Sau chuyến sang Lào ăn tết, Hạ Bá Chù được một người anh em đặt vấn đề mua bán ma túy, nếu phi vụ trót lọt, Chù sẽ có trong tay 100 triệu đồng. Lóa mắt trước đồng tiền lợi nhuận, Chù đã gật đầu đồng ý và không ngờ chuyến hàng đó đã đưa gã đến mức án tử hình. Ngày hầu tòa, không hề có người thân tham dự, Chù gửi lời nhắn nhủ tới vợ con và mong vợ con ở nhà sống mạnh khỏe.

Với 5kg ma túy, Chù bị tuyên án tử hình.

Giữa tháng 10-2021, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa xét xử Hạ Bá Chù (1987, trú xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Phiên tòa vắng ngắt, không hề có bất cứ bóng dáng người thân nào của bị cáo. Theo lý giải của Hạ Bá Chù, có thể người nhà không nhận được thông báo đưa vụ án ra xét xử nên không có ai xuống tham dự. Chù tự biện minh như vậy nhưng chắc chắn ai cũng thừa hiểu rằng, quãng đường từ bản của bị cáo sống xuống đến TP Vinh cũng ngót nghét 350km. Xa xôi, cách trở cộng với tình hình dịch COVID-19 phức tạp nên cũng khó để có xe khách đưa gia đình xuống tham dự phiên tòa.

Hà Bá Chù là con trai cả trong một gia đình có bố làm giáo viên ở xã biên giới Na Ngoi. Ở bản, Chù là số ít học sinh được gia đình cho ăn học đến hết lớp 12. Đây là điều hiếm hoi đối với những gia đình người Mông nghèo nơi biên giới. Sau khi thi đại học không đỗ, Hạ Bá Chù quyết định ở nhà làm rẫy và sau đó lập gia đình. Mới 19 tuổi, Chù đã lấy vợ và sinh con. Hai đứa con của Chù năm nay cũng đã lớn, đứa học lớp 10, đứa học lớp 8". Gia đình có lai lịch tốt, Chù lại chăm chỉ làm ăn, phát triển kinh tế nên Chù được mọi người quý mến.

Cuộc sống của Chù sẽ êm đềm và hạnh phúc, dù hơi thiếu thốn nhưng sẽ bình yên nếu như Chù không nhận lời bán giùm ma túy. Thế nhưng, cái gì đến ắt sẽ đến. Tháng 4-2021, Hạ Bá Chù sang Lào vui Tết với những người họ hàng di cư sang đó rồi tình cờ gặp một người tên là Nỏ Dênh. Sau khi “chén chú, chén anh, cả hai trở nên thân thiết, khi về Việt Nam, Chù và Dênh vẫn giữ liên lạc thường xuyên.

Cuối tháng 4-2021, Dênh gọi điện cho Chù nói có một người ở huyện Diễn Châu đặt mua 5 kg ma túy đá với giá 700 triệu đồng. Nếu Chù bán được thì chỉ cần gửi cho Dênh 600 triệu đồng, còn 100 triệu đồng coi như tiền công của Chù. Số tiền quá lớn khiến Hạ Bá Chù mất hết lí trí và gật đầu đồng ý. Sau khi bàn bạc kế hoạch qua điện thoại, Chù và Dênh hẹn địa điểm giao nhận hàng là một khu vực thuộc đỉnh núi Phu Xai Lai Leng (đỉnh núi cao nhất Nghệ An) để qua mắt lực lượng chức năng. Nhận hàng từ Dênh, Chù mang về nhà cất giấu.

Ngày 27-4-2021, khi Chù đang mang ma túy đi giao cho khách thì bị lực lượng phòng chống ma túy Công an tỉnh Nghệ An phát hiện, tổ chức vây bắt. Hà Bá Chù chống cự quyết liệt, buộc công an phải nổ súng trấn áp. Thông tin Hạ Bá Chù bị bắt cùng 5 kg ma túy đã khiến cho gia đình suy sụp, nhiều dân bản ngỡ ngàng. Chính Hạ Bá Chù đến bây giờ vẫn không thể lý giải được vì sao mình lại dễ dàng sa chân vào ma túy một cách dễ dàng vậy.

 Hạ Bá Chù buồn bã khi không hề có người thân đến tham dự.

Tại phiên tòa, Hạ Bá Chù thừa nhận hành vi phạm tội của mình nhưng cho rằng bản thân bị công an gài bẫy. Theo Chù, người mua ma túy là "công an chìm". Tuy nhiên, bị cáo lại không đưa ra được bằng chứng nào, sau đó thừa nhận đây là suy luận chủ quan của mình. Bản thân bị cáo là đảng viên nhận thức được rằng ma túy bị pháp luật cấm mua bán, vận chuyển, tàng trữ. Hạ Bá Chù hối hận về hành vi phạm tội của mình và mong muốn nhận được sự khoan hồng của pháp luật.

HĐXX nhận định trong quá trình điều tra, xét xử, bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Bố bị cáo được tặng thưởng kỷ niệm chương về hoạt động giáo dục, bản thân bị cáo được các cơ quan chức năng khen thưởng về thành tích phòng, chống tội phạm. Đây là các tình tiết giảm nhẹ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, số lượng ma túy mà bị cáo Hạ Bá Chù tham gia mua bán là đặc biệt lớn, xâm phạm quyền độc quyền quản lý chất ma túy của Nhà nước...

Xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Hạ Bá Chù tử hình về tội “mua bán trái phép chất ma túy”. Nhận bản án này, Chù đã khụy xuống như không tin vào tai mình. Gã đàn ông cô độc giữa phòng xử án đang phải gánh chịu sự trừng phạt của pháp luật mà không hề có bóng dáng người thân động viên, trấn an. Cái giá phải trả cho sự hám lợi đã dẫn Chù vào ngõ cụt không có lối ra.

Bước chân của Chù nặng nề hơn sau khi nhận bản án, bất giác Chù quay qua phía nữ phóng viên, nói: "Nhờ chị gửi lời đến vợ con em giúp em. Tội em gây ra em phải trả giá, mong vợ con ở nhà sống mạnh khỏe", Chù nhắn nhủ với vợ con trước khi bước lên xe về trại giam. 

Dương Hóa