(Cadn.com.vn) - Tháng 7 lại về, tôi chợt bâng khuâng nhớ Ngã ba Đồng Lộc. Vậy mà đã 5 năm qua nhanh... Tôi thật may mắn khi được mời tham gia chuyến đi thực tế tại Ngã ba Đồng Lộc vào những ngày cuối tháng 9-2007 do Báo Công an TP HCM tổ chức sáng tác ca khúc và thơ làm lời cho ca khúc nhân sự kiện 40 năm Ngã ba Đồng Lộc.

Tuy rất lười trong chuyện "so bút" trên văn đàn, nhưng là người vốn yêu lịch sử, đặc biệt chú ý đến những sự kiện lịch sử của đất nước, hoạt động liên quan đến Ngã ba Đồng Lộc đã thu hút sự chú ý của tôi. Hình ảnh 10 cô gái tươi xinh, ngây thơ, hồn nhiên và trắng trong như ngọc đang nói cười vô tư bỗng chốc biến mất vào mây trời chỉ sau một loạt bom nổ... Nhìn dưới góc độ nào thì chiến tranh cũng đều tàn khốc.

Đền tưởng niệm Ngã ba Đồng Lộc.

Tôi tìm đọc lại hàng trăm trang tư liệu về sự kiện lịch sử này. Rồi miên man trong sự suy tưởng của mình để viết về Ngã ba Đồng Lộc, viết về 10 cô gái thanh niên xung phong, mà lẽ ra nếu không có chiến tranh họ có thể trở thành những sinh viên trong giảng đường, những công nhân trong nhà máy hoặc là những thôn nữ dịu dàng dưới rặng tre xanh giữa làng quê thanh bình. Xa hơn nữa, họ là những người mẹ hạnh phúc bên gia đình... Tôi viết về 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc với ước muốn những điều tốt đẹp cho quê hương Việt Nam, viết trong lời nguyện cầu thế giới này đừng xảy ra chiến tranh, đừng có những câu chuyện như ở Ngã ba Đồng Lộc... Khi những bài thơ của tôi được chọn đăng trên website của Báo Công an TP HCM, nhạc sĩ Quỳnh Hợp ở Đài tiếng nói Nhân dân TP HCM đã liên lạc và đề nghị "độc quyền" phổ những bài thơ này. Thật ra, cùng một đề tài mà viết đến ba bài thơ đã rất khó. Nhạc sĩ Quỳnh Hợp qua email đề nghị cần có một bài thơ bao quát được sự kiện, lời lẽ bình dị nhưng dễ gây xúc động hơn. Điều này quả thật không đơn giản chút nào.

Tác giả ở Nghĩa trang Mười cô gái Ngã ba Đồng Lộc.

Thế rồi vào một đêm trực ở bệnh viện, nửa đêm trong giấc ngủ chập chờn, tôi cảm giác như có ai đó, dường như là một cô gái đang đến đứng ở đầu giường khe khẽ gọi. Tôi choàng tỉnh. Suy nghĩ sáng lên trong đầu tôi đây là một cơn mơ. Cơn mơ này có thể đến từ sự ám ảnh của các o ở Ngã ba Đồng Lộc mà tôi đang "đeo đuổi" để viết. Không hiểu sao sau cơn mơ đó tôi lại viết rất nhanh một bài thơ khác về Ngã ba Đồng Lộc với tựa đề "Như mười đóa hoa thơm".

NHƯ MƯỜI ĐÓA HOA THƠM Ai về thăm dòng sông La Ai qua Ngã ba Đồng Lộc Nghe chuyện mười O con gái Cuộc đời đã hóa bài ca. Mãi mãi đôi mươi, mười tám Đẹp như mười đóa hoa thơm Chiến tranh nồng mùi thuốc súng Mơ chùm bồ kết thơm hương. Có O đêm về nhớ mẹ    Riêng tư chưa hề vấn vương Bám đường, phá bom, thông tuyến Nối liền hậu cứ tiền phương. Mười O xung phong năm ấy Hòa vào cây cỏ xanh tươi Nở mười đóa hoa thơm ngát Tỏa hương dâng tặng cho đời. Đà Nẵng 12-8-2007 MAI HỮU PHƯỚC

Nhạc sĩ Quỳnh Hợp cũng đã phổ rất nhanh, cùng đề và nguyên lời bài thơ này cho ca sĩ Diệu Hiền hát và bảo đùa với tôi rằng có lẽ các o đã "phù hộ" nhà thơ! Hiện nay, bài hát có thể tìm thấy dễ dàng trên mạng Internet. Nhờ sự "phù hộ" đó, tôi có mặt ở Hà Tĩnh cùng các nhạc sĩ, nhà báo đến từ TPHCM để cùng thực hiện chuyến đi thực tế sáng tác về Ngã ba Đồng Lộc. Trong dịp này, tôi được đi với những người quá nổi tiếng như các nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, Trần Long Ẩn, Nguyễn Mạnh Tuấn, Nguyễn Ngọc Thiện, Hữu Xuân, Phan long, Nguyễn Thập Nhất, Quỳnh Hợp... và nhà thơ Hồ Thi Ca. Đoàn đã được chính quyền cấp tỉnh và các huyện đón tiếp trọng thị với nhiều buổi giao lưu, gặp gỡ. Những người yêu văn nghệ không giấu được nỗi mừng vui khi lần đầu tiên được gặp mặt các tác giả mà mình yêu thích. Buổi tối được chiêu đãi trên du thuyền ở sông La, một số thanh niên đã chèo thuyền ra xin chữ ký của các nhạc sĩ. Có một chi tiết khiến mọi người khó quên là vào một buổi chiều lên viếng Ngã ba Đồng Lộc, có người đùa với một nhà báo nam đang có chuyện không vui vì vợ chồng vừa mới chia tay: "Trong đoàn ai cũng vợ chồng đủ cả, chỉ có mình anh cô đơn thôi, nên coi chừng các o "chấm" đấy". Tối đó khi về dự tiệc chiêu đãi của UBND tỉnh cùng với đoàn nhạc sĩ Việt Nam do nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân dẫn đầu tham dự Liên hoan ca nhạc Bắc Miền Trung lần thứ I, anh bạn nhà báo "cô đơn" trong đoàn đột nhiên lên cơn sốt và nhức đầu dữ dội, phải bỏ tiệc nằm nhà. Sáng hôm sau anh lại khỏe mạnh bình thường và tiếp tục theo đoàn lên rừng, xuống biển. Nhiều người bảo các o đùa tí cho vui vì các o linh lắm. Tôi cố gắng nghĩ đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng thú thật cũng phải phân vân...

Gần một năm sau, vào những ngày cuối tháng 7-2008, tôi lại có dịp ra Ngã ba Đồng Lộc tham dự kỷ niệm 40 năm sự kiện Ngã Ba Đồng Lộc. Một chương trình kỷ niệm diễn ra hoành tráng với hơn chục ngàn người tham dự. Tôi đến thắp cho mỗi o một nén nhang.  Hoàng hôn đang sậm màu phía chân núi, ngắm nhìn di ảnh, tôi chợt rưng rưng khi nhận ra từng nét mặt tinh khôi của các o với làn môi như đang mấp máy nói với mọi người rằng: Điều hạnh phúc nhất của chúng ta là chiến tranh đã qua rồi...

Đà Nẵng, tháng 7-2012  

Mai Hữu Phước