(Cadn.com.vn) - Trên địa bàn tỉnh Gia Lai, thời gian gần đây tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, trong đó chủ yếu là cát, đá xây dựng lại diễn ra khá phức tạp. Dù quy mô khai thác nhỏ lẻ, thủ công, tuy nhiên với kiểu khai thác bừa bãi như hiện nay đang “biến” nhiều địa phương trở thành điểm nóng về nạn khai thác khoáng sản.

Dù các điểm khai thác khoáng sản trái phép nhỏ, lẻ nhưng gây thất thoát và cạn kiệt nguồn tài nguyên.

Một ngày xử lý 6 vụ

Theo thống kê, hiện trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 21 tổ chức được cấp phép khai thác, thăm dò và tận thu khoáng sản, trong đó có 12 giấy phép khai thác, 8 giấy phép thăm dò và 1 giấy phép tận thu tại 43 điểm ở 10 huyện, thị xã. Tuy nhiên, nhiều cá nhân dù chưa được cấp phép vẫn lén lút đưa các phương tiện, máy móc vào các điểm khoáng sản để khai thác. Theo đánh giá của các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai, phần lớn lượng cát được hình thành theo mùa mưa từ các sông, suối nhỏ, trữ lượng ít. Các điểm khai thác cát nhỏ lẻ trước đây phần lớn đã được đưa vào quy hoạch cấp phép. Tuy nhiên, do nhu cầu cát xây dựng trong dân hiện nay rất lớn, nguồn lợi từ việc khai thác cát trái phép mang lại cao khiến tình trạng khai thác cát trái phép luôn luôn diễn ra âm ỉ, kéo dài nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, với diện tích địa bàn quản lý rộng, lực lượng chức năng thiếu kiểm tra thường xuyên khiến tình trạng khai thác cát trái phép vẫn xảy ra tại một số địa bàn, chủ yếu ở những nơi xa khu dân cư, khu vực giáp ranh nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. 10 giờ ngày 25-5, Phòng Cảnh sát Môi trường CA tỉnh Gia Lai kiểm tra, phát hiện tại khu vực cầu Lê Văn Tám (TT Kbang, H. Kbang) một vụ khai thác cát trái phép. Tại hiện trường, cơ quan CA phát hiện 1 xe máy đào do Trần Xuân Hiếu (2000, trú TT Kbang) điều khiển đang múc 3m3 cát lên ô-tô BKS 81C-018.22 do Phạm Hữu Thọ (1958, trú TT Kbang) điều khiển. Đồng thời, lập biên bản tạm giữ gần 30m3 cát khai thác trái phép. Qua làm việc, ông Trần Văn Cường (1978, trú tổ 12, TT Kbang) nhận là chủ bãi cát trên, tuy nhiên ông không xuất trình được giấy tờ liên quan đến hoạt động khai thác cát tại khu vực này.

Ngoài nạn khai thác cát, hiện tình trạng khai thác đá xây dựng trái phép cũng diễn ra khá phức tạp. Hoạt động của các đối tượng khai thác trái phép nguồn tài nguyên này chủ yếu được thực hiện bằng phương pháp thủ công và diễn ra nhỏ lẻ ở nhiều nơi khác nhau nên rất khó bị phát hiện. Hầu hết các vụ việc bị phát hiện, bắt giữ, xử lý là khi các đối tượng đã đưa về bãi tập kết hoặc đang trên đường vận chuyển đi tiêu thụ. Đặc biệt, có một số địa phương có dấu hiệu thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý việc khai thác khoáng sản dẫn đến nạn khai thác khoáng sản trái phép diễn ra phức tạp.

Phòng Cảnh sát môi trường phát hiện, bắt giữ vụ khai thác cát trái phép trên địa bàn H. Chư Păh.

Điển hình như đợt ra quân truy quét nạn khai thác khoáng sản trái phép của Phòng Cảnh sát môi trường CA tỉnh Gia Lai, chỉ tính riêng trong ngày 18-5, trên địa bàn H. Chư Păh, đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 6 vụ tàng trữ, vận chuyển, khai thác khoáng sản. Tang vật thu giữ trong các vụ việc trên là 3.400 viên đá chẻ các loại và 120m3 đá cục. Đơn cử, lúc 11 giờ ngày 18-5, tại khu vực suối làng Ốp (xã Ia Phí, H. Chư Păh), cơ quan CA phát hiện Phạm Đình Tuấn (1974, trú tổ 5, P. Lê Lợi, TP Kon Tum, Kon Tum) đang có hành vi khai thác, tàng trữ cát trái phép. Tang vật thu giữ khoảng 66m3 cát, 1 tàu vỏ sắt, 1 giàn máy hút cát. 13 giờ 30 cùng ngày, tại khu vực làng Yăng (xã Ia Phí, H. Chư Păh), lực lượng CA phát hiện vụ tàng trữ đá không có nguồn gốc hợp pháp. Khi làm việc, không phát hiện các đối tượng tàng trữ số đá nói trên. Tang vật tạm giữ bao gồm 10m3 đá bazan, 300 viên đá chẻ. Đến 16 giờ cùng ngày, CQĐT tiếp tục phát hiện Nguyễn Ngọc Ánh (1992, trú thôn 2, xã Nghĩa Hòa, H. Chư Păh) đang có hành vi tàng trữ, vận chuyển đá không có nguồn gốc hợp pháp tại khu vực thôn Ia Lốc (xã Ia Mơ Nông, H. Chư Păh). CQĐT đã tạm giữ 1 ô-tô BKS 81L-4289 và 2.300 viên đá chẻ.

Trao đổi P.V, Đại tá Nguyễn Văn Minh - Trưởng phòng Cảnh sát Môi trường CA tỉnh Gia Lai cho biết, ngoài các vụ việc trên, tính trong 6 tháng đầu năm 2017, Phòng Cảnh sát Môi trường và CA các địa phương đã phát hiện, bắt giữ, xử lý thêm 12 vụ khai thác, tàng trữ, vận chuyển cát, đá trái phép khác, thu giữ hơn 250m3 cát, hàng chục mét khối đá bazan và hơn 3.000 viên đá chẻ các loại. “Có một thực tế, hiện nay nhu cầu cát, đá xây dựng trong người dân là rất lớn, tuy nhiên tại một số địa phương chưa có quy hoạch, cấp phép việc khai thác khoáng sản. Thế nên, một số đối tượng đã khai thác khoáng sản trái phép để bán cho người dân nhằm thu lợi. Trước tình trạng trên, tránh để nguồn tài nguyên bị thất thoát, ngoài các biện pháp nghiệp vụ của cơ quan CA thì các địa phương, sở, ngành chức năng cần rà soát, có quy hoạch cụ thể để cấp phép cho các đơn vị khai thác khoáng sản hợp pháp nhằm phục vụ nhu cầu cho người dân. Đồng thời, chính quyền địa phương cần thường xuyên kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản, không để phát sinh các điểm nóng” - Đại tá Nguyễn Văn Minh cho biết thêm.

MINH TÂN