Sáng 7-9, tại Hội trường UBND tỉnh Quảng Nam, Ban chỉ đạo T. Ư các Chương trình mục tiêu Quốc gia (MTQG) tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM) vùng Duyên hải Nam Trung Bộ (DHNTB) và Tây Nguyên. Ông Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT; ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT và ông Phan Việt Cường - Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam chủ trì hội nghị. Hội nghị còn có sự tham dự của lãnh đạo một số ban, bộ, ngành; lãnh đạo 13 tỉnh, TP liên quan và hơn 200 đại biểu là khách mời.

Các đại biểu tham quan sản phẩm trưng bày tại hội nghị.

Báo cáo tại hội nghị, ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, vùng DHNTB và Tây Nguyên có 13 tỉnh, TP gồm: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Đắk Lắk và Đắk Nông, có 1.424 xã thực hiện Chương trình xây dựng NTM. Tính đến tháng 8-2019, Vùng DHNTB và Tây Nguyên có 604/1.424 xã (42,41%) được công nhận đạt chuẩn NTM, thấp hơn so với mức đạt chuẩn cả nước là 50,8%. Riêng vùng DHNTB có 378/825 (đạt 45,82%) xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 4/8 tỉnh, TP đã đạt và vượt mục tiêu là Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, Bình Thuận. Vùng Tây Nguyên có 226/599 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM, đạt tỷ lệ 37,73% so với cả nước. Trong đó có 2/5 tỉnh đã đạt và vượt mục tiêu phấn đấu là Đắk Nông và Lâm Đồng. Như vậy, so với bình quân chung cả nước thì 2 vùng này có tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM còn thấp.

Sau hơn 9 năm thực hiện chương trình NTM, các vùng DHNTB và Tây Nguyên được hỗ trợ từ nguồn Ngân sách nhà nước khoảng 365.000 tỷ đồng, chủ yếu tập trung đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Qua các năm, hạ tầng nông thôn được cải thiện, đầu tư liên tục góp phần thay đổi diện mạo nông thôn. Sự thay đổi trong cách thức sản xuất chuyển từ nông nghiệp manh mún sang tập trung sản xuất áp dụng công nghệ cao theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, nâng cao lợi thế cạnh tranh các sản phẩm đã mang lại hiệu quả cao.

Tuy nhiên, các tỉnh, TP cần có kế hoạch phát huy tiềm năng vốn có của địa phương, như vùng DHNTB cần chú trọng phát huy kinh tế biển, khai thác nguồi lợi thuỷ hải sản và phát triển các loại cây lương thực. Còn khu vực Tây Nguyên cần xây dựng, quy hoạch vùng chuyên canh trồng cây ăn quả, cây cao su, cà-phê... hiệu quả. Những khu vực nào có điều kiện tự nhiên thích hợp thì phát triển trồng các loại cây dược liệu. Thực tế cho thấy, có rất nhiều địa phương khai thác hiệu quả thế mạnh, chủ động tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa bước đầu đã gặt hái được nhiều thành công. Trong đó vai trò chương trình OCOP đóng vai trò quan trọng góp phần tạo thành vùng chuyên canh sản xuất các loại hàng hóa, xây dựng thương hiệu sản phẩm qua kiểm định đạt tiêu chuẩn để phân phối ra thị trường. Các hợp tác xã (HTX) được tổ chức lại và thành lập mới hoạt động hiệu quả, hiện toàn khu vực có 1.864 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, đã xuất hiện nhiều HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả, nhiều HTX doanh thu hàng năm đạt trên 10 tỷ đồng.

Tại hội nghị, nhiều đại biểu đã có báo cáo tham luận kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia NTM tại địa phương mình nhằm đóng góp các giải pháp hiệu quả, thúc đẩy phát triển chuỗi liên kết sản xuất; kết hợp giữa phát triển sản xuất nông nghiệp tập trung hiệu quả áp dụng công nghệ cao gắn với du lịch để quảng bá sản phẩm. Báo cáo tại hội nghị, ông Phan Việt Cường - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam cho biết, hiện toàn tỉnh có tổng cộng 204 xã tham gia thực hiện mô hình NTM. Đến đầu tháng 9-2019, bình quân số tiêu chí đạt chuẩn của 204 xã tham gia xây dựng NTM trên toàn tỉnh là 14,27 tiêu chí/xã, tăng 11,66 tiêu chí/xã so với năm 2010. Đến nay, Quảng Nam đã có 85 xã được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM, chiếm tỷ lệ 41,67%. Ngoài ra, Quảng Nam đã lựa chọn và triển khai xây dựng thí điểm 135 mô hình khu dân cư NTM kiểu mẫu. Tính tới hiện tại, toàn tỉnh đã có 58 thôn được UBND cấp huyện công nhận đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu...

Phát biểu kết luận tại hội nghị, ông Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng, vùng DHNTB & Tây Nguyên có nhiều tiềm năng về tự nhiên lớn trong việc phát triển nông nghiệp. Qua 10 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên toàn vùng, kết quả đạt được khá toàn diện đã tạo nền tảng thế và lực của vùng hoàn toàn mục tiêu thay đổi nhiều so với trước đây. "Các địa phương cần phát huy tiềm năng vốn có của mình, đúc kết những bài học kinh nghiệm để khắc phục những tồn tại; tiếp tục tập trung phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập người dân, đưa đời sống nông thôn từng bước tiệm cận với khu vực đô thị trong thời gian tới..."- ông Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

LÊ VƯƠNG