Hủ tục nghi kỵ "cầm đồ thuốc độc" im lắng vài năm trở lại đây trên huyện vùng cao Ba Tơ (Quảng Ngãi). Đầu tháng 7-2020, hủ tục này lại xảy ra khi nhóm thanh nhiên sát hại dã man một người nghi có "đồ độc" rồi bỏ xác trôi sông.

Khu vực sông Liên (ở Làng Tốt) nơi nạn nhân bị sát hại.

Người đàn ông bị sát hại dã man

Ngày 2-7, sau khi tổ chức đo đạc diện tích rừng giao khoán bảo vệ, nhiều người tập trung về nhà ông Phạm Văn Nú- trưởng thôn Làng Tốt (xã Ba Lế, H. Ba Tơ, Quảng Ngãi) để họp. Ông Phạm Văn Lối (55 tuổi, trú thôn Làng Tốt), mang hộ khẩu và CMND cùng một số hộ trong thôn, bàn đo lại đất rừng. Sau họp, mọi người tổ chức nhậu một lúc rồi rời khỏi nhà trưởng thôn. Lúc đó, Phạm Văn Lối cùng Phạm Văn Soi (23 tuổi) và Phạm Văn Nghề (35 tuổi, đều trú thôn Làng Tốt) cùng một số người khác tiếp tục sang nhà Phạm Văn Cua (25 tuổi) ở gần đó uống rượu đến khuya thì  giải tán. 

Ngày hôm sau (3-7), không thấy ông Phạm Văn Lối đi về nhà, gia đình cũng hỏi thăm nhưng không ai biết ông Lối đi đâu. Sau đó có một số trẻ trong làng phát hiện một người chết trên sông và về nói với người lớn trong gia đình nhưng không ai tin và không ai ra sông xem thực hư. Đến sáng 4-7, anh Phạm Văn So (ở thôn Làng Tốt) trong lúc ra sông phát hiện ông Phạm Văn Lối nằm chết tại vị trí giữa Sông Liên, trên người có nhiều vết thương.

Nhận được thông tin, CAH Ba Tơ và Phòng CSHS, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Ngãi đã khẩn trương đến hiện trường điều tra vụ việc. Hiện trường cho thấy nạn nhân bị chết nằm giữa con sông Liên. Trên người nạn nhân gồm vùng đầu, mặt, cổ và mặt sau cẳng tay phải có tổng cộng 16 vết thương đứt da cơ sắc gọn và nham nhở. Trong đó, có 10 vết thương bờ mép sắc gọn. Nạn nhân bị sát hại dã man và bỏ trên sông Liên. Khẩn trương điều tra, xác minh người dân trong thôn, Cơ quan điều tra gặp không ít khó khăn khi nhiều người dân né tránh cho biết mối quan hệ về ông Phạm Văn Lối. Suốt 2 ngày, tổ công tác Công an bám từng nhà dân, người dân xác minh, sàng lọc những người nghi vấn. Được biết, trước đây ông Phạm Văn Lối bị người dân trong thôn nghi kỵ cho rằng "cầm đồ thuốc độc" trên 10 năm qua. Khi trong thôn có người bị đau bệnh, chết thì nhiều người lại nghĩ ông Lối có đồ độc hại chết người.

Theo trưởng thôn Phạm Văn Nú, khi có men rượu vào, ông Lối khoác lác cho rằng mình có "đồ độc" sẽ trừng trị người khác. Vì thế người dân nghi kỵ ông Lối. Có lần ông Lối bị người dân trong thôn bắt trói, đánh  đập. Chính quyền thôn đã tổ chức hòa giải để không xảy ra vụ việc phức tạp".

3 đối tượng sát hại ông Lối vì nghi ông này “cầm đồ thuốc độc”.

Ngấm ngầm diệt trừ người có "đồ độc"

Qua xác minh trong tối ngày 2-7, trước khi ông Lối bị sát hại có uống rượu với Phạm Văn Soi, Phạm Văn Cua và Phạm Văn Nghề. Tại cuộc nhậu ông Lối và Soi có lời qua tiếng lại. Qua thông tin các trinh sát nắm được, đầu năm 2020 cha ruột của Phạm Văn Soi bị bệnh ung thư chết nên Soi và một số người cho rằng nguyên nhân do ông Lối "bỏ đồ". Bằng các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, 3 đối tượng Phạm Văn Soi, Phạm Văn Cua và Phạm Văn Nghề đã dần dần chịu khai nhận hành vi sát hại ông Phạm Văn Lối.

Theo lời khai các đối tượng, tối ngày 2-7, trong lúc đang ngồi nhậu tại nhà ông Phạm Văn Cua, do nghi ngờ ông Phạm Văn Lối có "đồ độc" nên Phạm Văn Soi có hỏi chuyện và dẫn đến cãi nhau giữa ông Lối và Soi. Ông Lối bỏ đi về nhà bên kia sông Liên, đối tượng Phạm Văn Nghề và Phạm Văn Cua đi theo sau, còn Phạm Văn Soi vào nhà Cua lấy cái rựa. Khi đến đoạn bờ sông Liên, Nghề và Cua lên trước chặn đánh ông Lối, tiếp đó Soi đến và dùng rựa chém nhiều nhát vào người khiến ông Lối gục tại chỗ. Chưa dừng lại đó, Soi lôi ông Lối ra sông Liên và dùng đá đập vào đầu nạn nhân rồi kéo ông Lối ra giữa sông thả trôi theo dòng nước.

Hiện Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh đã thực hiện lệnh tạm giữ hình sự đối với Phạm Văn Soi, Phạm Văn Nghề và Phạm Văn Cua để tiếp tục điều tra mở rộng hành vi giết người. Tại cơ quan điều tra, Phạm Văn Soi khai nhận: "Trước đây 10 năm cha tôi và ông Phạm Văn Lối có mâu thuẫn, ông Lối nói cha tôi sẽ chết. Mặc dù bác sĩ nói cha tôi bị ung thư bị bệnh chết nhưng ung thư chính là do ông Lối "cầm đồ thuốc độc" gây ra vì thế nên tôi giết ông Lối là đúng".

Hủ tục nghi kỵ "cầm đồ thuốc độc" trong đồng bào  dân tộc Hre hàng trăm năm qua. Đây là một hủ tục mê tín dị đoan, ăn sâu trong tiềm thức đồng bào dân tộc Hre. Theo họ, người “cầm đồ thuốc độc” đã bào chế thuốc độc từ hàng trăm loại phân chim trộn với một số rễ cây rừng được chôn vào lòng đất, thỉnh thoảng mang lên trộn với máu gà. Hoặc chỉ đơn giản là những vật như xương gia cầm, miếng chén sành bị mẻ, lông đuôi lợn được gói lại, đem chôn vào chuồng gia súc hoặc ruộng lúa của người khác để trù, yểm. Người “cầm đồ thuốc độc” chỉ cần cho người mình muốn hại tiếp cận với thuốc, thì họ sẽ lâm trọng bệnh chết ngay.

Nhưng từ bao đời nay người “cầm đồ thuốc độc” thì chẳng thấy đâu mà người bị nghi là “cầm đồ thuốc độc” thì có nhiều và rồi bị chính những người dân làng mình, thậm chí là người thân trong gia đình đánh đập dã man cho đến chết.

T. SỰ