(Cadn.com.vn) - Với việc chế tạo thành công mô hình máy báo lũ tự động, nhóm học sinh Trường THCS Đặng Dung (H.Quảng Điền, TT-Huế) gồm: Phạm Quốc Đạt, Lê Thị Thu Hương, Hoàng Xuân Bảo đã đạt giải Nhì trong cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh năm 2016.

Nhóm trưởng Phạm Quốc Đạt mong muốn mô hình máy báo lũ tự động sớm được ứng dụng vào thực tiễn để sẻ chia với bà con vùng lũ.

Nhóm trưởng Phạm Quốc Đạt chia sẻ: "Lũ lụt tại các tỉnh miền Trung nói chung và ở vùng quê huyện Quảng Điền nói riêng đã gây ra nhiều thiệt hại, hậu quả cho người dân. Để giúp người dân biết được khi nào lũ đến và mức độ lũ lớn hay nhỏ, báo động nước lũ trong đêm để chủ động công tác phòng tránh, giảm thiểu tác hại do lũ lụt gây ra, chúng em đã khảo sát và tìm hiểu các mực nước, các cấp báo động lũ lụt tại những trạm thủy văn, hồ chứa nước đầu nguồn rồi từ đó xây dựng hệ thống công tắc từ và sóng vô tuyến (sóng điện từ)".

Để sáng chế được máy báo lũ tự động, nhóm học sinh đã nhận được sự hỗ trợ, hướng dẫn của thầy giáo Hà Phong- giáo viên môn hóa học và thầy Hồ Tấn Chu- giáo viên môn toán. Em Phạm Quốc Đạt cho biết: "Tranh thủ những lúc rảnh rỗi ngoài giờ học, em cùng hai bạn còn lại tập trung để thảo luận và từng bước nghiên cứu, chế tạo sản phẩm. Khó khăn mà chúng em gặp phải đó là thời gian rất hạn hẹp, một số thiết bị ở quê không có sẵn nên phải tự chế tạo, hơi tốn kém. Kinh phí mỗi sản phẩm khi hoàn thiện có giá thành khoảng 500 ngàn đồng". Theo em Đạt, mô hình máy báo lũ tự  động có nhiều bộ phận cấu thành như: khung mô hình làm bằng mica, phao nổi, công tắc cảm ứng từ tự chế…; trong đó bộ phận quan trọng nhất là bộ thu phát sóng vô tuyến dùng để thu tín hiệu cảnh báo phát về các trạm địa phương khác hoặc người dân để có biện pháp phòng tránh kịp thời. Hệ thống có thể trang bị từ trạm thủy văn đầu nguồn đến các trạm địa phương, cũng có thể dùng cho từng hộ gia đình để báo động nước lên trong đêm tạo thành một khối liên kết dự báo chặt chẽ trong phòng tránh lũ lụt.

Máy báo lũ tự động của nhóm học sinh.

Mô hình sẽ vận hành theo nguyên lý, khi mực nước ở các sông dâng lên, phao nổi dạng hình hộp chữ nhật được gắn cố định trong khung định vị sẽ dâng lên theo. Trên khung định vị sẽ lắp 3 công tắc từ tự chế tương ứng với 3 mức độ báo lũ ở địa phương là báo động 1, báo động 2, báo động 3. Trên phao nổi trang bị một nam châm vĩnh cửu để hút và đóng các công tắc từ ở mỗi mức tương ứng. Lúc này, bộ đếm thời gian sẽ hoạt động, nó sẽ tự động ngắt trong thời gian báo phù hợp để tiết kiệm điện. Đồng thời ở hệ thống loa có trang bị một hệ thống thu phát tín hiệu radio tần số FM để phát ra tín hiệu tần số radio. Tại các trạm trực trung tâm của mỗi huyện sẽ trang bị hệ thống thu nhận tần số này (có thể là máy radio, điện thoại hay máy tính dò tần số) để báo về mỗi trạm địa phương các xã, thị trấn. Mỗi mức độ báo động được thiết kế kết nối với bộ phận âm thanh gồm còi hú và âm thanh cảnh báo tương ứng. 

Từ mô hình máy báo lũ tự động, khi đưa vào ứng dụng, mỗi trạm thủy văn địa phương có trách nhiệm thông báo cho người dân để có kế hoạch phòng chống trước khi lũ đến. Đồng thời, mỗi người dân có thể tự trang bị cho nhà mình 1 máy thu sóng radio để nắm tình hình lũ. Ưu điểm của mô hình này là hệ thống có thể duy trì khi cúp điện nhờ nguồn điện dự trữ thông qua công tắc từ được lắp song song với nguồn điện chính, khi nguồn điện chính ngắt thì công tắc cảm ứng sẽ tự đóng nguồn điện dự trữ để sử dụng.

"Lúc đầu các em lên ý tưởng rồi được chúng tôi hỗ trợ, hướng dẫn thêm. Để làm mô hình này thì vốn đầu tư cho sản phẩm không lớn, giá thành rẻ phù hợp với địa phương, hộ gia đình. Đây là mô hình hoàn toàn mới ở nước ta và nếu được áp dụng trong thực tế sẽ phát huy được tác dụng trong mùa mưa lũ, giúp người dân nâng cao cảnh giác và chủ động phòng chống lũ lụt", thầy Hồ Tấn Chu cho biết.

Hiện mô hình này đã được tỉnh TT-Huế chọn để gửi tham dự cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc năm 2016.

H.Lan - N.Thùy