(Cadn.com.vn) - Mấy năm gần đây, ông Lương Minh Đồng (thôn Ngọc Thạch, xã Đại Hồng, H. Đại Lộc, Quảng Nam) và Lê Tất Dũng (thôn Phú Lộc, xã Đại An, Đại Lộc, Quảng Nam) đã mày mò sáng chế những chiếc máy cày đa năng hiệu quả từ xe cũ giúp bà con nông dân nâng cao năng suất và đỡ tốn sức lao động. "Hằng ngày tôi chứng kiến người nhà mình hì hục cuốc đất công sức nặng nhọc. Cuốc xong, rạch hàng, tỉa hoặc gieo hạt vừa tốn thời gian lại mất công sức. Lúc đó tôi nghĩ phải tìm một cách làm khác nhanh hơn, khỏe hơn và hiệu quả hơn. Sau hơn một tháng mày mò nghiên cứu, chế tạo, cuối cùng chiếc máy cày đa năng được hình thành. Tôi tiến hành chạy thử nhưng hiệu quả không cao, vài lần thử nghiệm sau đó, tôi đã hoàn thành chiếc máy cày đúng như mong muốn"-ông Đồng chia sẻ.

Khi vợ chồng ông Đồng đem ra ruộng làm thấy cày tốt nên người dân địa phương đến đặt mua. Vì sản phẩm gọn nhẹ nên phụ nữ hay trẻ em cũng dễ dàng sử dụng, giá thành chỉ khoảng 400.000 đồng/1 chiếc, công năng lại cao nên được nông dân cả nước biết đến và đặt mua. Mỗi ngày ông chỉ làm được 2-3 chiếc hoàn chỉnh, nên nhiều người phải đặt trước rất lâu, nhất là đến ngày mùa. Chiếc máy cày đa năng cũng rất phổ thông nên nhiều người dân làm theo, số lượng hàng đặt ông cũng thưa dần nhưng hiệu quả lại không cao so với chiếc máy do chính ông làm nên nhiều người vẫn mua.

Ông Lương Minh Đồng tại Lễ Tôn vinh và Trao danh hiệu nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2013.

 Ông Đồng lấy một chiếc ra chỉ từng bộ phận minh họa: "Nhìn tổng thể, chiếc máy được lấy từ phần trước của chiếc xe đạp cũ. Tôi giữ nguyên phuộc, tháo đi lốp, ruột, chỉ lấy vành và tăm để di chuyển. Trên phuộc, tôi hàn thêm một khúc sắt kéo dài sao cho vừa tầm người đứng cầm tay để lái. Ngay ở phuộc, tôi gò hàn thêm một cây sắt kéo gần sát vành xe và gắn vào một lưỡi cày nhỏ bằng sắt. Khi dùng, chỉ cần cầm tay đẩy là đất được xới lên thành rãnh, đơn giản vậy thôi". Thời gian sau, ông Đồng cải tiến máy cày ban đầu thành sản phẩm đa năng hơn. "Tôi nghĩ, máy cày tốt sao không thử kết hợp để xớt cỏ bệ, vun hàng... Từ đó, tôi mày mò cải tiến thêm chức năng làm cỏ với chiếc cào cào 3 đinh gắn thay bộ phận lưỡi cày. Khi nào cày thì gắn lưỡi, làm cỏ thì gắn cào cào rất tiện dụng, muốn vun hàng thì thay lưỡi đã có sẵn, chiếc máy trở nên đa năng hơn"-ông Đồng giải thích. Trong thời gian tới, ông Đồng dự định sẽ cải tiến chiếc máy cày kết hợp vừa rạch hàng và rải giống, chỉ cần một người là có thể làm thay công việc của 2-3 người như hiện nay.

Ông Lương Minh Đồng kiểm tra lại chiếc máy cày đa năng vừa mới làm xong.

Còn ông Lê Tất Dũng (thôn Phú Lộc, xã Đại An),  ý tưởng để ông chế tạo chiếc máy cày đa năng bắt nguồn từ nhu cầu thiết thực của bà con nông dân quê nhà. Ông bắt đầu phác thảo những bản vẽ rời rạc rồi tận dụng chiếc xe máy cũ để chế tạo. Lúc đầu máy cày không vừa ý, ông tiếp tục nghiên cứu thêm, chỉnh sửa lại bản vẽ. Sau nhiều lần thử nghiệm, chiếc máy cày đa năng đạt hiệu quả ngoài mong đợi. Đặc trưng của máy là được gắn động cơ xe máy, chế tạo linh hoạt để dùng cho cả đất màu và đất ruộng. Máy có thể  vừa rọc hàng, vừa cấy, tỉa, khỏa lấp đất giúp nông dân bớt đi công lao động và giảm chi phí làm đất, xuống giống. "Chiếc máy có năng suất gấp hơn 10 lần so với lao động thủ công, rất tiện dụng khi rọc và gieo tỉa các loại cây xen canh trên đất màu. Chức năng này nhiều máy hiện đại không làm được. Với chiếc máy này chỉ cần một lít xăng, bà con nông dân có thể làm đến 5 sào đất dễ dàng chỉ trong vòng 1 tiếng đồng hồ..." - ông Dũng cho biết.

Ông Lê Tất Dũng đã sáng chế nhiều máy có công năng cao giúp bà con nông dân sản xuất tốt.

Ngày càng cải tiến, ông Dũng chế tạo thêm bộ phận để người nông dân ngồi lái thay vì dùng lực đẩy như trước đây. Sau khi sáng chế ra chiếc máy cày đa năng, ông Dũng còn sáng chế ra máy bóc vỏ đậu xanh khá hiện đại và hiệu quả. Mỗi chiếc máy cày ông Dũng bán ra với giá chừng 2,5 triệu đồng, sau khi trừ các chi phí lãi được 500 - 700 ngàn đồng. Nhưng điều làm ông hạnh phúc nhất là được thấy bà con nông dân  tiết kiệm được thời gian, công sức trong việc đồng áng. Trò chuyện với chúng tôi, ông Dũng cứ trăn trở về nguồn kinh phí để sáng chế máy tuốt đậu phộng (lạc) trong thời gian tới. "Từ lâu tôi đã phác thảo ra bản vẽ cho máy tuốt đậu phộng, có nguồn kinh phí là tôi bắt tay chế tạo ngay. Dù đã tất tả chạy ngược chạy xuôi nhưng vẫn chưa tìm ra được nguồn kinh phí. Tôi mong sao có nhà đầu tư hỗ trợ kinh phí để được thỏa niềm đam mê, chế tạo chiếc máy giúp bà con nông dân"-ông Dũng bày tỏ. Ông Dũng dự trù kinh phí khoảng 200 triệu đồng với chiếc máy tuốt đậu và nếu chế tạo thành công thì đây là chiếc máy tuốt đậu phộng đầu tiên do nông dân chế tạo ở Quảng Nam.

Thiển nghĩ, với những người nông dân đam mê sáng tạo máy móc như ông Dũng, ông Đồng khi nhận được hỗ trợ sẽ là đòn bẩy để họ sáng chế nhiều hơn những sản phẩm đa năng giúp ích cho bà con nông dân.

Hữu Đức