Lạm phát tăng cao, Mỹ phải siết chặt nền kinh tế

Thứ sáu, 16/09/2022 09:35
Báo cáo của Bộ Lao động Mỹ về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8-2022 cho thấy lạm phát của Mỹ tiếp tục duy trì ở mức cao, tăng 0,1% so với tháng trước và tăng 8,3% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là con số khá bất ngờ đối với thị trường vì dự đoán ban đầu chỉ là 8%.
Lạm phát Mỹ tháng 8 đã tăng vượt kế hoạch sau khi giảm vào tháng 7. Ảnh: Getty
Lạm phát Mỹ tháng 8 đã tăng vượt kế hoạch sau khi giảm vào tháng 7. Ảnh: Getty

Trước khi chính quyền công bố báo cáo vể chỉ số tiêu dùng trong tháng 8, các chuyên gia đã dự đoán chỉ số giá tiêu dùng có tổng quát có thể sẽ giảm nhẹ hoặc giữ nguyên so với tháng 7. Điều đáng lo ngại hơn là chỉ số lạm phát lõi (thước đo lạm phát nhưng không bao gồm những mặt hàng có mức độ biến động lớn như năng lượng và thực phẩm) đã tăng tới 0,6% so với tháng trước và tăng 6,3% so với cùng kỳ năm 2021. Một số ý kiến cho rằng mức tăng rõ rệt của CPI cốt lõi đã phát đi tín hiệu cho thấy áp lực tăng giá cả hàng hóa đang diễn ra trên diện rộng, bất chấp giá năng lượng đang có xu hướng giảm thời gian gần đây.

Theo các chuyên gia, lạm phát lại có dấu hiệu hạ nhiệt ở một số ngành công nghiệp của Mỹ, mặc dù mức độ giảm nhiệt không đều giữa các lĩnh vực và không chắc chắn về xu hướng dài hạn. Giá xăng dầu đã giảm mạnh trong tháng 8, giá vé máy bay, ô-tô cũ và giá khách sạn cũng giảm; trong khi đó giá thực phẩm tiếp tục tăng và giá một số mặt hàng khác vẫn cao hơn cùng kỳ năm ngoái.

Một số chuyên gia cho rằng, lạm phát đang bắt đầu chững lại do giá xăng dầu hạ xuống. Tuy nhiên, vẫn có những áp lực mạnh để lạm phát tăng trở lại trong các mặt hàng quan trọng như thực phẩm, đồ dùng trong nhà và y tế. Người tiêu dùng, đặc biệt các hộ gia đình thu nhập thấp, đang chống lại lạm phát bằng cách thay đổi thói quen chi tiêu. Một số nhà bán lẻ đang đưa ra các chương trình giảm giá nhằm giải quyết số lượng hàng tồn kho về quần áo và các vật dụng khác đã tích trữ quá nhiều trong thời gian đại dịch.

Chứng khoán lao dốc, giá vàng rơi thẳng đứng

Ngay say khi CPI tháng 8 được công bố, cả 3 chỉ số chính tại phố Wall đều giảm điểm ngay khi mở cửa. Cập nhật đến thời điểm gần nhất, chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 2,15% trong phiên giao dịch sáng sớm, trong khi S&P 500 giảm hơn 2,5% và Nasdaq giảm hơn 3%.

Trong khi đó, mỗi ounce vàng tại Mỹ giảm hơn 30 USD ngay đầu phiên ngày 14-9. Hiện tại, giá vàng thế giới giao ngay là 1.698 USD một ounce. Kitco News nhận định thị trường đã phản ứng mạnh với số liệu lạm phát Mỹ và hiện mất sạch mức tăng đêm qua. Giá vàng giao tháng 12 cũng giảm gần 1%, về 1.724 USD một ounce.

FED sẽ tiếp tục tăng lãi suất

Theo Financial Times, gánh nặng đang dồn lên vai Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) khi tất cả người dân đều hy vọng cơ quan này có thể hạ nhiệt giúp nền kinh tế. Những con số này gần như đã đặt dấu chấm hết cho sự thả lỏng tạm thời mà FED có được sau khi lạm phát tháng 7 giảm. Tuần trước, cả Chủ tịch FED Jerome Powell và Phó chủ tịch Lael Brainard cùng cảnh báo rằng nếu không kéo được lạm phát xuống và để cho các kỳ vọng lạm phát trong tương lai trở thành một vòng xoáy đi lên, thiệt hại kinh tế về sau sẽ càng lớn.

Số liệu tháng 8 được dự đoán sẽ khiến FED trong cuộc họp định kỳ vào tuần tới sẽ cần tiếp tục hành động mạnh tay hơn nhằm kiểm soát tình hình. Để giải quyết tình hình này, nhiều chuyên gia cho rằng FED sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài tiếp tục tăng lãi suất. “Chúng tôi không nhận thấy bất cứ lý do nào có thể khiến FED giảm tốc độ tăng lãi suất trong cuộc họp tháng này”, chuyên gia kinh tế trưởng Brian Cloulton của Fitch Ratings nhận định.

Thị trường rất kỳ vọng FED sẽ thông qua việc tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm trong cuộc họp vào tuần tới. Theo dữ liệu của CME Group, sau khi công bố CPI, các nhà giao dịch đã loại bỏ hoàn toàn phương án FED sẽ tăng lãi suất thêm nửa điểm phần trăm, thậm chí họ dự đoán 10% khả năng FED sẽ tăng lãi suất 1 điểm phần trăm. Để ứng phó với lạm phát tăng kỷ lục trong hơn 40 năm, chỉ riêng trong năm nay, FED đã tăng lãi suất 4 lần với tổng cộng 2,25% với tổng cộng mức tăng là 2,25 điểm phần trăm.

Được biết, chỉ vài giờ sau khi báo cáo lạm phát tháng 8 được đưa ra, Tổng thống Mỹ Joe Biden và các cộng sự đã tổ chức ăn mừng việc đạo luật "Giảm lạm phát" được thông qua. Ông Biden nhấn mạnh rằng giá xăng đã giảm trong mùa hè này và “chúng ta đang đạt được bước tiến” trong việc chống lạm phát. Tuy nhiên, phe Cộng hoà đã nhanh chóng lên tiếng chỉ trích. “Chỉ vài giờ sau bản báo cáo lạm phát tồi tệ, Nhà Trắng vẫn còn ăn mừng giảm lạm phát", thủ lĩnh của các nghị sỹ Cộng hoà tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, viết trên mạng xã hội Twitter.

AN BÌNH