(Cadn.com.vn) - Có thể nói ở TP Đà Nẵng ít có nơi nào lại có đông người rà phế liệu như ở xã Hòa Khương (H. Hòa Vang). Trước đây, người hành nghề này rất nhiều, nhưng qua nhiều năm đào xới, nguồn phế liệu chiến tranh (PLCT) cũng dần cạn kiệt, không ít người phải chuyển sang làm việc khác. Ông Trần Hòa (Phước Sơn, xã Hòa Khương) cho biết, sau ngày đất nước thống nhất, ở quê ông đi đâu cũng gặp mảnh bom, vỏ đạn. Thấy cũng kiếm cơm được nên ông cũng đi thu nhặt, gom về cân bán sắt vụn. Về sau, chứng kiến nhiều đồng nghiệp phải bỏ mạng một cách oan uổng vì những "cái chết bất ngờ", hoặc bị thương tật suốt đời từ vật liệu nổ sót lại, cùng với sự vận động, tuyên truyền của các cơ quan chức năng nên ông bỏ nghề, chuyển sang làm phụ hồ mưu sinh.

Các lực lượng chức năng vận chuyển, tiêu hủy lô đạn cối cũ cất giấu trên địa bàn xã Hòa Khương.

Trong chiến tranh, khu vực Đồng Xanh- Đồng Nghệ (xã Hòa Khương) giáp ranh với H. Đại Lộc (Quảng Nam) là địa bàn tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch, do đó PLCT còn rơi vãi vùi lấp trong lòng đất khá nhiều. Trong khi đó, một bộ phận người dân vì thiếu hiểu biết hoặc hám lợi vẫn cố tình mua bán, tàng trữ trái phép vật liệu nổ hay đào bới, tìm kiếm bom, mìn để cưa, đập đầu đạn lấy sắt bán phế liệu, lấy thuốc nổ. Để tiếp tục phòng ngừa các vụ việc đáng tiếc xảy ra, các cơ quan chức năng của huyện, xã đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nhằm nâng cao ý thức của người dân về thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng vật liệu nổ.

Bên cạnh đó, công tác vận động, kiểm tra, xử lý, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ cũng đạt những kết quả tích cực… Cụ thể, chiều 23-8-2016, CAX Hòa Khương bắt quả tang Phạm Minh Hùng (trú TT Ái Nghĩa, H. Đại Lộc) đang bán vật liệu nổ cho Đặng Văn Biên (trú Ea Lê, H. Ea Súp, Đắc Lắc), thu giữ 5 túi thuốc nổ dẻo (nặng 1kg), 50 kíp nổ. Trước đó, tháng 7-2015, các ông Trần Văn Tứ, Phan Công Cưu (cùng trú xã Hòa Khương), Nguyễn Đức Sớt (xã Hòa Tiến, H. Hòa Vang) lên H. Đức Cơ (Gia Lai) rà sắt phế liệu, trúng được một hầm đạn cối cũ (gần 500 quả đạn các loại) nên đào bới và thuê xe chở về cất giấu ở thôn Phú Sơn 1 (xã Hòa Khương) thì lực lượng CA phát hiện, tin báo cho Quân sự TP, huyện thu hồi, tiêu hủy... Nhờ vậy những năm gần đây, trên địa bàn xã chưa xảy ra sự cố đáng tiếc nào. 

Tang vật vụ mua bán trái phép vật liệu nổ bị bắt quả tang.

Tuy nhiên, hiện nay tình hình mua bán phế liệu có liên quan đến PLCT có lúc, có nơi vẫn còn xảy ra, nếu không có biện pháp ngăn ngừa kịp thời có thể sẽ xảy ra hậu quả khó lường. Theo Trưởng CAX Hòa Khương Nguyễn Hữu Hòa, những năm qua, các ngành chức năng cũng đã có quy định nghiêm cấm việc buôn bán, khai thác PLCT đồng thời kiên quyết xử lý những người có hành vi tháo gỡ bom, mìn để lấy phế liệu. Để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, lực lượng CAX tiếp tục tăng cường công tác nắm tình hình, tiến hành kiểm tra, rà soát, lập danh sách các cơ sở thu mua phế liệu, quản lý, tổ chức ký cam kết không mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các loại PLCT, vận động nhân dân tham gia tố giác các hành vi tàng trữ, mua bán vật liệu nổ trái phép. Từ hơn 50 người hành nghề khai thác PLCT trước đây, nay chỉ còn khoảng 10 người đang hành nghề rà phế liệu, thu mua sắt cũ tại các công trình, còn 4 điểm kinh doanh phế liệu tại địa phương luôn bị giám sát chặt chẽ. Song song với đó, CAX tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục cho người dân về nguy cơ của bom, mìn và ý thức tự bảo vệ mình.

Thiết nghĩ, bom, đạn sử dụng trong chiến tranh vẫn còn nằm rải rác ở nhiều nơi. Vì mưu sinh, nhiều người vẫn rà tìm, thu gom những "thần chết" đó về cưa, đục để lấy phế liệu, thuốc nổ. Vì vậy, công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền trực quan bằng pa-nô, tuyên truyền miệng tại các buổi sinh hoạt nhân dân về những nội dung trên phải duy trì thường xuyên và tăng cường hơn nữa. Thực hiện đồng bộ các biện pháp trên, việc đẩy lùi tai nạn nổ từ PLCT mới có thể mang lại hiệu quả thiết thực.

An Dương