Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII: Đưa hội nhập quốc tế đi vào chiều sâu

Thứ hai, 25/01/2016 07:35

(Cadn.com.vn) - Tại các phiên thảo luận văn kiện Đại hội XII, rất nhiều đại biểu đã đưa ra những đóng góp tâm huyết về các lĩnh vực đồng thời thể hiện quyết tâm cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

THÀNH QUẢ TO LỚN

Trong tham luận “Đưa quá trình hội nhập quốc tế vào chiều sâu, phục vụ hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN, nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam”, đồng chí Phạm Bình Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh: 5 năm qua, trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới có nhiều biến động rất phức tạp và khó lường, công tác đối ngoại đã được triển khai chủ động, đồng bộ, huy động được sức mạnh tổng hợp của đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược thêm với 8 nước, quan hệ đối tác toàn diện thêm với 3 nước, nâng tổng số đối tác chiến lược lên 15 nước và tổng số đối tác toàn diện lên 10 nước. Trong đó Việt Nam đã có khuôn khổ quan hệ đối tác chiến lược hoặc đối tác toàn diện với tất cả 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Đồng chí Phạm Bình Minh.

Theo đồng chí Phạm Bình Minh, chúng ta đã ký kết hoặc kết thúc đàm phán 4 Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới trong tổng số 15 hiệp định thương mại tự do ta đã tham gia và đang đàm phán. Đối với Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia thành viên có tỷ lệ thực hiện cao nhất các biện pháp xây dựng Cộng đồng. Chúng ta đã vận động được thêm 38 trong tổng số 59 đối tác chính thức công nhận Việt Nam có quy chế kinh tế thị trường. Các hoạt động kinh tế đối ngoại đã đóng góp tích cực vào việc tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế, đổi mới công nghệ, mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu hàng hóa và lao động, tăng cường thu hút đầu tư, thu hút khách du lịch.

Trên lĩnh vực kinh tế, đồng chí Trần Tuấn Anh – Thứ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh đến những thành tựu nổi bật của nước ta trong 30 năm đổi mới. Trong đó việc gia nhập ASEAN vào tháng 7-1995,  tham gia sáng lập và là một thành viên tích cực của Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) năm 1996,  được kết nạp vào Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) vào năm 1998 đã thể hiện sự hội nhập mạnh mẽ. Vào tháng 1-2007, khi gia nhập Tổ chức Thương mại lớn nhất toàn cầu WTO,Việt Nam đánh dấu sự hội nhập toàn diện vào kinh tế thế giới. Hiện tại, Việt Nam đã hoàn tất đàm phán để ký kết Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Đây là một Hiệp định được kỳ vọng sẽ trở thành một khuôn khổ thương mại toàn diện, có chất lượng cao và là khuôn mẫu cho các Hiệp định thế kỷ XXI.Việc tham gia vào Hiệp định TPP sẽ giúp Việt Nam nắm bắt và tận dụng tốt hơn các cơ hội do quá trình hội nhập kinh tế khu vực đem lại, đồng thời Việt Nam có thêm điều kiện, tranh thủ hợp tác quốc tế để phục vụ chiến lược phát triển KT-XH, triển khai chiến lược hội nhập quốc tế nói chung và chiến lược đối ngoại ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nói riêng.

Trong nhiệm vụ giữ vững chủ quyền lãnh thổ, biển, đảo, bảo vệ an ninh Tổ quốc, theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, những thành tựu nổi bật trong công tác đối ngoại đã góp dấu ấn đặc biệt quan trọng. Chúng ta đã hoàn tất ký kết các hiệp định quản lý biên giới trên bộ với các nước láng giềng như Trung Quốc, Lào, tạo cơ sở xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị và ổn định. Trước những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, Việt Nam ta đã sử dụng triệt để các biện pháp chính trị - ngoại giao, thông qua song phương và đa phương, khu vực và quốc tế, kiên trì và kiên quyết trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thúc đẩy hợp tác hữu nghị, nỗ lực đối thoại nhằm tìm kiếm một giải pháp cơ bản, lâu dài, đồng thời vẫn duy trì đoàn kết trong ASEAN, duy trì quan hệ hữu nghị với Trung Quốc.

ĐẢM BẢO LỢI ÍCH TỐI CAO CỦA QUỐC GIA, DÂN TỘC

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhận định, trong bối cảnh mới, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế trên cơ sở giữ vững đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, vì lợi ích quốc gia, dân tộc là định hướng chiến lược lớn của Đảng nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Dù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song công tác triển khai hội nhập quốc tế vẫn còn những tồn tại, hạn chế. “5 năm tới là thời kỳ Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết trong Cộng đồng ASEAN, của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), thực hiện các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, hội nhập quốc tế với tầm mức sâu hơn nhiều so với giai đoạn trước. Tình hình mới đòi hỏi Đảng, Nhà nước và nhân dân ta phải nỗ lực rất cao để tận dụng thời cơ, vượt qua những thách thức lớn để hội nhập quốc tế thực sự trở thành phương tiện hữu hiệu phục vụ phát triển bền vững và bảo vệ Tổ quốc XHCN”, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh.

