Kryptos-mật mã bí ẩn hay quảng cáo của CIA?
(Cadn.com.vn) - Rất nhiều bí ẩn đến nay khoa học hiện đại vẫn chưa tỏ tường, như bản viết tay Voynich, mật mã Beale, đĩa Phaistos, vụ án Tamam Shud cho đến những lá thư cuồng sát Zodiac hay hòn đá huyền bí ở đảo George. Trong số này có một bí ẩn ra đời cách đây hơn 20 năm, tác giả vẫn còn sống nhưng lại là thách thức đối với dư luận, đó là “mật mã Kryptos”, sản phẩm của nhà điêu khắc người Mỹ, Jim Sanborn đặt tại khuôn viên Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) ở
“Đỉnh Everest của các loại mật mã”
Được đặt tại khuôn viên kiến trúc ngay trước tổng hành dinh của CIA nên mật mã Kryptos luôn là dấu hỏi bí ẩn. Ngoài ra, việc chính CIA nắm giữ các bí ẩn này nên sự hiện diện của Kryptos lại càng thách thức dư luận. Vì vậy, theo giới chuyên gia, mật mã Kryptos không chỉ là “sản phẩm làng nghề truyền thống” mà nó còn là một quảng cáo rất thành công cho CIA, cơ quan tình báo hàng đầu thế giới hiện nay.
Mật mã Kryptos đầy bí ẩn, theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là “dấu kín”, ra đời ngày 3-11-1990, cùng với thời điểm xây dựng trụ sở mới của CIA. Đây là “đứa con cưng” của nhà điêu khắc kiêm nhiếp ảnh gia Jim Sanborn, được người ta dùng làm biểu tượng cho các hoạt động của CIA. Khi đó Jim Sanborn ở tuổi 47 và làm sản phẩm tâm đắc này với giá thành sản xuất ước khoảng 1/4 triệu USD.
Theo đánh giá của các chuyên gia giải mã hàng đầu thế giới thì đây là một sản phẩm thủ công mỹ nghệ vô cùng tinh xảo làm cho giới giải mã “mất ăn mất ngủ”. Thực chất, mật mã Kryptos là bức tượng đồng dài 3m có hình thù giống như một tờ giấy uốn cong kiểu như logo chương trình vận hành Window của Microsoft vẫn thường thấy trên mạng điện toán. Một mặt khắc 869 ký tự được mã hóa. Tuy nhiên, theo Sanborn, mặt này còn thiếu một chữ, nếu đủ phải là 870 chữ và mặt kia là 869 chữ cũng được mã hóa.
![]() |
Mật mã Kryptos hiện đang đặt tại trụ sở CIA ở Virginia. |
Phần lớn các ký tự trên mật mã Kryptos đều là những chữ cái Latinh kèm theo các dấu nổi. Sanborn cho biết, ban đầu ông cũng không hiểu nhiều về mật mã và ký hiệu nhưng được sự giúp đỡ và hợp tác của Ed Scheidt -Giám đốc Trung tâm mã hóa CIA nên Sanborn say sưa với công việc và quyết tâm hoàn thành bức thông điệp này, được ví là “Đỉnh Everest của các loại mật mã”. Các dòng chữ này chứa tới 4 thông điệp mã hóa.
Ngay sau khi hoàn thành, Kryptos thực sự thu hút chú ý của dư luận, đặc biệt là giới mật mã và những người có mối quan tâm đặc biệt. Ban đầu, nhiều người đã “cơm nắm cơm gói” đến ngủ tại đây để giải mã nhưng không ai hiểu được nội dung của bản mật mã này. Kể cả những nhà thông thái của CIA hay các chuyên gia “cự phách” đến từ Ai Cập, những người từng giải mã các mật mã trong những căn hầm bí mật của các Pharaoh cổ đại, tất cả đều bó tay.
Giải mã nhỏ giọt
Theo tờ Telegraph của Anh, tính đến năm 2011, đã hơn 21 năm trôi qua nhưng mới chỉ có 3 thông điệp được giải mã.
Trong đó, thông điệp 1, giống như một câu thơ, đại ý... “giữa bóng tối huyền ảo, ẩn chứa một sắc thái ảo giác”. Thông điệp thứ 2 nói về WW (ông Webster, cựu Giám đốc CIA những năm 90), nội dung của thông điệp này dài dòng hơn đại ý. Thông tin được thu thập và chuyển ngầm tới một vị trí không xác định.
Thông điệp thứ 3 nói về một nhà khảo cổ học Ai Cập cổ đại có tên là Howard Carter, người phát hiện ra hầm mộ của vua Pharaoh Tutankhamon năm 1922. Tuy nhiên, cho đến nay, đoạn thông điệp thứ 4 còn lại gồm 97 ký tự vẫn chưa được sáng tỏ. Mức độ phức tạp của đoạn 4 này thực sự gây đau đầu cho các chuyên gia giải mã. Tuy chỉ có 97 ký tự nhưng nó lại mang những thông tin rất quan trọng liên quan đến lĩnh vực tình báo.
Nhiều người đưa ra giả thiết cho rằng, nó có liên quan đến nhiều sự kiện quan trọng của lịch sử, nhất là khi 2 tiểu thuyết bán chạy nhất là “Mật mã Da Vinci” và “Chìa khóa Solomon” của nhà văn Dan Brown được tung ra, sau đó được chuyển thể thành phim.
Tác giả nói gì?
Mới đây, khi trả lời phỏng vấn giới báo chí về tiến độ giải mã phần còn lại của mật mã Kryptos, Jim Sanborn cho hay, ông sẽ để tận đến khi sang thế giới bên kia mới tiết lộ phần còn lại nếu như dư luận chưa giải mã hết.
Đồng thời Sanborn cũng cho biết, việc người ta cố gắng tìm lời giải cho tác phẩm của ông, kể cả việc áp dụng các thuật toán hiện đại hoặc các phần mềm máy tính mới nhất khiến ông thực sự ngạc nhiên. Sản phẩm này vừa làm cho Sanborn nổi tiếng lại vừa bị chê bai, thậm chí cả những lời đe dọa. Đã có lần Sanborn thất vọng khi “người ta kéo đến nhà tôi và đến văn phòng của tôi để trao đổi kèm theo những lời hăm dọa, mạt sát. Rất có thể những bí ẩn liên quan đến mật mã Kryptos làm cho họ bực tức dẫn đến phẫn uất”. Ông còn cho biết, thậm chí có người còn đưa ra giả thiết mật mã Kryptos nói về số phận của con người trong tương lai.
Đáp lại sự nóng lòng này, mới đây Sanborn tiết lộ 6 chữ cái của thông điệp cuối cùng gồm NYPVTT, nếu giải mã sẽ mang nội dung
Khắc Hùng (Theo Telegraph)