Kinh doanh “chui”, không đóng thuế cho nhà nước nhưng loại hình vận tải “xe ké, xe chui” vẫn được nhiều người lựa chọn vì: xe đưa đón tận nhà, thoáng mát, sạch sẽ, chạy đúng giờ... Chính sự tiếp tay này mà lâu nay bài toán xử lý loại xe trá hình dù được các cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt nhưng vẫn gặp rất nhiều khó khăn.

Ngang nhiên hoạt động

Theo cơ quan CA, qua nắm tình hình phát hiện, hoạt động của “xe ké, xe chui” chạy chủ yếu trên 3 tuyến gồm: Huế- Đà Nẵng; Huế- Quảng Trị, Huế - Quảng Bình và ngược lại. Trong đó, tập trung chủ yếu vẫn là tuyến Huế - Đà Nẵng và ngược lại. Hành khách rất dễ dàng để đặt cho mình một ghế trên các xe ké. Chỉ cần vào trang mạng xã hội “cộng đồng đi xe ké miền Trung”,  nhiều “xe ké” tuyến Huế - Đà Nẵng ngang nhiên quảng cáo kèm theo là số điện thoại liên hệ. Hầu như, cách 1 đến 2 giờ thì có một chuyến xe ké chạy tuyến Huế - Đà Nẵng. Chuyến cuối cùng xuất phát tại Huế là 16 giờ. Những ngày đầu tháng 8-2018, chúng tôi liên tục nhận được tin báo của người dân về các loại hình xe này xuất hiện tại các điểm như: trước cổng BVT.Ư Huế, đường Nguyễn Thái Học, đường Ngô Quyền... và một số điểm rải rác khác trên địa bàn TP Huế.

Trong “vai” một hành khách có nhu cầu đi vào Đà Nẵng, chúng tôi gọi vào số máy 09xxxxxx của dịch vụ “xe ké” 7 chỗ Fortuner được rao trên trang mạng xã hội. Liên hệ tài xế A. để cung cấp thông tin ngày, giờ đi và đặt chỗ. Thấy số điện thoại lạ, tài xế A. rất cảnh giác. Sau một hồi “tra hỏi”, lái xe A. mới đồng ý nhận khách. Địa điểm chúng tôi yêu cầu đón là Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt cũ nằm trên đường Bà Triệu, TP Huế. Lái xe A. nói: “Đúng 7 giờ 30 phải có mặt. Nếu đến trễ, chúng tôi không thể đợi được vì sợ công an, thanh tra giao thông bắt”. Đúng giờ hẹn, chúng tôi có mặt tại điểm hẹn đón. Khi chúng tôi lên xe thì trên xe đã có 3 hành khách. Trên đường đi, lái xe A. tiếp tục dừng lại ở đường Hùng Vương và đường An Dương Vương đón thêm 2 hành khách nữa. Lên xe khoảng 15 phút, chúng tôi hỏi tài xế, tiền xe bao nhiêu thì tài xế trả lời, 120 ngàn đồng và kèm theo câu giải thích: “Xe Fortuner này đời 2018 nên có giá cao hơn các loại xe ké khác 20 ngàn đồng”. Sau khi trả tiền xe, chúng tôi đi đến gần địa bàn H. Phú Lộc (TT-Huế), lấy lý do, đang có việc gấp nên chúng tôi xuống xe.

Theo anh Nam (trú P. Xuân Phú, TP Huế), một người thường xuyên đi “xe ké” cho biết: Cánh tài xế đi “chui” rất sợ lực lượng chức năng phát hiện nhưng vì lợi nhuận cao nên họ bất chấp pháp luật. “Mặc dù biết đi xe ké là tiếp tay cho vi phạm nhưng chỉ vì những tiện ích như đưa đón tận nhà, xe thoáng mát, sạch sẽ, chạy đúng giờ, không dừng “bắt khách” dọc đường nên đa số khách hàng ưa chuộng. Trong đó, có không ít hành khách đi xe ké là cán bộ ở Huế vào đi học, đi làm tại TP Đà Nẵng. Và những khách quen, khách VIP của loại hình “xe ké” mỗi khi có cơ quan chức năng kiểm tra họ luôn tìm cách đối phó hợp lý nhằm bảo vệ cho nhà xe” - anh Nam nói. Điều này, phần nào lý giải cho việc loại hình này lâu nay tồn tại dai dẳng, gây ảnh hưởng rất lớn đến tình hình ANTT, gây bức xúc cho nhiều người, nhất là các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Hiểm nguy rình rập

Theo Trung tá Đặng Phúc Xuân - Đội trưởng Đội CSGT, CATP Huế, do tâm lý đối phó, sợ bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý nên khi điều khiển phương tiện “xe ké”, tài xế luôn có tâm lý bất an, lo lắng. Đây là điều hết sức nguy hiểm cho chính cả lái xe, những hành khách trên xe và những người tham gia giao thông. Đây cũng là lời cảnh báo cho mọi người khi lựa chọn loại hình xe này. Bởi ẩn họa TNGT luôn thường trực trên mỗi tuyến đường dù không ai mong muốn điều này xảy ra. Đại úy Phan Bảo Trung - Trạm trưởng Trạm CSGT Phú Lộc thuộc Phòng CSGT đường bộ - đường sắt CA tỉnh thông tin: Qua thực tiễn cho thấy, với các biện pháp nghiệp vụ và chỉ cần hành khách đi trên xe không “tiếp tay” thì rất dễ phát hiện, xử lý những hành vi vi phạm này. Chúng tôi mong muốn, người dân đi loại hình xe này, nêu cao ý thức chấp hành pháp luật, đồng thuận trong việc xử lý của cơ quan chức năng. Bởi việc làm này chính là bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tài sản của chính mọi người.

Đại tá Lê Văn Vũ - Phó Giám đốc CA tỉnh TT- Huế cho biết, thời gian qua, CA TT-Huế liên tục phối hợp với ngành chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm “xe dù, bến cóc” cũng như “xe chui, xe ké”. “Chúng tôi đề nghị cán bộ và nhân dân đồng thuận, đồng lòng, nêu cao ý thức “văn hóa giao thông - văn minh đô thị”, cương quyết “nói không” với loại hình “xe dù, xe ké” này. Bởi chỉ có như vậy, thì loại hình này mới không có “đất” để hoạt động, góp phần đảm bảo ANTT trên địa bàn. Mặt khác, đơn vị tăng cường phối hợp các cơ quan thông tấn báo chí đẩy mạnh công tác tuyên truyền cũng như lên án hành vi vi phạm pháp luật trên các phương tiện thông tin, truyền thông” - Đại tá Vũ nói.

Từ đầu năm đến nay, Phòng CSGT đường bộ, đường sắt, CA tỉnh TT-Huế đã kiểm tra lập biên bản hơn 23.000 trường hợp vi phạm, nộp Kho bạc Nhà nước gần 17 tỷ đồng; tước giấy phép lái xe, tạm giữ hơn 3.800 trường hợp. Trong đó, đã xử phạt hàng trăm trường hợp “xe dù, xe ké”. Bên cạnh đó, đơn vị đã phát hiện 15 xe đục lại số khung, số máy chuyển cơ quan điều tra. Và đã phát hiện 37 vụ việc liên quan đến kinh tế, môi trường, gian lận thương mại và các vụ liên quan đến trật tự xã hội, ma túy và chuyển cơ quan chức năng xử lý theo thẩm quyền.

Nhóm P.V