*Bạn đọc hỏi: chị Nguyễn Xuân Lan, trú Q.Hải Châu (TP Đà Nẵng), hỏi: chồng tôi mất đột ngột cách đây 6 tháng và không để lại di chúc. Tài sản chồng tôi để lại là 1 mảnh đất đứng tên riêng của chồng, có nguồn gốc cha mẹ chồng cho. Tôi và chồng có 1 con gái chung (10 tuổi). Mẹ chồng tôi đã đồng ý tặng lại phần thừa kế của bà trong miếng đất này cho tôi, nhưng cha chồng tôi đã bỏ nhà đi 5 năm nay mà không có thông tin gì. Hiện nay, tôi muốn phân chia di sản thừa kế mà chồng tôi để lại thì phải làm như thế nào?

*Luật sư Đặng Văn Vương - Trưởng phòng Tư vấn thuộc Chi nhánh Công ty Luật TNHH Phạm và Liên danh tại Đà Nẵng, trả lời: chồng chị Lan mất không để lại di chúc nên thửa đất đó sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Việc phân chia di sản thừa kế thường được thực hiện theo 2 cách sau: lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản (VBTTPCDS) và yêu cầu công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng - được áp dụng trong trường hợp các đồng thừa kế thỏa thuận được với nhau về việc phân chia hoặc cùng đứng tên di sản; khởi kiện yêu cầu tòa án (TA) phân chia di sản - được áp dụng khi các đồng thừa kế không thỏa thuận được việc phân chia di sản. Ở trường hợp của chị Lan, theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự (BLDS) 2015, các đồng thừa kế ở hàng thừa kế thứ nhất của chồng chị gồm: cha chồng, mẹ chồng, chị Lan và con gái của chị. Nhưng vì cha chồng chị Lan hiện tại không rõ tung tích nên không thể áp dụng phương án lập VBTTPCDS. Do đó, để có thể phân chia di sản thừa kế mà chồng chị Lan để lại, chị cần phải tiến hành các thủ tục sau: thứ nhất, nộp đơn yêu cầu TA tuyên bố cha chồng chị mất tích. Trong quá trình thụ lý đơn, TA sẽ ra quyết định thông báo tìm kiếm người mất tích trên phương tiện thông tin đại chúng (thời hạn thông báo là 4 tháng kể từ ngày thông báo đầu tiên).

Trong thời hạn thông báo nếu cha chồng chị trở về thì lúc đó có thể tiến hành thủ tục thỏa thuận phân chia di sản hoặc khởi kiện yêu cầu phân chia di sản tùy thuộc vào việc chị, cha chồng và mẹ chồng của chị có thỏa thuận được với nhau về việc phân chia di sản hay không. Trường hợp kết thúc thời hạn thông báo mà cha chồng chị không trở về thì TA sẽ mở phiên họp xem xét đơn yêu cầu và nếu chấp nhận đơn yêu cầu, TA sẽ ra quyết định tuyên bố cha chồng chị mất tích. Khi đó, theo quy định tại điểm C khoản 1 Điều 65 BLDS, mẹ chồng chị sẽ trở thành người quản lý tài sản của cha chồng chị (nếu bà vẫn đủ năng lực hành vi dân sự). Thứ hai, khởi kiện yêu cầu TA chia di sản thừa kế. TA sẽ căn cứ vào quy định pháp luật và chứng cứ vụ án để phân chia di sản thừa kế. Việc mẹ chồng tặng lại cho chị kỷ phần thừa kế mà bà được hưởng vẫn sẽ được TA chấp nhận. Phần thừa kế mà cha chồng chị được hưởng sẽ do mẹ chồng chị quản lý và phần thừa kế của con gái chị sẽ do chị quản lý (với tư cách là người đại diện đương nhiên của con chưa thành niên).

Chuyên mục này có sự cộng tác về chuyên môn của Chi nhánh Công ty Luật TNHH Phạm và Liên danh tại Đà Nẵng. Đường dây nóng hỗ trợ tư vấn: 0236.3572456, 0903573138