Kỷ niệm 1010 năm Thăng Long - Hà Nội: Thu ca Hà Nội

Thứ bảy, 12/09/2020 19:33

Từ bao đời nay, mùa thu vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho thi ca, nghệ thuật bởi vẻ đẹp, vẻ quyến rũ đến mê hoặc của nó. Mùa thu lãng mạn, chút u buồn vấn vương, nét duyên dáng tuyệt vời của hương sắc mùa thu níu chân, mời gọi bao du khách đến với trời thu Hà Nội. Với vẻ đẹp không nơi nào có thể sánh được, mùa thu Hà Nội thổi vào tâm hồn ta những rung cảm như thực như mơ và những bản tình ca về mùa thu Hà Nội luôn luôn là những bản tình ca phiêu bồng, đẹp nhất chạm vào hồn ta, ru ta vào những ngọt ngào, những say đắm.

Mùa thu về bên Hồ Gươm.

Cố nhạc sĩ tài danh Trịnh Công Sơn đã làm nên một mùa thu Hà Nội đẹp đến nao lòng trong bản nhạc đẹp “Nhớ mùa thu Hà Nội” nổi tiếng. Trong bản tình ca tuyệt vời này có tất cả nét đẹp đặc trưng cho thủ đô ngàn năm văn hiến: “Hà Nội mùa thu cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, nằm kề bên nhau, phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu… Mùa hoa sữa về thơm về thơm từng ngọn gió, màu cốm xanh về thơm bàn tay nhỏ, cốm sữa vỉa hè thơm bước chân qua…”. Đẹp nhất, quyến rũ nhất vẫn là vẻ đẹp của Hồ Tây chiều thu dát vàng trên từng sóng nước trong cái mênh mang lan tỏa “Hồ Tây chiều thu, mặt nước vàng lay bờ xa mời gọi. Màu sương thương nhớ, bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt trời…”. Những nốt nhạc nhẹ nhàng như đưa ta vào cõi mơ, làm ta lắng lại trong cảm xúc sâu thẳm của ca từ rất đẹp, mời gọi bao yêu thương, quyến luyến, gợi cho trí tưởng tượng của ta tang bồng trong cõi thiên thai của đất trời mùa thu có một Hà Nội đẹp đến đắm say.

Mùa thu Hà Nội đẹp đến khó tin như vậy để cho một Phú Quang mời gọi ta quay về một chiều thu trong tha thiết “Hà Nội ơi, mỗi khi lòng xác xơ tôi vội vã trở về…”. Trở về để được cảm nhận những con phố nhỏ Hà Nội mùa thu, những hình ảnh đã trở thành nỗi nhớ, sự trông ngóng, chờ đợi, thành nỗi ám ảnh khôn nguôi khi phải xa Hà Nội: “Vội vã trở về, vội vã ra đi, chẳng thể nào qua từng con phố. Nhưng còn đó mùa thu, mùa thu đầy gió. Và rêu xanh bên những gốc cây già… (Hà Nội ngày trở về).

Là một người con của Hà Nội, nhạc sĩ tài năng Phú Quang đã có nhiều, rất nhiều những bài hát tuyệt hay về Hà Nội và nàng thu kiều diễm của đất thủ đô đã được nhạc sĩ ngợi ca trong những bản tình ca ngọt ngào, sâu lắng như chính tâm hồn người Hà Nội. Mùa thu trong các ca khúc của Phú Quang đẹp như nàng thu, dịu dàng thanh thoát, kiêu sa trong nỗi buồn thiên cổ mà làm trái tim ta tan chảy trong cảm giác phiêu du, lãng mạn. Trong “Im lặng đêm Hà Nội” là một giai điệu buồn, khắc khoải của một đêm thu Hà Nội u sầu với hương hoa sữa nồng nàn quyện với hương thơm mê mẩn của các loài hoa trong đêm lan tỏa thấm sâu vào con tim đưa ta đến một không gian thu Hà Nội sâu lắng “Chỉ còn mùi hoa sữa nồng nàn… đêm cuối thu, trăng lạnh mờ sương. Chỉ còn nỗi im lặng phố khuya không gian dạ lan sâu thẳm. Từng tiếng chim đêm khắc khoải vọng về…”.

