(Cadn.com.vn) - Các lực lượng Iraq ngày 25-5 tuyên bố đã chiếm lại một số vùng lãnh thổ mà Tổ chức Hồi giáo IS chiếm được gần thành phố Ramadi, gieo hy vọng về khả năng giành lại quyền kiểm soát thành phố chiến lược này.

Theo Reuters, bắt đầu từ hôm 23-5, một tuần sau khi mất Ramadi, chính phủ Iraq, cùng với dân quân Shiite được Iran hậu thuẫn và các chiến binh bộ tộc Sunni tại địa phương, mở cuộc phản công. Các lực lượng an ninh Iraq đụng độ với phiến quân IS và đẩy lùi các cuộc tấn công ở tỉnh Anbar.

Chính phủ Iraq đang nỗ lực giành lại một số khu vực trọng yếu mà IS đang nắm giữ. Ảnh: Wochit

Các máy bay ném bom các vị trí IS ở bờ đối diện sông Euphrates, nơi các chiến binh tung súng cối và súng bắn tỉa để ngăn chặn các lực lượng ủng hộ chính phủ tiến quân vào. Một vụ nhằm vào khu dân cư ở tiếp giáp thị trấn Al-Baghdadi, cách thủ đô Baghdad khoảng 200km về phía tây bắc. Một vụ tấn công khác nhằm vào căn cứ không quân Ain al-Asad gần đó, nơi đóng quân của hàng trăm thủy quân lục chiến Mỹ. Một quan chức cảnh sát và một chiến binh bộ tộc Sunni ủng hộ chính phủ hôm 25-5 cho biết, họ chiếm lại thị trấn Husaiba Al-Sharqiya, cách Ramadi khoảng 10km về phía đông.

Sự sụp đổ của Ramadi và Palmyra, ở hai đầu đối diện của vùng lãnh thổ rộng lớn mà IS nắm quyền là thành công lớn nhất của nhóm chiến binh này kể từ khi liên minh do Mỹ dẫn đầu phát động các cuộc không kích chống nhóm này từ năm 2014. Chiến thắng này buộc Washington phải kiểm tra lại chiến lược của mình, trong đó có việc ném bom từ trên không nhưng lại thiếu các cuộc tấn công trên bộ. Trong một chỉ trích mạnh mẽ và thẳng thắn bất ngờ, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cáo buộc quân đội Iraq thiếu “ý chí chiến đấu” trước một lực lượng kẻ thù nhỏ hơn nhiều khi từ bỏ Ramadi.

“Các lực lượng Iraq cho thấy họ không có ý chí chiến đấu”, ông nói trên chương trình “State of the Union” của Kênh CNN. Ông Carter cho rằng, mặc dù các lực lượng Iraq có quân số đông hơn so với IS nhưng họ đã không chiến đấu và phải rút khỏi thủ phủ Ramadi. Theo ông, Lầu Năm Góc có thể giúp huấn luyện, cung cấp vũ khí và hỗ trợ không kích trong cuộc chiến chống IS song các lực lượng của Iraq sẽ phải thể hiện ý chí chiến đấu vì tổ quốc.

Những ngày sau khi chiếm được Ramadi, các chiến binh IS cũng đánh bại các lực lượng chính phủ Tổng thống Bashar Al-Assad để nắm quyền ở Palmyra, nơi có hơn 50.000 người sinh sống và là nhà của những di tích La Mã rộng lớn và được bảo tồn tốt nhất trên thế giới. Giới phương tiện truyền thông nhà nước Syria cho biết, tại đây, nhóm cực đoan tiến hành hàng loạt vụ thảm sát kinh hoàng, giết chết ít nhất 400 người, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em. Hiện không thể ngay lập tức xác minh tuyên bố này, nhưng nó phù hợp với các báo cáo của các nhà hoạt động về việc IS đã xử tử hàng trăm người và bỏ lại các thi thể xấu số trên đường phố.

Nhiều người trong số những người thiệt mạng là nhân viên nhà nước, bao gồm các trưởng khoa điều dưỡng tại các bệnh viện và tất cả các thành viên trong gia đình. Những người ủng hộ IS đăng đoạn băng lên mạng cho thấy, nhóm chiến binh này đi đến từng phòng trong các tòa nhà chính quyền ở Palmyra, tìm diệt những người lính chạy trốn và phá hủy các hình ảnh của Tổng thống Assad. Đài quan sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết, tình hình bạo lực đã giảm nhưng vẫn chưa thể ước tính số dân thường thiệt mạng. Theo SOHR, ít nhất 300 binh sĩ thiệt mạng trong những ngày chiến đấu trước khi thành phố bị chiếm.

Washington hỗ trợ chính quyền Baghdad nhưng với chính phủ Assad thì trái ngược lại. Ở Syria, thật khó để xây dựng một liên minh thống nhất chống IS, lực lượng mạnh nhất trong số những nhóm chiến binh trong cuộc chiến tranh dân sự đa chiều ở nước này. Hiện Nhà Trắng lo ngại việc Iraq quyết định điều lực lượng dân quân Shiite đến khu vực xung đột căng thẳng có thể làm tăng sự giận dữ giáo phái và khiến IS phải căng mình bảo vệ người Sunni từ một chính phủ Shiite Baghdad.      

Khả Anh