Ngày 18-7, thay mặt Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng và Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng tại buổi làm việc.

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Chính phủ đã giao cho Ngân hàng Nhà nước 477 nhiệm vụ. Đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thành 397 nhiệm vụ, trong đó quá hạn là 38 nhiệm vụ; còn 80 nhiệm vụ chưa hoàn thành, trong đó trong hạn là 75, quá hạn là 5 nhiệm vụ.

Truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhận định, tăng trưởng tín dụng và hạ lãi suất cho vay là vấn đề quan trọng. Năm 2017 tăng trưởng tín dụng phải đạt 18-20%. Bên cạnh thực hiện các giải pháp huy động vốn, phải chú trọng đến việc cho vay. Tại hội nghị Chính phủ với các địa phương mới đây, Thủ tướng đã đề cập: Tín dụng tăng nhưng phải chảy vào doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, năm 2016 có 110.000 doanh nghiệp thành lập mới, 6 tháng đầu năm 2017 có thêm khoảng 60.000 doanh nghiệp. Nhưng năm 2016 cũng có 93.000 doanh nghiệp khó khăn, ngừng hoạt động, đóng cửa... “Thành lập nhiều nhưng đóng cửa dừng hoạt động cũng nhiều, trong đó có yếu tố liên quan tiếp cận vốn tín dụng, chính sách đất đai. Về vấn đề này, Ngân hàng giúp giải cứu doanh nghiệp, có chính sách giúp các doanh nghiệp mới thành lập, khởi nghiệp tiếp cận được vốn”, Bộ trưởng nói.

Nhấn mạnh Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại phải phấn đấu giảm lãi suất từ 0,5 – 1%, Bộ trưởng cho rằng, hiện mặt bằng lãi suất vay ngắn hạn từ 4-6%, trung - dài hạn 9-11% một năm. Với lãi suất 9-11%/năm, tính toán doanh nghiệp phải có được lãi gộp ở mức 25-27% thì mới có lãi.

Bộ trưởng đưa ra ví dụ, dư nợ tín dụng cả nước hiện trên 5 triệu tỷ đồng, nếu giảm lãi suất 1% thì các doanh nghiệp đã dành được 50.000 tỷ đồng, với phương thức đầu tư 5 đồng vốn 1 đồng lãi thì đã có 10.000 tỷ đồng. Nếu tính thuế thu nhập doanh nghiệp thì thuế nộp vào ngân sách khoảng 2.000 tỷ đồng. Ngoài ra, 10.000 tỷ đồng này giúp GDP tăng 0,25%. Hay vấn đề nợ công hiện khoảng 1 triệu tỷ đồng, nếu giảm 1% lãi suất, sẽ giúp tiết kiệm từ ngân sách nhà nước khoảng 10.000 tỷ đồng, là khoản tốt, tạo điều kiện bù đắp các khoản đầu tư phát triển.

Bộ trưởng đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại phấn đấu giảm lãi suất, quản lý nợ xấu... để minh bạch tài chính, thanh khoản, tạo điều kiện cho kinh tế phát triển và đưa nguồn tiền vào sản xuất kinh doanh.

Nêu rõ thực chất muốn hạ lãi suất là phải xử lý nợ xấu, Bộ trưởng cho biết đây là cả một quá trình. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về xử lý nợ xấu, có hiệu lực từ ngày 15-8 tới. Ngân hàng Nhà nước có nhiệm vụ quan trọng khi tổ chức thực hiện, đảm bảo xử lý được nợ theo đúng tinh thần của Nghị quyết; hướng dẫn các ngân hàng thương mại trong thu bán tài sản đảm bảo, bán nợ xấu...

“Chúng ta phải có giải pháp thực hiện sớm khi thời hiệu Nghị quyết đã cận kề. Không xử lý nợ xấu không thể tạo sự lành mạnh, an toàn hệ thống và hạ lãi suất. Chúng ta hiện vẫn phải dùng kỹ thuật, biện pháp khoanh nợ, đảo nợ tại các ngân hàng, song thực chất vẫn phải nuôi khoản nợ đó”, Bộ trưởng cho hay.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng truyền đạt ý kiến của Thủ tướng về việc Ngân hàng Nhà nước sớm có chủ trương huy động nguồn lực trong dân, trong đó có ngoại tệ, tạo cơ chế để hút tiền vào, không để chảy ra nước ngoài. Bộ trưởng khẳng định “nguồn lực trong dân rất lớn, cần huy động được nguồn lực đô-la Mỹ đang nằm trong dân. Thay vì gửi lãi suất USD 0%, có chính sách huy động nguồn lực này để hòa vào huy động khác phục vụ đầu tư. Đó là một trong số tiêu chí để phấn đấu hạ lãi suất”.

Theo Bộ trưởng, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương chống đô-la hóa nhưng trong điều kiện có thể kiểm soát được thì cần huy động bởi trên thực tế, vẫn phải mua lượng trái phiếu quốc tế cao khoảng 4,8%, trong khi nguồn lực đô-la Mỹ trong dân có, nên cần nghiên cứu phương án huy động phù hợp.

Về việc xử lý sở hữu chéo cổ phần ngân hàng, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, sau khi Thông tư 36 của Ngân hàng Nhà nước ra đời, việc xử lý sở hữu chéo đã tốt hơn, nhưng không phải không còn. Đơn cử như sở hữu chéo cổ phần của Vietcombank tại Ngân hàng Quân đội (MB) là 9,8%, Eximbank là 8,2% và 5,26% ở SaiGonBank... Tới thời điểm này giảm không đáng kể, như ở MB vẫn còn 7,16%; ở Eximbank là 8,19%, SaiGonBank là 4,13%... Phải tăng cường và thực hiện nghiêm túc Thông tư 36, giảm sở hữu chéo, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thông tin về việc doanh nghiệp đang khó khăn về các thủ tục liên quan tới tài sản đầu tư trên diện tích đất thuê; tài sản thế chấp để vay vốn ngân hàng, Bộ trưởng đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại nghiên cứu đơn giản hóa thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thế chấp tài sản đầu tư trên đất vay tiền từ các ngân hàng thương mại; xem xét toàn diện việc cho vay đóng tàu theo Nghị định 67 bởi hiện nay nhiều trường hợp đủ điều kiện theo quy định nhưng ngân hàng không cho vay. Bên cạnh đó, gói tín dụng 100.000 tỷ đồng cho vay phát triển nông nghiệp công nghệ cao chưa được giải ngân, các ngân hàng thương mại cần hết sức quan tâm tới gói tín dụng này.

Bộ trưởng cũng nhắc nhở Ngân hàng Nhà nước về việc bảo đảm an toàn thông tin cho người gửi tiền, an toàn thông tin mạng, thanh toán qua ATM..., cần có giải pháp kỹ thuật đảm bảo an toàn gửi tiền cho người dân, tránh ảnh hưởng tới niềm tin của người dân.

CHU THANH VÂN