Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Hồ Quang Bửu, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Đà Nẵng Phạm Ngọc Sinh cùng lãnh đạo Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng cùng đại diện các vườn ươm doanh nghiệp, quỹ đầu tư, các trường đại học, cao đẳng và nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tiêu biểu trên địa bàn tham dự buổi làm việc.

Startup Đà Nẵng gặp khó về đầu ra

Trọng tâm của buổi thảo luận xoay quanh việc tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho sản phẩm khởi nghiệp, đồng thời ghi nhận các vướng mắc trong hoạt động thương mại hóa sản phẩm, kêu gọi sự chung tay của các bên trong hệ sinh thái. Đại diện Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo FundGo Đà Nẵng cho biết hệ sinh thái startup của thành phố đang phát triển nhanh với nhiều doanh nghiệp tiềm năng, lực lượng nhân sự trẻ và năng động, cùng sự hỗ trợ tích cực từ các trường đại học, quỹ đầu tư và chính quyền.

Tuy nhiên, vấn đề nan giải nhất hiện nay là "đầu ra" - khi nhiều giải pháp không tìm được người mua, sản phẩm chưa thể thương mại hóa, doanh nghiệp gặp khó trong thoái vốn hoặc tìm đối tác M&A (hoạt động giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa hai hay nhiều doanh nghiệp để sở hữu 1 phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp đó).

Để giải quyết vấn đề này, FundGo đề xuất thành lập Tổ công nghệ chiến lược nhằm chuẩn hóa và thẩm định sản phẩm; xây dựng mô hình trung gian công - tư để hỗ trợ thương vụ M&A; đẩy mạnh truyền thông về những thương vụ thành công để tạo tín hiệu tích cực cho thị trường. Về cơ chế, quỹ đề nghị các sở, ngành có thể đặt hàng thử nghiệm giải pháp từ startup; thiết lập các "sandbox" thực địa; tận dụng hạ tầng công làm nơi thử nghiệm - trình diễn sản phẩm; và áp dụng mô hình định lượng vốn góp phi tiền mặt, quy đổi đóng góp kiến thức, kinh nghiệm thành tỷ lệ cổ phần hoặc giá trị tiền tệ, tham khảo cách làm của Israel Innovation Authority.

Nhiều đại biểu cũng đóng góp các ý kiến cụ thể. Về đầu ra, thành phố có thể xây dựng cộng đồng dùng thử nghiệm sản phẩm gồm người tiêu dùng, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và trường học để trải nghiệm, đánh giá, góp ý và lan tỏa sản phẩm. UBND có thể hỗ trợ tổ chức các gian hàng trải nghiệm, các chương trình kết nối tiêu thụ sản phẩm thường xuyên, cả trực tiếp và trực tuyến, kết hợp với hệ thống siêu thị và sàn thương mại điện tử. Một cá nhân tham dự cũng chia sẻ đã chuẩn bị sẵn 26 Mini App phục vụ miễn phí 3 năm cho các startup Đà Nẵng nhằm hỗ trợ đưa sản phẩm đạt tiêu chuẩn ra thị trường.

Về khó khăn chiến lược, vốn và truyền thông, nhiều ý kiến đề xuất thành phố cần có cơ chế hỗ trợ tư vấn chiến lược kinh doanh, đặc biệt là chiến lược thương mại hóa sản phẩm; nghiên cứu thành lập quỹ đầu tư hoặc chương trình bảo lãnh tín dụng dành riêng cho startup sáng tạo. Về truyền thông, có thể xây dựng chiến dịch chung "Hàng khởi nghiệp Đà Nẵng" để quảng bá đồng loạt sản phẩm khởi nghiệp, tạo thương hiệu nhận diện mạnh mẽ.

Về thúc đẩy hệ sinh thái lâu dài, ngoài việc xây dựng cộng đồng dùng thử nghiệm, thành phố cần có giải pháp để sản phẩm khởi nghiệp trở thành lựa chọn thường xuyên của người dân và doanh nghiệp địa phương. Một sáng kiến được đưa ra là hình thành mạng lưới "Người tiêu dùng tiên phong" - nhóm những cá nhân sẵn sàng trải nghiệm, phản hồi và giới thiệu sản phẩm khởi nghiệp Đà Nẵng ra thị trường rộng hơn.

Truyền thông là chìa khóa cho sản phẩm khởi nghiệp

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Hồ Quang Bửu đánh giá cao tinh thần chia sẻ và sự tâm huyết của cộng đồng startup, đồng thời ghi nhận đầy đủ các ý kiến, kiến nghị được đưa ra. Ông giao Sở Khoa học và Công nghệ cùng Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tiếp nhận và tổng hợp toàn bộ góp ý, từ đó tham mưu UBND thành phố triển khai các cơ chế, chính sách phù hợp. Theo ông, công tác truyền thông cần được nâng cao, không chỉ ở việc giới thiệu sản phẩm mà còn phải kể được câu chuyện khởi nghiệp, lan tỏa cảm hứng và giá trị mà sản phẩm mang lại cho cộng đồng.

Đồng chí Hồ Quang Bửu yêu cầu Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đặt ra tối thiểu một "bài toán" giải quyết vấn đề xã hội hoặc nhu cầu thực tiễn của thành phố mỗi tháng, kèm theo cam kết đồng hành của doanh nghiệp trong việc thực hiện. Mô hình này vừa giúp startup thử sức với các bài toán lớn, vừa tạo ra giá trị thực tiễn, góp phần định vị vai trò của khởi nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội. Thành phố sẽ ưu tiên cơ chế để sản phẩm startup có cơ hội được ứng dụng ngay tại Đà Nẵng, trước khi mở rộng ra các thị trường khác.

Theo đồng chí Hồ Quang Bửu, sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp không thể tách rời sự hợp tác giữa chính quyền - doanh nghiệp - cộng đồng. Chính quyền cần tạo hành lang pháp lý thuận lợi, doanh nghiệp cần nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm, còn cộng đồng cần tích cực ủng hộ, sử dụng và lan tỏa sản phẩm khởi nghiệp. "Nếu mỗi người dân Đà Nẵng sẵn sàng dùng thử một sản phẩm startup mỗi tháng, thì chỉ sau một năm, hàng trăm sản phẩm sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường, và đó chính là môi trường sống lý tưởng cho khởi nghiệp" - ông nói.

Đồng chí Hồ Quang Bửu nhấn mạnh, Đà Nẵng có nhiều lợi thế để trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của khu vực, từ hạ tầng số, hệ thống giáo dục, nguồn nhân lực trẻ, đến sự hỗ trợ từ các chính sách phát triển kinh tế. Vấn đề còn lại là sự quyết tâm, đồng thuận và phối hợp hành động giữa các bên. Với hướng đi rõ ràng, cùng những giải pháp cụ thể từ buổi làm việc này, ông tin rằng trong thời gian tới, các sản phẩm khởi nghiệp Đà Nẵng sẽ không chỉ đứng vững ở thị trường trong nước mà còn có thể vươn ra quốc tế, đóng góp tích cực cho mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành "Thành phố đáng sống" và "Điểm đến của đổi mới sáng tạo" vào năm 2030.

Lê Anh Tuấn