Từ những ngày đầu đầy khó khăn cho đến thời kỳ hội nhập sâu rộng, ngân hàng đã là “mạch máu” nuôi dưỡng nền kinh tế, tạo đà cho tăng trưởng bền vững.

Chính từ nền tảng vững chắc ấy, Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, với mục tiêu xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế. Những quyết sách gần đây của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong kiến tạo một hệ sinh thái tài chính hiện đại, minh bạch, hấp dẫn và hội nhập sâu rộng với thế giới.

Phát triển Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là chiến lược huy động nguồn lực, mà còn là bước đi quan trọng để định vị Việt Nam trong chuỗi giá trị tài chính toàn cầu. Với Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam và Kế hoạch hành động vừa được Chính phủ ban hành, Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn hiện thực hóa tầm nhìn xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Ban Chỉ đạo cấp quốc gia do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Trưởng ban đã được thành lập, đặt mục tiêu đến cuối năm 2025 hình thành và đưa vào hoạt động các trung tâm này.

Theo PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, sự xuất hiện của Trung tâm tài chính quốc tế là tín hiệu cho thấy sự trưởng thành của hệ thống tài chính Việt Nam, phản ánh độ vững vàng của nền kinh tế và sự tự tin của hệ thống ngân hàng, cũng như các lực lượng tham gia vào nghiên cứu, điều hành và phát triển hệ thống này. Quan trọng hơn, đây là cơ hội để giảm áp lực vốn cho hệ thống ngân hàng, mở ra kênh huy động mới từ thị trường quốc tế.

PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban giám đốc Học viện Ngân hàng cũng nhấn mạnh, Trung tâm tài chính quốc tế sẽ quy tụ nhiều ngân hàng lớn trên thế giới, các quỹ đầu tư và công ty tài chính hàng đầu. “Với quy mô này, dòng vốn sẽ luân chuyển linh hoạt hơn giữa các khu vực trong nước và giữa Việt Nam với thế giới, thúc đẩy thương mại, đầu tư và phát triển bền vững”, bà Hoàng Anh nhận định.

Trong hệ sinh thái Trung tâm tài chính quốc tế, ngành ngân hàng đóng vai trò vừa là kiến trúc sư thể chế, vừa là lực lượng vận hành.

Theo PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, khi thành lập Trung tâm tài chính quốc tế, Ngân hàng Nhà nước sẽ là trụ cột thiết lập khung pháp lý ổn định cho hoạt động Trung tâm tài chính quốc tế, từ các quy định về tiền tệ, ngoại hối, thanh toán đến bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng trong bối cảnh hội nhập sâu vào thị trường vốn quốc tế.

Ở góc nhìn khác, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng nhìn nhận ngân hàng phải là “tác nhân tiên phong”, dẫn dắt để hệ thống tài chính hội nhập quốc tế với độ sâu và hiệu quả cao; tận dụng tiến bộ công nghệ tài chính toàn cầu, áp dụng nhanh vào điều kiện mới, từ đó xây dựng một hệ thống tài chính hiện đại.

Để thu hút hiệu quả các định chế tài chính quốc tế đến với Trung tâm tài chính quốc tế, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng cho rằng điều kiện tiên quyết là hệ thống pháp luật của Việt Nam cần phải rõ ràng, mạch lạc, hấp dẫn và phù hợp với thông lệ quốc tế, có tính chất đón đầu. Thêm nữa là tính minh bạch cao, tuân thủ nguyên tắc thị trường và đáp ứng tiêu chuẩn tín nhiệm quốc tế. Ngoài ra, cần nguồn nhân lực chất lượng, đủ khả năng vận hành và phát triển thị trường.

Ngành tài chính-ngân hàng Việt Nam đã chứng minh bản lĩnh qua những giai đoạn khó khăn nhất, từ khủng hoảng tài chính toàn cầu đến dịch bệnh và biến động kinh tế. Với quyết tâm của Chính phủ, sự đồng hành của hệ thống ngân hàng và nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, mục tiêu xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam không chỉ là tầm nhìn xa, mà đang dần trở thành hiện thực - mở ra một giai đoạn phát triển mới, sâu rộng và bền vững cho kinh tế Việt Nam.

LÊ PHƯƠNG