Nắng nóng và khô hạn tại Hà Tĩnh: Nguy cơ lúa chết, đồng ruộng bỏ hoang
(Cadn.com.vn) - Nắng nóng kéo dài, người dân chật vật vì thiếu nước sinh hoạt, ruộng đồng nứt nẻ khiến hơn 40.000ha lúa vụ Hè- Thu ở trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh nguy cơ mất trắng… Tỉnh đề nghị Chính phủ hỗ trợ khẩn cấp 46 tỷ đồng để chống hạn.
Đến thời điểm này, nhiều địa phương tại Hà Tĩnh bị ảnh hưởng nặng nề của đợt nắng nóng kèm theo gió Lào khô hanh khiến nguồn nước tại các hồ đập xuống ở mức “chết”, nguồn nước sinh hoạt và nước sản xuất khan hiếm. Tại các huyện miền núi Hương Khê, Vũ Quang, Hương Sơn và một số xã của huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà, Can Lộc (Hà Tĩnh) người dân chật vật vì thiếu nước trong sinh hoạt hằng ngày.
Tại xã Cẩm Mỹ, H. Cẩm Xuyên hàng trăm hộ dân điêu đứng vì tất cả giếng khoan, giếng đào trong xã đều cạn kiệt, do quá bế tắc nhiều người dân ở xã Cẩm Mỹ đã phải lên bìa rừng tận dụng nguồn nước tù đọng nhiễm bẩn từ các khe suối gánh về sử dụng. Không chỉ thiếu nước sinh hoạt, tình cảnh thiếu nước phục vụ sản xuất vụ Hè- Thu ngày càng khốc liệt, thời tiết nắng nóng, nhiệt độ luôn nằm trên ngưỡng 390C khiến cho bà con nông dân khốn khổ trong việc chống hạn cho ruộng lúa vừa bén rễ.
Ông Nguyễn Văn Sơn, ở xóm Chương Bình, xã Thạch Thanh, H. Thạch Hà cho biết: "Vụ Hè- Thu năm này gia đình tui gieo cấy 10 sào lúa, nhưng do thời tiết nắng nóng khiến nước tưới thiếu trầm trọng làm ảnh hưởng đến lịch xuống giống, dù đã muộn so với thời vụ nhưng đến thời điểm này gia đình tui mới xuống giống được hơn 6 sào.
Tuy nhiên, số diện tích lúa vừa bén rễ đã gặp khô hạn, ruộng nứt nẻ lúa thiếu nước đã ngả sang màu vàng. Quá sốt ruột, tui đã phải bán mấy tạ thóc mua gấp chiếc máy bơm nước nhỏ về cứu lúa nhưng cũng chẳng ăn thua vì nắng hạn kéo dài, sông rạch cạn kiệt".
 |
|
Cánh đồng khô hạn, ruộng nứt nẻ. |
Ông Trần Quốc Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh cho biết, tính đến thời điểm này trên toàn địa bàn tỉnh có hơn 12.000ha lúa vụ Hè-Thu bị khô hạn, trong đó khoảng hơn 5.000ha đang trong tình trạng bị khô hạn trầm trọng và có khả năng sẽ bị mất trắng (tập trung chủ yếu ở huyện Hương Sơn, Hương Khê, Nghi Xuân, Vũ Quang, Can Lộc…).
Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi Hà Tĩnh, hiện nay toàn tỉnh có hơn 350 hồ đập lớn nhỏ nhưng do nắng nóng kéo dài nhiều hồ đập đã cạn kiệt và không đủ nước tưới cho diện tích lúa và hoa màu trong vụ Hè- Thu này nếu thời gian tới không có mưa. Hiện tại hồ Kẻ Gỗ và Sông Rác có khả năng cung cấp tưới nước cho vụ Hè-Thu một số vùng, tuy nhiên theo dự kiến nắng hạn sẽ tiếp tục kéo dài khoảng 2 tháng nữa thì nguy cơ cạn kiệt nguồn nước tại hai hồ này sẽ ở mức báo động “đỏ”.
