Dự án Hồ chứa nước Lộc Đại được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt quyết định đầu tư tháng 7-2018 với tổng mức đầu tư hơn 291 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ 2018 đến 2020, nhưng do nhiều nguyên nhân, dự án mới chỉ thi công được một phần. Mới đây, UBND tỉnh Quảng Nam cho phép kéo dài đến tháng 12-2025. Nhưng trước thực trạng hiện nay, liệu đến thời điểm đó dự án trên có hoàn thành hay không là câu hỏi của nhiều người.

Theo báo cáo của BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam (viết tắt: BQL), công trình được triển khai thi công từ tháng 11-2019 và đã tạm dừng thi công từ cuối năm 2022 đến nay. Nguyên nhân do chưa hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) và thiếu nguồn đất đắp đập. Tổng giá trị khối lượng xây lắp hoàn thành đến nay khoảng 57,5 tỷ đồng, đạt tỷ lệ khoảng 31% giá trị hợp đồng.

Hiện, công trình mới được thi công một số hạng mục, như: Tràn xả lũ, kênh xả sau tràn và cầu qua kênh, cống lấy nước. Ngoài ra, các hạng mục khác như kênh chính theo thiết kế dài 5.300m, bao gồm 3 cống qua đường, 3 cầu máng, 23 cống tưới và 11 cống tiêu. Nhưng đến nay mới thi công khoảng 50m kênh, 3 cống qua đường và 3 trụ của cầu máng, với giá trị thực hiện đạt 1,1 tỷ đồng/27,21 tỷ đồng (4% giá trị hạng mục). Việc thi công tuyến kênh chính hiện đang tạm dừng chờ GPMB.

Theo chủ đầu tư, tổng diện tích đất thu hồi để thực hiện dự án là 70,44ha, trong đó có khoảng 1.300 ngôi mộ, hiện chỉ còn khoảng 6,48ha khu vực giữa lòng hồ và 2,45ha trên tuyến kênh chính đã hoàn thành phương án GPMB, nhưng chưa có kinh phí để phê duyệt và chi trả cho các hộ dân. Để đảm bảo thủ tục bố trí phần vốn chi trả bồi thường GPMB phần còn lại của dự án, BQL Dự án ĐTXD đã rà soát chi phí, đề xuất điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư sử dụng nguồn dự phòng để bổ sung chi phí BT, GPMB, đảm bảo không vượt tổng mức đầu tư.

Vấn đề nan giải hiện nay là nguồn đất để đắp đập bởi đây là công trình đập đất nên cần khoảng 630.000m3 đất. Đến nay, đơn vị thi công chỉ mới thực hiện được công tác đào bóc hữu cơ, đào móng chân khay và thi công tầng lọc, giá trị thực hiện đạt khoảng 22,5 tỷ đồng/106,76 tỷ đồng (đạt 21,10% giá trị hạng mục) và tạm dừng do chưa đủ nguồn đất nguyên liệu đắp đập.

Trước những nguyên nhân trên, đặc biệt là thiếu nguồn nguyên liệu đất đắp, ngày 27-12-2022, UBND tỉnh Quảng Nam có Công văn số 8700/UBND-KTN về rà soát lại tính hiệu quả của công trình, đánh giá lại nhu cầu sử dụng nước thực tế, đặc điểm địa chất công trình, tham mưu đề xuất phương án điều chỉnh dự án. Qua rà soát, chủ đầu tư cho rằng, hiện nay hạng mục tràn xả lũ và cống lấy nước đã thi công hoàn thành theo thiết kế, đúng cao trình được duyệt nên không thể điều chỉnh cao trình đập cũng như dung tích hồ chứa.

Theo ông Trần Duy Phúc- Phó Giám đốc BQL, hiện nay đơn vị thi công đang phối hợp với đơn vị tư vấn thiết kế đo đạc, khảo sát đánh giá trữ lượng và chỉ tiêu cơ lý đất trong khu vực lòng hồ để phục vụ công tác thiết kế, dự kiến khoảng ngày 5-7-2023 sẽ có kết quả đánh giá. "Đến nay, BQL đang lập thủ tục đề xuất chủ trương đầu tư xin khai thác mỏ Nổng Trọc với khối lượng khoảng 370.000m3. Khối lượng đất còn lại đơn vị đang nghiên cứu phương án có thể sử dụng các loại đất đắp khác tận thu trong khu vực lòng hồ", ông Phúc cho hay.

Mới đây, ngày 27-6, đoàn công tác của UBND tỉnh Quảng Nam do Phó Chủ tịch Hồ Quang Bửu dẫn đầu đã có chuyến khảo sát thực địa tại dự án trên. Qua chuyến khảo sát và nghe các đơn vị chức năng báo cáo, ông Hồ Quang Bửu đề nghị chủ đầu tư phối hợp với chính quyền địa phương cùng các ngành chức năng khẩn trương đẩy nhanh tiến độ dự án; hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục liên quan đến việc cấp phép khai thác nguồn nguyên vật liệu phục vụ cho dự án. Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bủu cũng giao Sở NN&PTNT tỉnh chủ trì rà soát lại các phương án, hạng mục, tham mưu lãnh đạo tỉnh xem xét, giải quyết.

Điều đáng nói, dù dự án trên đang trong giai đoạn thi công, nhưng vừa qua đã bị Kiểm toán nhà nước "tuýt còi" do tạm ứng cho nhà thầu thi công sai quy định. Qua đó, chủ đầu tư đã thu hồi số tiền tạm ứng là 14,9 tỷ đồng đối với gói thầu thi công xây dựng; riêng đối với gói thầu tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công, theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước đề nghị thu hồi nộp ngân sách nhà nước với số tiền là 927 triệu đồng.

BÃO BÌNH