Trên lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh, nước ta phải tạo được sự đan xen, gắn kết lợi ích một cách lâu dài và bền vững với các đối tác, đưa khuôn khổ quan hệ đã xác lập đi vào thực chất, nhất là với các đối tác có tầm quan trọng chiến lược đối với an ninh và phát triển của đất nước; tạo dựng được lòng tin và hình thành nên các cơ chế hợp tác có hiệu quả trong việc thúc đẩy quan hệ, ngăn ngừa, đẩy lùi các nguy cơ, kiểm soát các bất đồng và giải quyết các vấn đề nảy sinh, nhất là các vấn đề có thể tác động nghiêm trọng tới an ninh và phát triển của đất nước. Từ cơ sở bảo đảm lợi ích tối cao của quốc gia – dân tộc, Việt Nam cần đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác, nhất là các khuôn khổ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, đảm bảo môi trường hòa bình, ổn định lâu dài.

Đồng chí Trần Tuấn Anh.

Nhìn từ góc độ hội nhập kinh tế, đồng chí Trần Tuấn Anh cho rằng, 5 năm tới là thời kỳ Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết trong Cộng đồng ASEAN và WTO, tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Do vậy, đưa hội nhập đi vào chiều sâu tức là phải tận dụng các cam kết quốc tế để mở rộng thị trường, tái phân bổ và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực, sức cạnh tranh của nền kinh tế cũng như của doanh nghiệp Việt Nam.  Đưa hội nhập kinh tế quốc tế đi vào chiều sâu cũng có nghĩa là phải tận dụng được chính hệ thống quy tắc và luật lệ của các tổ chức quốc tế để bảo vệ được các lợi ích chính đáng của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân Việt Nam trong quan hệ với đối tác nước ngoài.

Theo Thứ trưởng Trần Tuấn Anh, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế gần 30 năm qua đã mở ra không gian phát triển mới cho nền kinh tế Việt Nam, mở rộng quan hệ hợp tác sâu, rộng với các quốc gia trong khu vực và thế giới, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, quá trình này vẫn còn một số hạn chế. Đó là tăng trưởng xuất khẩu nhanh nhưng chưa thực sự vững chắc, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung còn thấp, khả năng tích lũy vốn nhân lực và tiến bộ công nghệ còn rất khiêm tốn, chất lượng nguồn nhân lực và kết cấu hạ tầng chậm được cải thiện. Năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, doanh nhân chưa đáp ứng được yêu cầu hội nhập.

Chính vì vậy, trong giai đoạn mới đòi hỏi chúng ta phải chủ động và tích cực hơn nữa trong việc tận dụng các cơ hội của hội nhập kinh tế quốc tế mang lại, vuợt qua các khó khăn thách thức, giảm thiểu các tác động tiêu cực của quá trình hội nhập. Để có được điều này, theo Thứ trưởng Trần Tuấn Anh, các bộ, ngành và địa phương cần chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch toàn diện và cụ thể thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TW trong bối cảnh thế giới cũng như trong nước có nhiều thay đổi lớn. Đồng thời, cần quán triệt chủ trương đúng đắn và kịp thời của Đảng, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ trong từng giai đoạn về hội nhập quốc tế, xác định vai trò trọng tâm của hội nhập kinh tế quốc tế trong tiến trình hội nhập từ quan điểm, nhận thức và hành động của tất cả các cấp, các ngành, địa phương, toàn dân và cộng đồng doanh nghiệp. Tiếp đó là gắn kết giữa hội nhập kinh tế quốc tế với đẩy mạnh cải cách trong nước, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và tái cấu trúc nền kinh tế trong tổng thể phát triển KT-XH nhằm bảo đảm tầm nhìn dài hạn về các mục tiêu phát triển kinh tế, mục tiêu chính trị ngoại giao. Bên cạnh đó, việc chú trọng thực thi cam kết hội nhập kinh tế quốc tế, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách nhằm tận dụng tối đa các cơ hội để mở rộng thị trường, thúc đẩy thương mại, tăng cường chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực hội nhập kinh tế quốc tế, đồng thời nâng cao năng lực nghiên cứu, đánh giá và dự báo các vấn đề mới... là những nhiệm vụ hết sức quan trọng và cấp bách.

Đoàn đại biểu Đà Nẵng chụp ảnh lưu niệm với lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Thứ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, “chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế gắn liền với xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ” là chủ trương định hướng cơ bản, lâu dài cho những năm tiếp theo trong quá trình hội nhập quốc tế. Chính vì vậy, theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh: “Trong bối cảnh mới, ngoài những lợi thế, những thành tựu đã đạt được, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta phải nỗ lực rất cao, tận dụng thời cơ, vượt qua những thách thức lớn để hội nhập quốc tế thực sự trở thành phương tiện hữu hiệu phục vụ phát triển bền vững và bảo vệ Tổ quốc XHCN, bảo đảm lợi ích tối cao của quốc gia – dân tộc”.

Công Khanh