Năm nay, Hội đồng giám khảo đã lựa chọn 18 giải thưởng tiêu biểu từ 75 đề cử trên cả nước, bao gồm 8 giải dành cho khối đô thị và 10 giải dành cho các giải pháp công nghệ xuất sắc. Theo Ban tổ chức, các hồ sơ tham gia cho thấy các địa phương đang tập trung đầu tư vào kinh tế số, xã hội số một cách bài bản, trong đó công nghệ không còn mang tính trình diễn mà trực tiếp giải quyết những vấn đề cấp thiết của đô thị như ùn tắc giao thông, ngập lụt, cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm năng lượng và bảo đảm an ninh trật tự. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo đã bắt đầu đi vào nhiều lĩnh vực của đời sống đô thị, từ dịch vụ công đến quản lý xã hội. Tại lễ vinh danh, TP Đà Nẵng tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong khi được trao giải ở ba hạng mục quan trọng gồm: Quản trị, điều hành thông minh; Môi trường xanh - phát triển bền vững; và Thành phố hấp dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đây là lần thứ sáu liên tiếp Đà Nẵng được vinh danh tại Giải thưởng Thành phố Thông minh Việt Nam. Đáng chú ý, Đà Nẵng còn được người dân trên toàn quốc bình chọn là "Đô thị đáng sống" năm 2025 với 163.984 lượt bình chọn, chiếm gần 70% tổng số phiếu, thể hiện sự đồng thuận và đánh giá rất cao của cộng đồng đối với chất lượng sống tại thành phố.

Theo đánh giá của Ban tổ chức, thành công của Đà Nẵng đến từ tầm nhìn dài hạn và quyết tâm đổi mới mạnh mẽ. Bên cạnh thế mạnh truyền thống về môi trường và du lịch, thành phố đang tiên phong xây dựng hạ tầng cho công nghiệp vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, phát triển trung tâm tài chính khu vực cùng nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi cho thử nghiệm và phát triển kinh tế số. Đà Nẵng đang từng bước khẳng định hình ảnh một đô thị thông minh thế hệ mới, không chỉ đáng sống mà còn là điểm đến của các tập đoàn công nghệ lớn và trung tâm đổi mới sáng tạo mang tầm khu vực. Cùng với Đà Nẵng, Thủ đô Hà Nội ghi dấu ấn nổi bật ở hạng mục Thành phố điều hành và quản lý thông minh trong lĩnh vực dịch vụ công. Việc đưa vào vận hành tổng đài AI, trợ lý ảo hỗ trợ người dân 24/7 cùng ứng dụng công dân số iHanoi đã giúp chính quyền Hà Nội tăng cường tương tác, lắng nghe và phục vụ người dân hiệu quả hơn. Với quy mô dân số hơn 10 triệu người, đây được xem là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản trị đô thị hiện đại. Bên cạnh đó, các địa phương như Huế, Tây Ninh cùng nhiều tỉnh, thành khác cũng được ghi nhận nhờ sự kiên trì xây dựng nền tảng quản trị số, lấy người dân làm trung tâm của sự phục vụ.

Điểm nhấn đặc biệt của Giải thưởng năm nay là lần đầu tiên tổ chức bình chọn "Đô thị đáng sống" trên phạm vi toàn quốc. Với 7 tiêu chí gồm quản trị, giao thông, môi trường, hạ tầng, khởi nghiệp, an ninh và kinh tế số, chương trình đã thu hút hơn 200.000 lượt bình chọn của người dân. Sau Đà Nẵng, Huế và Quảng Ninh lần lượt xếp thứ hai và thứ ba, cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của xã hội đối với chất lượng sống tại các đô thị. Ở khối giải pháp công nghệ, bức tranh giải thưởng phản ánh rõ xu hướng "chuyển đổi kép", kết hợp hài hòa giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Nhiều giải pháp về quản lý năng lượng, chiếu sáng thông minh, vật liệu công nghệ cao, an ninh AI và nền tảng dữ liệu số được vinh danh nhờ khả năng giảm phát thải, tối ưu chi phí vận hành và nâng cao hiệu quả quản trị đô thị, góp phần hiện thực hóa mục tiêu NetZero 2050.

Phát biểu tại lễ trao giải, ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA, Trưởng Ban tổ chức nhấn mạnh đô thị thông minh theo định nghĩa mới phải là đô thị vận hành dựa trên dữ liệu, công nghệ số và đổi mới sáng tạo, trong đó con người là trung tâm, chính quyền là người kiến tạo, doanh nghiệp là động lực và công nghệ là công cụ, nhằm nâng cao chất lượng sống, phát triển kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường.

Lễ trao giải diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị Thành phố Thông minh Việt Nam - Châu Á 2025. Ngay sau đó, phiên toàn thể với chủ đề "Đô thị xanh - thông minh vận hành bằng AI" tiếp tục được tổ chức, quy tụ lãnh đạo các bộ, ngành và các tập đoàn công nghệ lớn, mở ra nhiều kỳ vọng về hợp tác, kết nối nguồn lực để hiện thực hóa khát vọng xây dựng những đô thị Việt Nam hiện đại, bản sắc và đáng sống trong giai đoạn phát triển mới.

Lê Anh Tuấn