Lịch sử hào hùng

Làng Tĩnh Thủy được các bậc tiền nhân từ phương Bắc vào khai cơ lập nghiệp từ giữa thế kỷ XV. Trải qua hơn 5 thế kỷ, các thế hệ con em Tĩnh Thủy đã đoàn kết xây dựng quê hương từ một bãi cát hoang vu trở thành ruộng vườn, cây trái xanh tươi và phát triển nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản, làm ăn sung túc cho đến ngày nay. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, làng Tĩnh Thủy là hậu phương vững chắc ở vùng biển. Sau hiệp định Giơnevơ (1954), một số cán bộ, đảng viên tập kết ra miền Bắc, những người được tổ chức phân công ở lại địa phương xây dựng cơ sở hoạt động bí mật, lãnh đạo và nuôi dưỡng phong trào quần chúng chuẩn bị tốt cho cuộc Tổng tuyển cử (20-7-1956). Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Tĩnh Thủy thuộc vành đai trắng, bị địch đánh phá vô cùng ác liệt. Theo số liệu thống kê đến năm 1975, cứ 1m2 đất là có một quả bom, 4 quả pháo các loại cày xới, làng xóm, cây cối bị san bằng… nhưng dân làng Tĩnh Thủy vẫn bám trụ "một tấc không đi, một ly không rời" để nuôi giấu, chở che cán bộ, chiến sĩ và bảo vệ thành quả cách mạng cho đến ngày toàn thắng. Qua số liệu chưa đầy đủ, trải qua 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Tĩnh Thủy đã bị giặc đốt phá 850 ngôi nhà, 5 ngôi đền thờ, 300 ghe thuyền, 952 giàn lưới…124 người bị địch bắt giam cầm, tra tấn dã man, 365 người trụ bám, chiến đấu và đã chết, 12 người bị tàn tật do bom đạn, 383 người được công nhận liệt sĩ, 78 thương bệnh binh, gần 100% gia đình có công cách mạng và 52 Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Mặc dù bị thiệt hại nặng nề về người và tài sản nhưng Tĩnh Thủy đã góp phần cùng nhân dân các thôn trong xã Kỳ Anh làm nên "Huân chương thành đồng" do Nhà nước phong tặng vào năm 1966. Và sau ngày thống nhất đất nước được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu cao quý "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân".

Nghĩa cử cao đẹp

Đầu thế kỷ XIX, nhân dân góp công, góp của xây dựng được ngôi đền thờ Tiền hiền, đồng thời chọn ngày Rằm tháng Tư Âm lịch hàng năm làm ngày giỗ tổ. Trải qua hai cuộc kháng chiến với biết bao biến cố thăng trầm của lịch sử, ngôi đền bị hư hỏng nặng nề. Đến tháng 2-1971 (năm Tân Hợi), dân làng chung tay góp sức làm được ngôi đền tạm để có nơi thờ phụng. Ngày 8-3-1998 (10-2 năm Mậu Dần) nhân dân đóng góp xây dựng ngôi đền, tọa lạc trên nền đất cũ. Trải qua hơn 20 năm đưa vào sử dụng ngôi đền đã xuống cấp và quá chật chội không đảm bảo diện tích để con cháu sinh hoạt vào mỗi dịp giỗ tổ. Với đạo lý "Uống nước nhớ nguồn" và thể theo nguyện vọng của đông đảo con em, tại cuộc họp diễn ra vào ngày 8-4-2018, Chi bộ, Ban nhân dân thôn, Ban công tác mặt trận, đại diện 47 Chư phái tộc, các tổ đoàn kết, các hội đoàn thể cùng những người đại diện hội đồng hương tại một số tỉnh, thành đã thống nhất vận động quỹ để xây dựng lại ngôi đền ngay trên nền đất cũ gồm các hạng mục nâng nền cao bằng mặt đường, mái đổ bê-tông, lợp ngói, xây dựng tấm bình phong, tường rào, cổng ngõ, bờ kè chống sạt lở. Qua hơn 1 năm vừa vận động quỹ vừa xây dựng, công trình đã được hoàn thành đưa vào sự dụng với tổng kinh phí hơn 1,1 tỷ đồng. Nhà văn hóa truyền thống làng Tĩnh Thủy được xây dựng 2 mặt, trong đó một mặt nhìn ra sông Trường Giang là nơi thờ các vị Thủy tổ của các chư phái tộc cùng những người có công với làng với nước. Riêng mặt hướng ra đường Thanh niên ven biển, phần chính giữa thờ Bác Hồ, hai bên thờ các Bà mẹ Việt Nam anh hùng và các anh hùng liệt sĩ.

Nhà văn hóa truyền thống làng Tĩnh Thủy là nơi giáo dục truyền thống cách mạng của quê hương và truyền thống yêu nước hào hùng của dân tộc. Qua đó, giúp con em càng thêm tự hào về quê hương, đất nước, lòng tự tôn dân tộc, cùng nhau ra sức thi đua lao động, sản xuất, học tập, ngày càng có nhiều người đạt thành tích cao trong học tập, giảng dạy, nghiên cứu… Dẫu rằng quê hương còn nghèo nhưng người dân làng Tĩnh Thủy vẫn có quyền tự hào về quê hương mình như nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước qua bài Việt Nam quê hương ta "…Mặt người vất vả in sâu/ Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn/ Đất nghèo nuôi những anh hùng/ Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên/ Đạp quân thù xuống đất đen/ Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa…"

NGUYỄN ĐIỆN NGỌC