Ngày 11-4, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự buổi "Đối thoại với các nhà khoa học để tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình đăng ký, nghiên cứu, nghiệm thu các đề tài, dự án, chương trình nghiên cứu khoa học". Theo báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ: Mặc dù đầu tư ngân sách Nhà nước cho khoa học - công nghệ đã được ưu tiên nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ với nhu cầu phát triển, đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Việc đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho các tổ chức khoa học - công nghệ còn dàn trải, chưa thực sự chú trọng tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho các tổ chức khoa học và công nghệ trong một số ngành, lĩnh vực lợi thế của Việt Nam cần ưu tiên phát triển để hình thành một số tổ chức khoa học - công nghệ mạnh đạt trình độ khu vực và quốc tế. Với cách đầu tư như hiện nay, Việt Nam khó có được hạ tầng khoa học - công nghệ, tổ chức khoa học - công nghệ, phòng thí nghiệm có tầm cỡ khu vực và quốc tế, có năng lực đồng hành, hỗ trợ nền kinh tế hiệu quả.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao những nỗ lực giải quyết khó khăn, vướng mắc trong công tác thực hiện nhiệm vụ khoa học thời gian qua. Phó Thủ tướng xác định trong công tác khoa học, điều cốt lõi đối với các nhà khoa học là quyền tự chủ về chuyên môn, cùng với đó là tự chủ về tài chính, bộ máy và nhân sự. Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành cần rà soát các cơ chế liên quan đến quyền tự chủ cho các nhà khoa học, tạo điều kiện thuận lợi trong nghiên cứu khoa học. Đặc biệt cần có những cơ chế, giải pháp để có kinh phí bổ sung hoặc lập báo cáo về quy định tỷ lệ dự phòng đặc thù cho khoa học trong thực hiện đề tài, nhất là những đề tài bổ sung gấp rút theo đúng tình hình mới. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu quy trình đăng ký nghiệm thu đề tài khoa học phải công khai minh bạch, tránh chồng chéo trong nghiên cứu và thực hiện đề tài khoa học, phải làm rõ tính thực tiễn của Đề tài khoa học sau khi được nghiệm thu.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính nghiên cứu thêm cơ chế chính sách để vấn đề sở hữu trí tuệ, tài sản trong quá trình hoạt động khoa học mang lại hiệu quả cho các đơn vị, cơ sở khoa học nghiên cứu ra đề tài. Đồng thời, có cơ chế mạnh hơn để các chủ nhiệm đề tài có thể ký hợp đồng với những người làm khoa học ngoài biên chế tham gia nghiên cứu khoa học.
HOÀNG NAM
