(Cadn.com.vn) - Làm theo năng lực, hưởng theo lao động chớ, ai làm kỳ vậy?
- Cty TNHH MTV cà-phê Ea K'tur (Cty Ea K'tur- thuộc Tổng Cy cà-phê Việt Nam).
- Cty đó "ngồi mát ăn bát vàng" ra sao?
- Không trực tiếp canh tác, không bỏ vốn mà vẫn hưởng lợi trên vườn cây của hàng trăm hộ dân ở 2 xã: Ea B'hốk và Ea Ning (H. Cư Kuin, Đắc Lắc) tự đầu tư 100%.
- Chuyện thế nào?
- Là vầy, năm 1977, Cty Ea K'tur được UBND tỉnh Đắc Lắc giao hơn 992ha đất tại 2 xã Ea B'hốk và xã Ea Ning để trồng cà-phê, hồ tiêu nhưng không hiệu quả nên đất đai bị bỏ hoang. Thấy đất bỏ phí, năm 2002, nhiều hộ dân tự phục hóa, đầu tư 100% vốn để trồng cà-phê, hồ tiêu và cao su; phía Cty Ea K'tur không ngăn cản hay hỗ trợ kỹ thuật, cây giống gì. Nhưng đến năm 2008, khi vườn cây của dân bắt đầu cho thu hoạch thì Cty Ea K'tur "đùng đùng" đến từng hộ yêu cầu ký hợp đồng giao nhận khoán; nếu không phía Cty sẽ thu đất. Sợ bị thu vườn cây và thiếu kiến thức pháp luật nên rất nhiều hộ dân đã "nhắm mắt" ký hợp đồng giao khoán với định mức: 1,9 tấn quả cà-phê tươi/ha/năm, 5,95 tạ tiêu đen/ha/năm; nếu không thì nộp tiền theo thời giá của loại cây trồng đang canh tác...
- Căn cứ đâu mà Cty Ea K'tur thu khoán của người dân như vậy?
- Họ bảo làm theo Nghị định 135, nhưng nghị định này quy định 2 hình thức khoán là phía Cty đầu tư 100% hoặc cả 2 bên cùng đầu tư. Còn đằng này...
- Vậy phải kiến nghị để phía Cty điều chỉnh cho đôi bên cùng có lợi.
- Họ thu sản lượng như vậy là trái quy định Nhà nước nên người dân đồng loạt nộp đơn hủy hợp đồng giao nhận khoán.
Theo Bề Tui được biết, đến nay có hơn 170 đơn của nông dân ở 2 xã trên nộp đến Cty Ea K'tur thông báo hủy hợp đồng giao nhận khoán. Tình trạng này dẫn đến nguy cơ Cty Ea K'tur làm ăn thua lỗ, phải giải thể nên phía Cty đã làm đơn "cầu cứu" chính quyền địa phương.
Điều khiến Bề Tui khá bất ngờ khi ông Trịnh Ngọc Châu, Phó giám đốc Cty Ea K'tur, trả lời về "căn cứ" thu khoán theo Nghị định 135 đối với hàng trăm hộ dân ở 2 xã này: "Cty chỉ thu phí quản lý để nuôi bộ máy, khấu hao nhà xưởng, sân bãi...". Trong khi bộ máy, tài sản của Cty không hề phục vụ việc sản xuất của nông dân.
Bề Tui