Đối với hàng ngàn héc-ta lúa sử dụng nguồn nước tưới của sông Nghèn thì đang “ngắc ngoải” chờ chết. Hiện Hà Tĩnh đã gieo cấy được gần 38.000ha lúa và đã chuyển đổi 3.000ha ruộng lúa sang cây trồng cạn, tuy nhiên, do quá khô hạn nên hiệu quả của việc chuyển đổi không cao.
Tại các huyện Đức Thọ, Vũ Quang, Kỳ Anh, Hương Khê, Thạch Hà, Lộc Hà... tình hình hạn hán cũng hết sức căng thẳng, ruộng lúa đã gieo cấy nhưng đất đai nứt nẻ, bạc trắng, nhiều nơi xảy ra hiện tượng lúa bắt đầu khô cháy, sâu bệnh tấn công. Theo Chi cục Bảo vệ Thực vật Hà Tĩnh, hiện nay Hà Tĩnh đã có gần 10.000ha lúa Hè-Thu bị nhiễm sâu cuốn lá nhỏ, rải đều ở 12 huyện, thành phố, thị xã nhưng tập trung nhiều nhất ở các huyện Cẩm Xuyên, Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà và TX Hồng Lĩnh...
 |
|
Ông Nguyễn Văn Sơn ở xã Thạch Thanh (Thạch Hà) vét nước cứu lúa. |
Để đối phó với hạn hán khốc liệt, trước mắt Sở NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh đã lập kế hoạch khẩn cấp hòa mạng nguồn nước từ hồ Kẻ Gỗ về ứng cứu sông Nghèn, bằng cách sử dụng kênh N1 của Kẻ Gỗ và đào thông 2,5km kênh Linh Cảm đổ xuống sông Nghèn tại vị trí máng Cầu Sông, bổ sung cho sông Nghèn khoảng 2m3 nước/s, đồng thời huy động tổng lực trạm bơm Linh Cảm bơm nước trực tiếp vào sông Nghèn tại các cửa xả đáy ở cầu Tối (Can Lộc) và K11 (ở Đức Dũng, H. Đức Thọ)...
Như vậy với các giải pháp này hy vọng sẽ góp phần bổ sung một nguồn nước đáng kể cứu “vựa lúa” lớn nhất Hà Tĩnh đang bị hạn. Để cứu vựa lúa tại huyện Hương Sơn, Hương Khê, Vũ Quang… Sở NN&PTNT đã chỉ đạo tập trung bơm, ép tận dụng tối đa mực nước chết tại các hồ đập, sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố...
|
* Theo báo cáo của Chi cục Thủy lợi các tỉnh Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, hiện có khoảng 90.000ha lúa đang bị thiếu nước, trong đó hơn 50.000 ha hạn nặng và có khả năng mất trắng. Nếu trời tiếp tục nắng nóng và không có mưa, diện tích lúa hạn nặng và mất trắng sẽ lên tới 70.000ha. |
Ông Trần Quốc Hùng cho biết, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã lập tờ trình đề nghị Bộ NN&PTNT xem xét trình Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ khẩn cấp nguồn kinh phí 46 tỷ đồng để giúp tỉnh Hà Tĩnh kịp thời chống hạn hán cho vụ lúa Hè-Thu 2010, số kinh phí này sẽ được chuyển về cho các địa phương, đơn vị mua máy bơm dầu, máy dã chiến tập trung chống hạn, tổ chức đào đắp, nạo vét kênh mương, khe lạch để dẫn nước, ép nước cứu lúa.
Trong khi chờ nguồn hỗ trợ này, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định trích khẩn cấp 6,4 tỷ đồng từ nguồn vốn của Chính phủ để tập trung ứng cứu đợt hạn hán. Không chỉ có Hà Tĩnh mà Quảng
V.Tuân