Đêm mùa thu Hà Nội đẹp quá, lung linh quá ru ta vào những cảm nhận huê tình, làm lòng ta lắng lại để thưởng thức giai điệu lan trải, lan trải… để tận hưởng hương thơm ngọt dịu, mê đắm. Làm sao ta có thể quên được những đêm thu Hà Nội đẹp đến nao lòng như vậy!

Với “Có phải em mùa thu Hà Nội”, nhạc sĩ Trần Quang Lộc còn làm con tim ta thổn thức hơn nhiều trong cái miên man như chìm vào một mùa thu Hà Nội mê đắm hơn, si mê hơn đến nỗi tác giả phải thảng thốt hỏi mãi “có phải em mùa thu Hà Nội” trong ngất ngây, đắm đuối: “Tháng tám mùa thu lá vàng rơi chưa nhỉ… Có phải em là mùa thu Hà Nội, tuổi phong sương ta cũng gắng đi tìm… Có chắc mùa thu lá rơi vàng tiếng gọi… Có phải em là mùa thu Hà Nội, nghìn năm sau ta níu bóng quay về?”. Trong “Hà Nội mùa lá bay”, nhạc sĩ Hữu Xuân đã phác họa một Hà Nội mùa thu thật đẹp, giản dị với hương hoa sữa, hương cốm ngọt ngào lan tỏa, có màu trắng tinh khôi áo học trò, có tiếng lá rơi như tiếng mùa thu nhẹ bước bên hồ Tây một chiều thu thơ mộng “Mùa thu, cốm đầu mùa dịu ngọt. Trên cao, hoa sữa hương ngạt ngào. Hồ Tây chiều hôm nay, nỗi nhớ ai những tháng ngày xưa ấy. Mưa Ngâu rơi, rơi trên mặt hồ…".

Nhạc sĩ Trọng Đài lại cho ta một không gian khác, một bức tranh sinh động khác về Hà Nội trong những nốt nhạc tươi vui, rộn rã của mùa hè vẫn tiếng ve sầu rả rích râm ran trong từng tán lá nhưng lại vẫn gợi niềm háo hức về một mùa thu Hà Nội. Mùa thu đó có màu áo tinh khôi học trò, có hàng me, có tiếng rao đêm, có điệu dân ca, có tiếng sấu rơi trong “Hà Nội đêm trở gió”. Có một mùa thu Hà Nội tươi xinh, lộng gió trên từng khuôn mặt học trò phơi phới: “Hà Nội ơi, tươi xanh màu áo học trò. Những con đường thân quen còn đó. Tiếng rao vang đâu đây nghe động trời đêm… Hà Nội ơi ta nhớ không quên. Hà Nội ơi trong trái tim ta”.

Những giai điệu ngọt ngào sâu lắng của những bản tình ca về mùa thu Hà Nội trú ngụ mãi trong con tim ta, nuôi dưỡng tâm hồn ta về cái đẹp, cái đẹp đã cứu rỗi thế giới, cái đẹp đã làm nên cốt cách tinh hoa của những con người Hà Nội tài hoa, lịch lãm, quý phái.

Mùa thu Hà Nội đã trở thành ước vọng của những người con đất Việt, trở thành khao khát được chiêm ngưỡng, được trở về, Dù chân trời góc bể nào vẫn còn đó mùa thu Hà Nội gọi réo ta quay về với mảnh đất ngàn năm văn hiến. Với một bề dày lịch sử hơn một ngàn năm lẻ, hơn một ngàn mùa thu đã đến trên mảnh đất thiêng liêng này. Ngàn mùa thu đã mê hoặc trái tim ta…

NGUYỄN THỊ NGỌC LAN