụ bê bối cũng dẫn đến việc bắt giữ và truy tố Phó Chủ tịch Tập đoàn Samsung Lee Jae Yong với nhiều tội danh, bao gồm tội đưa hối lộ và khai man. Ông Lee bị kết án 5 năm tù trong phiên tòa sơ thẩm, nhưng tòa phúc thẩm hồi đầu tháng 2 đã giảm án tù và trả tự do cho ông.

Khó được ân xá

Bà Park là tổng thống thứ ba của Hàn Quốc bị kết tội hình sự sau hai ông Chun Doo Whan và Roh Tae Woo. Cả ông Chun lẫn ông Roh đều được ân xá sau 2 năm thi hành án tù. Nhưng theo các nhà phân tích, bà Park khó có thể nhận được ân xá trong nhiều năm. "Bà Park phủ nhận mọi cáo buộc và không thể hiện sự ăn năn hay mong muốn chuộc lỗi, về mặt pháp lý lẫn chính trị, trong vụ bê bối có lẽ là gây sốc nhất lịch sử Hàn Quốc hiện đại", chuyên gia Jeong Han Wool của tổ chức nghiên cứu Hankook ở Seoul nhận định. "Với thái độ ấy, cùng với sự giận dữ của người dân vì vụ bê bối, sẽ khó để có được môi trường chính trị thuận lợi cho việc trả tự do cho bà ấy", ông Jeong cho biết.

AN BÌNH

Trợ lý của cựu Tổng thống Hàn Quốc lĩnh án tù treo

Tòa án Trung tâm quận Seoul ngày 6-4 tuyên án tù treo đối với ông Cho Won-dong, cựu trợ lý kinh tế của cựu Tổng thống Park Geun-hye với tội danh thông đồng trong một nỗ lực bất thành nhằm gây sức ép buộc một quan chức cấp cao của Tập đoàn giải trí và thực phẩm CJ Group phải từ chức hồi năm 2013.

Tòa án trên đã tuyên phạt ông Cho 1 năm tù, nhưng cho hưởng án treo với thời gian thử thách 2 năm, vì tội cố ý ép Chủ tịch Tập đoàn CJ Sohn Kyung-shik sa thải Phó Chủ tịch tập đoàn này là bà Lee Mie-kyung.

T.N