Thấp thỏm nỗi lo núi lở

Ngoài thiệt hại về người và của, đợt mưa kéo dài vừa qua khiến địa chất ở huyện biên giới Kỳ Sơn (nhất là tại các thôn bản của xã Tạ Cạ- P.V) thiếu sự gắn kết, nhiều khu vực nhà dân xuất hiện vết nứt nguy cơ sạt lở có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Trong đó, toàn bộ khu vực bản Hòa Sơn nằm trong diện báo động đỏ. Qua kiểm tra, tại khu vực đỉnh đồi xuất hiện 3 vết nứt dài hơn 50m, sâu 1m và rộng từ 20-50cm. Người dân nơi đây vừa khắc phục hậu quả, dựng tạm nhà để ở vừa sống trong thấp thỏm khi đối mặt với nguy cơ sạt lở núi.
Ông La Văn Toán, bản Hòa Sơn cho biết, do nhà ở vị trí cao nên trận lũ quét vừa qua gia đình ông và một số hộ khác trong bản may mắn không chịu thiệt hại. Thế nhưng sau khi lũ quét đi qua, trên địa bàn bắt đầu xuất hiện các vết nứt lớn. “Bây giờ hễ có mưa lớn, chúng tôi không dám ở trong nhà. Mong muốn của chúng tối là chính quyền địa phương sớm có phương án di dời để người dân yên tâm, ổn định cuộc sống”- ông Toán bộc bạch nỗi lo lắng.

Theo anh Vi Văn Truyền - Trưởng bản Hòa Sơn, toàn bản hiện có khoảng 20 nhà bị ảnh hưởng nặng, nhà cửa nứt, nghiêng, không biết đổ sập khi nào. Đặc biệt là những hộ dân nằm dọc tuyến đường đi vào xã Tây Sơn. Khu vực này đã xuất hiện nhiều vết nứt lớn chạy dọc thân núi, có một số nhà dân bị vết nứt chia đôi.Sau trận lũ quét, tuyến đường nhựa từ thị trấn Mường Xén đi xã Tây Sơn, đoạn đi ngang qua bản Hòa Sơn cũng bị nứt nẻ, mặt đường bị đùn lên cao, có nơi cao gần 50 cm. Ngay khi phát hiện, chính quyền địa phương cùng cơ quan chức năng đã vận động người dân di dời đến ở tạm tại các gia đình đang an toàn trong bản. Trước nguy cơ sạt lở đất, chính quyền địa phương cũng đang đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân địa phương.

Để đề ra phương pháp tối ưu, UBND H.Kỳ Sơn đã có buổi làm việc trực tiếp với UBND xã Tà Cạ, Ban quản lý Bản, trong trường hợp trời mưa to thì kiên quyết đưa các hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở cao, không cần xin phép cấp trên. Về lâu dài, huyện đang lập dự án tái định cư cho các hộ dân. Tuy nhiên, trong điều kiện ngân sách của địa phương còn hạn chế, huyện đang đề nghị tỉnh có phương án hỗ trợ.

Sẽ lập khu tái định cư

Theo thống kê của UBND H.Kỳ Sơn, sau trận mưa lớn vừa qua, trên địa bàn huyện hiện có hơn 200 ngôi nhà có nguy cơ bị sập do sạt lở đất, trong đó có 36 nhà phải di dời khẩn cấp. Riêng bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ có 20 ngôi nhà có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Ông Nguyễn Hữu Minh - Chủ tịch UBND H.Kỳ Sơn cho biết, thực tế qua khảo sát ban đầu, có 37 hộ dân nằm trong vùng sạt trượt buộc phải di dời. Hiện H.Kỳ Sơn đang tiến hành quy hoạch, lập khu tái định cư rộng khoảng 15ha. Diện tích này dự kiến sẽ là nơi tái định cư cho khoảng 200 hộ của nhiều xã, trong đó có 72 hộ của bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ. Đây là những hộ dân đang nằm trong vùng có phạm vi sạt trượt và trôi nhà sau lũ.

Thời gian qua, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BCH BĐBP) Nghệ An đã điều động hàng chục cán bộ, chiến sĩ vượt hàng trăm km lên tăng cường hỗ trợ người dân dọn dẹp nhà cửa và dựng lại nhà tạm. Trước nguy cơ sạt lở đất, ảnh hưởng đến tính mạng tài sản người dân, BCH BĐBP tỉnh đã tổ chức cắt cử cán bộ chiến sĩ túc trực thường xuyên tại các điểm nguy cơ cao. Đại tá Hồ Quyết Thắng - Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng BCH BĐBP Nghệ An cho biết, bên cạnh việc phối hợp với chính quyền địa phương khắc phục hậu quả do mưa lũ tại các bản phía tây xã Tà Cạ như bản Cánh, bản Bình Sơn 1, Bình Sơn 2, bản Cầu Tám, đơn vị còn tích cực hỗ trợ người dân địa phương các nhu yếu phẩm để người dân vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống. “Mưa lớn trong thời gian dài khiến tầng địa chất mất độ kết dính, khả năng sạt lở rất cao nên đơn vị đã chủ động cắt cử lực lượng phối hợp với lực lượng công an xã, dân quân chốt chặt những nơi dễ xảy ra sạt lở đất. Qua đó, kịp thời cảnh bảo cho nhân dân di chuyển an toàn” - Đại tá Hồ Quyết Thắng cho hay.

Dương Hóa