Đầu tháng 1 vừa qua, Công ty Cổ phần Kỹ nghệ khoáng sản Quảng Nam (viết tắt MINCO) có đơn xin giải trình gửi Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về biên bản vi phạm hành chính mà đoàn kiểm tra của Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam lập ngày 9-1-2022 do khai thác cát trắng tại mỏ cát trắng Hương An vượt công suất được phép khai thác, khối lượng khai thác vượt 35.625,8 tấn (vượt 19,79%).

Lý giải cho hành vi vi phạm trên, lãnh đạo MINCO cho rằng, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 trong năm 2020, sản lượng khai thác không đạt theo giấy phép khai thác và không đủ nguyên liệu chế biến cung cấp cho đối tác nên năm 2021, công ty có khai thác vược 19% để bù lại nguồn nguyên liệu cung cấp theo các hợp đồng đã ký kết. Đối với sản lượng vượt công suất, Công ty đã kê khai nộp thuế đầy đủ cho ngân sách nhà nước.

Điều đáng nói, việc khai thác vượt công suất cho phép đến hơn 35 ngàn tấn nhưng MINCO lại cho rằng không ảnh hưởng đến môi trường, người dân. “Việc khai thác vượt công suất của Công ty không ảnh hưởng đến môi trường, không làm hư hỏng hạ tầng kỹ thuật tại địa phương, không có bất kỳ phản ánh khiếu kiện nào của người dân… Từ những vấn đề trên, Công ty kính trình Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, Sở TN&MT tỉnh xem xét, giảm nhẹ mức phạt xử lý vi phạm hành chính cho Công ty”- MINCO lý giải.

Tiếp đến, ngày 17-1 vừa qua, MINCO cũng có văn bản giải trình liên quan đến việc Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính ngày 16-1 đối với MINCO do khai thác, sử dụng nước dưới đất (nước ngầm) cho hoạt động sản xuất của Nhà máy chế biến cát trắng mà không có giấy phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, lưu lượng khai thác trung bình đến 391m3/ngày đêm… Sau khi nhận các văn bản giải trình trên, UBND tỉnh Quảng Nam đã có công văn gửi Sở TN&MT tỉnh xem xét, giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định pháp luật.

Điều đáng nói, giữa năm 2021, Công ty MINCO cũng bị Cục Thuế tỉnh Quảng Nam xử phạt, truy thu hơn 1,6 tỷ đồng vì khai sai thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể, qua thanh tra, cơ quan thuế phát hiện MINCO kê khai sai thuế giá trị gia tăng đầu vào dẫn đến thiếu số thuế phải nộp. Bên cạnh đó, công ty này cũng kê khai vào chi phí được trừ đi khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi phí hỗ trợ địa phương, khoản chi phí không phục vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp... dẫn đến thiếu số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Kết quả, MINCO bị phạt 20% tính trên số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp khai sai số tiền 198,3 triệu đồng. Bên cạnh đó, công ty còn bị truy thu thuế giá trị gia tăng 5,4 triệu đồng; thuế thu nhập doanh nghiêp 1,036 tỷ đồng và tiền chậm nộp thuế hơn 348 triệu đồng. Tổng số tiền truy thu, tiền phạt, nộp chậm của MINCO phải nộp vào Ngân sách Nhà nước là 1,608 tỷ đồng.

Ngoài MINCO, cũng mới đây ngày 18-1, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 300 triệu đồng trong lĩnh vực khoáng sản đối với Công ty TNHH Hoằng Tiệp (trụ sở tại xã Bình Phục) do không xây dựng hệ thống thu gom tách riêng nước mưa, nước thải tại Dự án Nhà máy chế biến cát Hoằng Tiệp. Cùng ngày, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cũng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 110 triệu đồng đối với Công ty TNHH Tiệp Như (trụ sở tại xã Bình Triều, huyện Thăng Bình) do không nộp báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền trong quá trình thực hiện Dự án khai thác cát trắng trong Cụm Công nghiệp Chợ Được.

Như vậy có thể thấy, lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương cùng các ngành chức năng, một số công ty khai thác, chế biến cát trắng tại Thăng Bình đã có những hành vi vi phạm các quy định trong hoạt động khai thác khoáng sản. Thiết nghĩ, hơn lúc nào hết, Quảng Nam cần tăng cường hơn nữa các hoạt động kiểm tra, giám sát để các công ty trên hoạt động đúng quy định pháp luật, đảm bảo không thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản của quốc gia.

BÃO BÌNH