Đề xuất đào tạo cao đẳng cho học sinh tốt nghiệp THCS đang thu hút sự quan tâm rất lớn từ các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, học sinh và phụ huynh. Các ý kiến cho rằng, để thực hiện tốt mô hình này cần thiết phải có chương trình đào tạo phù hợp với năng lực cũng như lứa tuổi của học sinh.

Học sinh Trường Cao đẳng Lý Tự Trọng trong giờ thực hành tại xưởng động cơ.

Mô hình 9+ rút ngắn thời gian học tập

Mô hình 9+ đào tạo nghề cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở theo phương thức đào tạo liên thông từ trung cấp lên cao đẳng. Cụ thể, học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở sẽ học trung cấp nghề (2 năm), song song với chương trình văn hóa trung học phổ thông 4 môn hoặc 7 môn. Tốt nghiệp trung cấp, học sinh tiếp tục học liên thông lên trình độ cao đẳng (từ 1-2 năm). Như vậy, người học liên thông theo mô hình này sẽ hoàn thành chương trình cao đẳng trong khoảng từ 3-4 năm.

Mô hình này hiện được nhiều trường cao đẳng tại TPHCM triển khai, thu hút nhiều học sinh theo học. Thực hiện thí điểm từ năm 2015, số học sinh theo học mô hình 9+ tại Trường Cao đẳng Lý Tự Trọng tăng lên khá nhiều. Trường đã đưa ra các giải pháp học tập phù hợp với đối tượng học sinh THCS. Ngoài các môn học cơ bản, trường bổ sung vào chương trình đào tạo các môn kỹ năng mềm; chương trình được xây dựng linh hoạt hơn, giáo viên tìm phương pháp giảng dạy phù hợp với lứa tuổi học sinh... Qua đó, kết quả học tập được nâng dần từng năm, số học sinh bỏ học cũng giảm dần, đến nay tỷ lệ học sinh nghỉ học còn khoảng 7%" - Tiến sĩ Phạm Hữu Lộc, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Lý Tự Trọng chia sẻ.

Tại trường Cao đẳng quốc tế TPHCM, mô hình 9+ cũng đã được triển khai từ nhiều năm nay. Thạc sĩ Nguyễn Đăng Lý, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ, mô hình này giúp học sinh tốt nghiệp THCS rút ngắn thời gian học cao đẳng, tiết kiệm chi phí học tập. Sau thời gian 3,5 đến 4 năm, các em có thể hoàn thành chương trình cao đẳng và tham gia thị trường lao động. Nếu có nhu cầu, các em cũng có thể dễ liên thông các bậc học cao hơn. Chương trình đào tạo được nhà trường cập nhật thường xuyên nhằm đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, thị trường lao động.

Theo thống kê của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tính đến cuối năm 2019, cả nước có 1.914 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó có 399 trường cao đẳng, 458 trường trung cấp và 1.053 trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên. Trong số đó có 244 trường cao đẳng và 437 trường trung cấp có tuyển sinh và đào tạo trình độ trung cấp cho học sinh tốt nghiệp THCS.

Xây dựng chương trình đào tạo phù hợp

Tiến sĩ Phạm Hữu Lộc cho rằng, với mô hình 9+ như hiện nay, học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở phải tốt nghiệp trung cấp rồi thi liên thông lên cao đẳng. Như vậy, quá trình này cũng làm gián đoạn việc học của học sinh, kéo dài thời gian hơn. Việc thực hiện mô hình đào tạo cao đẳng không cần qua trung cấp sẽ rất có lợi cho người học và cho cả các trường. Nhà trường cũng chủ động trong xây dựng chương trình đào tạo xuyên suốt hơn, phù hợp với học sinh THCS.

Tuy nhiên, cũng còn có những ý kiến băn khoăn về năng lực học tập của các em học sinh tốt nghiệp THCS, liệu có đáp ứng được chương trình học cao đẳng hay không. Thạc sĩ Lê Hồng Việt, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Việt Á cho rằng, thực tế hiện nay, rất nhiều học sinh không đủ sức vào lớp 10 công lập nên chọn học trung cấp nghề và liên thông cao đẳng. Như vậy, nếu bỏ qua chương trình trung cấp mà lên thẳng cao đẳng, nhiều em đuối sức không theo kịp, sẽ rất áp lực.

P.V