(Cadn.com.vn) - Bộ LĐ-TB&XH đang nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Điều 187 Bộ luật Lao động 2012 theo hướng điều chỉnh quy định tuổi nghỉ hưu đối với từng nhóm đối tượng. Xung quanh việc sửa đổi, bổ sung này, dư luận đang đặt rất nhiều câu hỏi băn khoăn. Những băn khoăn này đã được đại diện các cơ quan chức năng trả lời tại buổi đối thoại trực tuyến do Cổng TĐTCP tổ chức ngày 28-10.
Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân, tăng tuổi nghỉ hưu là việc cơ quan chính sách không thể né tránh được, vấn đề là đưa ra chính sách như thế nào. Lý do để tăng tuổi nghỉ hưu, đó là để tận dụng được cơ hội dân số vàng và đối mặt với thách thức của già hóa dân số; tận dụng nguồn lao động, kể cả đối tượng trẻ và đối tượng già; cân đối, bảo đảm tính bền vững của quỹ bảo hiểm xã hội, đặc biệt là quỹ hưu trí và thực hiện Công ước CEDAW về bình đẳng giới.
Năm 2007, Việt Nam bước vào thời kỳ dân số vàng, đây là thời kỳ có thể tận dụng cơ hội lao động trẻ để phát triển đất nước. Từ năm 2011, Việt Nam bắt đầu bước vào quá trình già hóa dân số, quá trình này diễn ra với tốc độ nhanh. Vì vậy, nên tăng tuổi nghỉ hưu là một trong những chính sách để tận dụng được cơ hội dân số vàng và đối mặt với thách thức của già hóa dân số.
Theo ông Huân, việc tăng tuổi nghỉ hưu là chuẩn bị câu chuyện chính sách cho 20 năm sau. Mô hình đóng bảo hiểm ở nước ta hiện có vấn đề mất cân đối, đóng ít hưởng nhiều hơn, cần phải điều chỉnh tuổi nghỉ hưu để quá trình này đỡ ảnh hưởng. Ngoài ra, nước ta đã tham gia Công ước CEDAW, cần phải thực hiện Công ước, đối với phụ nữ phải tiếp cận tuổi nghỉ hưu theo đúng quyền bình đẳng.
Nói về các phương án tăng tuổi nghỉ hưu, Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho biết phải cụ thể cho các đối tượng. Quốc hội cũng giao Chính phủ hướng dẫn tuổi nghỉ hưu, phương án chung là điều chỉnh tuổi nghỉ hưu của nam nữ cao hơn. Với ngành, nghề đặc biệt sẽ điều chỉnh chung, phải tiếp cận với ngành nghề có bước đi trước, sau. Dự kiến phương án điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu đối với nam là 62 và nữ là 58 hoặc 60.
Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho rằng lao động trong khu vực công chức sau này cũng phải thay đổi, không thể cứ vào công chức là biên chế suốt đời mà phải có sự đánh giá. Nguyên tắc trong khu vực công chức phải “có vào, có ra” mới nâng cao được chất lượng. “Công chức của chúng ta, rất nhiều người cứ vào công chức nghiễm nhiên là suốt đời, không biết là chất lượng có tốt hay đảm bảo không” – ông Phạm Minh Huân nêu.
Nhìn nhận đây là bài toán phải tính toán, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi đưa ra con số cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống đang hưởng lương từ ngân sách của cả nước là 2,8 triệu người. Cái gốc là phải chuyển các đơn vị sự nghiệp công sang các đơn vị tự chủ, tự chịu trách nhiệm và Nhà nước chỉ khoán chi phí theo kết quả đầu ra. Không nên để biên chế tăng lên như vậy. “Câu chuyện 190.000 sinh viên tốt nghiệp ra trường không tìm được việc làm, đừng nghĩ rằng số này phải vào cơ quan nhà nước” – ông Lợi nêu rõ.
Theo ông Lợi, không nên nghĩ cứ được đào tạo học hành bài bản là phải được vào làm trong cơ quan nhà nước. Nếu nói nâng tuổi nghỉ hưu lên để một bộ phận cán bộ cố bám lấy giữ ghế, không có vị trí khác ngồi cũng có nhưng chỉ rơi vào một số vị trí cán bộ quản lý. Nếu thực hiện tốt chính sách, cho điều chỉnh nâng tuổi nghỉ hưu nhưng năng lực của cán bộ lãnh đạo quản lý chủ chốt ở tuổi 60 và 65, trường hợp đặc biệt, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương quyết định.
Ông Bùi Sỹ Lợi đề xuất tách tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu. 60 tuổi nghỉ hưu nhưng vẫn làm việc đến 65 tuổi thì phải cho đóng bảo hiểm xã hội tiếp 5 năm để khi về hưu lương cao hơn. Đến năm 2020 phải cấp thẻ an sinh xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội để thể hiện sự công khai, minh bạch. Đây là bài toán kinh tế nhưng gắn chặt với vấn đề xã hội.
P.V (tổng hợp)
