Thời gian gần đây, khi nghe tin Dự án làng đại học Đà Nẵng (thuộc địa phận tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng) sắp khởi động trở lại, nhiều người dân khối phố Tứ Ngân, Câu Hà, P. Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã ồ ạt xây dựng nhà cửa, các công trình phụ chờ... đền bù.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, ở khối phố Tứ Ngân, Câu Hà (P. Điện Ngọc) có khoảng hơn 500 hộ dân nằm trong vùng Dự án Làng đại học Đà Nẵng đã được phê duyệt vào năm 1996. Sau một thời gian, dự án làng đại học được xếp vào diện “dự án treo” do không có kinh phí thực hiện nên đời sống người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn vì nhà ở, công trình phụ... bị xuống cấp nhưng không được cấp giấy phép xây dựng mới hoặc sửa chữa. Trước thực trạng trên, nhiều gia đình đã “làm liều” bằng cách tự sửa chữa nhà, công trình phụ... nhằm phục vụ cuộc sống. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người thực hiện việc mua bán đất theo hình thức tự thỏa thuận và trong nhiều năm qua đã có hàng trăm ngôi nhà theo kiểu chờ giải tỏa được xây dựng.

Trong thời gian qua, chính quyền P. Điện Ngọc và TX Điện Bàn tổ chức nhiều đoàn quay phim, kiểm đếm và tổ chức cưỡng chế nhiều căn nhà xây dựng trái phép nên tình trạng mua bán, xây dựng nhà trái phép cơ bản được khống chế. Thế nhưng, từ đầu năm 2019 đến nay, nhiều hộ dân khối phố này đã khẩn trương xây dựng, cơi nới nhà cửa. Nhiều ngôi nhà xây mới trên đất sản xuất, dù chính quyền kiểm tra, lập biên bản xử phạt nhưng các hộ dân vẫn tiếp tục triển khai. Bà P.T.T, trú KP Câu Hà, cho biết: Gia đình ông N.T, có nhiều công trình xây dựng trái phép trên diện tích khoảng 1.200m2 đất nông nghiệp. Mặc dù bị Đội Quy tắc đô thị P. Điện Ngọc đã nhiều lần kiểm tra, lập biên bản và ra quyết định xử phạt, nhưng ông vẫn tiếp tục xây dựng. Vì thấy người này xây được thì người khác cũng xây dựng theo. Hơn nữa, nghe tin đồn trong tháng 8-2019, dự án Làng Đại học Đà Nẵng sẽ được triển khai trở lại nên nhiều người xây dựng nhà để chờ nhận tiền đền bù. Ông Trịnh Văn Lượng- Phó Chủ tịch UBND P. Điện Ngọc trao đổi: Thời gian qua, việc quản lý đất đai, hiện trạng ở phường gặp rất nhiều khó khăn. Theo thống kê của phường, từ đầu năm 2019 đến nay, phường xử lý 16 trường hợp xây nhà trái phép. Trong số này hầu hết là xây để chờ đền bù, giải tỏa, còn một số ít khác là có nhu cầu ở thật sự. Ngoài ra, sau khi phát hiện xây dựng trái phép, Đội Quy tắc đô thị của phường đến làm việc thì chủ nhà bỏ đi hoặc tỏ thái độ bất hợp tác. Hơn nữa, do Đội Quy tắc của phường chỉ có 2 cán bộ nên không đủ sức quản lý hiện trạng và xử lý tình trạng xây dựng trái phép ở dự án Làng Đại học Đà Nẵng.

Tương tự, ngày 9-7-2019, trao đổi cùng chúng tôi ông Nguyễn Đình Chấn-Đội trưởng đội Quy tắc đô thị thị xã Điện Bàn, cho biết: Do dự án kéo dài đã 23 năm nên nhiều ngôi nhà của người dân Tứ Ngân, Câu Hà tại P. Điện Ngọc bị xuống cấp nên chính quyền thị xã có chủ trương cấp phép tạm thời cho một số trường hợp sửa chữa nhà theo đúng hiện trạng đã có hoặc xây dựng mới công trình phụ... phục vụ nhu cầu sinh hoạt tối thiểu. Lợi dụng chủ trương cho sửa chữa, có một số đối tượng lén lút xây dựng nhà ở, chờ giải tỏa đền bù. Trước việc làm vi phạm này, Đội Quy tắc đô thị phối hợp với UBND P. Điện Ngọc lập biên bản xử phạt hành chính và yêu cầu buộc tháo dỡ. Nếu đối tượng vi phạm không thực hiện, các cơ quan chức năng sẽ tổ chức cưỡng chế theo quy định. Và, theo ông Nguyễn Đạt- Phó Chủ tịch UBND TX Điện Bàn, tình trạng xây dựng trái phép tại dự án làng Đại học Đà Nẵng xảy ra là do một số ít người dân thiếu ý thức, không am hiểu những chủ trương của Nhà nước về đền bù giải tỏa. Để chấm dứt tình trạng này, ngoài việc yêu cầu địa phương giám sát chặt chẽ quá trình cấp phép, tổ chức sửa chữa nhà của người dân, nếu phát hiện vi phạm thì xử lý ngay. Ngoài ra, các cơ quan chức năng tăng cường công tác tuyên truyền cho người dân hiểu những chính chính sách về đền bù, giải tỏa nhằm tránh những sai phạm tương tự xảy ra.

Hy vọng, với việc áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp và khi người dân hiểu rõ những tác hại của việc xây dựng nhà chờ giải tỏa, tình trạng xây dựng trái phép trong dự án Làng đại học Đà Nẵng sẽ được chấm dứt và tránh gây thiệt hại cho người dân tại địa phương. 

M.T