Nhật - Hàn nỗ lực hàn gắn quan hệ
Phát biểu trước báo giới tại thủ đô Accra của Ghana trong khuôn khổ chuyến thăm châu Phi, Thủ tướng Kishida cho biết chuyến thăm sẽ là cơ hội tốt để thẳng thắn trao đổi quan điểm về các cách thức phát triển quan hệ song phương Nhật Bản-Hàn Quốc, cũng như về tình hình quốc tế đang thay đổi nhanh chóng. Chuyến thăm dự kiến nói trên sẽ là chuyến công du đầu tiên của Thủ tướng Kishida tới Hàn Quốc kể từ khi ông lên nắm quyền vào tháng 10-2021.
Trước đó, ngày 21-3, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol khẳng định đã đến lúc để Hàn Quốc và Nhật Bản vượt qua các khúc mắc quá khứ, đồng thời nêu rõ mối quan hệ song phương này không mang tính chất bên được - bên mất, mà có thể thúc đẩy các lợi ích chung. Tuyên bố trên được Tổng thống Yoon Suk-yeol đưa ra sau khi ông thực hiện chuyến thăm Nhật Bản và hội đàm với Thủ tướng chủ nhà Fumio Kishida. Tổng thống Yoon Suk-yeol nêu rõ mối quan hệ giữa hai nước phải vượt qua những khúc mắc quá khứ và phải là mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Ông bày tỏ tin tưởng rằng chính phủ đang đi đúng hướng.
Ông lưu ý rằng hai nước nên dỡ bỏ các rào cản để bình thường hóa quan hệ, trong bối cảnh Nhật Bản là láng giềng gần gũi nhất chia sẻ các gia trị phổ quát, tìm kiếm các lợi ích chung trong an ninh và kinh tế. Theo Tổng thống Yoon Suk-yeol, Hàn Quốc và Nhật Bản nên hợp tác ổn định an ninh năng lượng và giá cả. Việc cải thiện quan hệ song phương sẽ giúp tạo ra các chuỗi cung ứng ổn định.
Quan điểm này được khẳng định một lần nữa khi Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Choo Kyung-ho ngày 2-5 cho biết Hàn Quốc mong muốn mở rộng quan hệ với Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực, bao gồm chip và pin, cũng như các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu. Phát biểu trên bên lề Hội nghị thường niên lần thứ 56 của Hội đồng Thống đốc Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) diễn ra tại thành phố Incheon (Hàn Quốc), Bộ trưởng Choo Kyung-ho nêu rõ Hàn Quốc và Nhật Bản chia sẻ các giá trị chung. Hai nước cùng lấy hệ thống thị trường và thương mại tự do làm trọng tâm trong quản lý kinh tế của mình, nên có nhiều lĩnh vực mà chính phủ hai nước và khu vực tư nhân cùng hợp tác.
Theo Bộ trưởng Choo Kyung-ho, Hàn Quốc và Nhật Bản cần tăng cường quan hệ đối tác trong các lĩnh vực có thể tạo ra lợi ích chung như chip và pin cùng với các lĩnh vực mới nổi, bao gồm không gian và công nghệ sinh học. Ngoài ra, hai nước cũng cần mở rộng quan hệ để giải quyết các vấn đề khu vực và quốc tế như biến đổi khí hậu.
Phát biểu của Bộ trưởng Choo Kyung-ho được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đang có biến chuyển mạnh theo hướng bình thường hóa quan hệ kinh tế sau nhiều năm căng thẳng. Hàn Quốc và Nhật Bản gần đây đã nỗ lực khôi phục quan hệ thương mại song phương sau khi đưa nhau trở lại "danh sách trắng" các đối tác thương mại đáng tin cậy. Nhật Bản ngày 28-4 thông báo, sẽ đưa Hàn Quốc trở lại danh sách đối tác thương mại được ưu đãi, sau khi Seoul đưa ra quyết định tương tự đối với Tokyo. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản nêu rõ nước này sẽ khôi phục quy chế ưu đãi đối với Hàn Quốc sau khi quy chế này bị thu hồi năm 2019 liên quan việc mua các sản phẩm được cho là có thể được sử dụng cho mục đích quân sự. Việc Nhật Bản loại Hàn Quốc ra khỏi "danh sách trắng" các đối tác thương mại đáng tin cậy diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước giảm xuống mức thấp nhất nhiều thập kỷ liên quan vấn đề lịch sử thời chiến. Tuy nhiên quan hệ giữa hai nước Đông Á láng giềng này đang ghi nhận ngày càng nhiều dấu hiệu cải thiện, với việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol thể hiện quyết tâm thúc đẩy cải thiện quan hệ với Nhật Bản kể từ khi ông nhậm chức gần một năm qua.
Trước đó, ngày 24-4, Chính phủ Hàn Quốc đưa Nhật Bản trở lại "danh sách trắng" các đối tác thương mại đáng tin cậy sau hơn ba năm gián đoạn, bằng việc Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc công bố bản sửa đổi danh mục xuất khẩu và nhập khẩu các mặt hàng chiến lược. Với quyết định nêu trên của Seoul, Nhật Bản sẽ nằm trong số 29 quốc gia được hưởng quy chế ưu đãi trong thương mại của Hàn Quốc cùng với Mỹ, Pháp và Anh.
AN BÌNH