(Cadn.com.vn) - Xã Hải Phú (Hải Lăng, Quảng Trị) chỉ có hai thôn là Phú Hưng và Long Hưng nhưng dân tình ở đây đều đang hoang mang về bệnh tật. Theo Trạm Y tế xã Hải Phú thì toàn xã hiện có gần 18 người đang mắc chứng bệnh tâm thần phân liệt và động kinh, tập trung hầu hết ở thôn Long Hưng. Nói ra ngõ gặp người điên là hơi quá nhưng có chừng đó người bệnh làm sao tránh khỏi sợ hãi, nhất là khi thời tiết nắng nóng liên tục, người bệnh lên cơn đập phá, bỏ đi lang thang.

Bóng cả xiêu vẹo

Một chiều đầu tháng 7-2009, dưới cái nắng 39oC như đang rang nóng cả vùng cát Hải Lăng, tôi tìm về xóm Phường Sắn thuộc thôn Phú Hưng. Bất ngờ tôi gặp một phụ nữ vai vác cuốc, quần ống xăn ống xả, tay cầm rựa đi thoăn thoắt về ngôi nhà nhỏ tồi tàn cuối xóm. Thấy người lạ, chị dừng lại. Nhìn hai khóe môi mấp máy vô thức, đôi mắt nhìn láo liêng xung quanh, tôi đoán chính là chị Võ Thị Hà, con gái của gia đình tôi đang cần gặp.

Nếu người điên cầm vật cứng đã tiềm ẩn hiểm họa còn đây là vật dụng sắc nhọn, tôi hoảng hốt giật mình. Nhưng chính chị lại trấn an tôi trước: “Hỏi mệ (bà) Đoan à, để tui dẫn o (cô) vô gặp mạ (mẹ). Mạ tui đang ở nhà với mấy đứa nhỏ đó”. Nói xong chị Hà í ới gọi vào nhà. Tôi dè dặt bước theo. Nghe thấy tiếng con gái gọi hối hả, bà Văn Thị Đoan (70 tuổi) người nhỏ quắt chạy nhanh ra sân vì tưởng chị Hà lại lên cơn điên. Thấy tôi, bà Đoan nhẹ cả người rồi nhìn con gái “ai rứa Hà?”. “Có người tìm mạ đó”, nói xong chị Hà liền xuống bếp đứng nép nhìn lên như dò xét điều chi. Hai đứa con của chị Hà cũng dẹp đống sách vở học hè lại ngóng ra sân. Giữa thời tiết bức bối, ngôi nhà nhỏ của bà Đoan nóng hầm hập. Không thể không xót xa khi sống dưới mái tôn nóng như thiêu có một người điên, một trẻ hư thận và hai phận đời tội nghiệp.

Bà Đoan kể, bà tham gia cách mạng từ năm 14 tuổi cho đến khi đất nước giải phóng thì cũng xấp xỉ 40 tuổi mới lập gia đình và sinh chị Hà. Cảnh có chồng nhưng một thân nuôi con, bơ vơ như quả phụ. Chút kém may mắn đó cũng khiến bà dần nguôi ngoai khi chị Hà lớn lên xinh đẹp và ngoan hiền. Ai ngờ con gái lấy chồng cũng không được nhờ chồng, ngày đứa cháu đầu lòng là Võ Công Thành mới 2 tuổi bị bệnh hư thận, bà lại phải vay mượn chữa chạy.

Gia đình bà Đoan.

Lúc Thành 6 tuổi, sau thời gian dài cứu chữa ở Bệnh viện Trung ương Huế, bà Đoan đưa Thành ra Hà Nội để tiếp tục điều trị. Khi ấy chị Hà đã sinh thêm một bé gái. 4 mẹ con bà cháu kéo nhau ra Hà Nội, không ngờ vào thời điểm đó chị Hà phát bệnh điên. Miệng cứ nói luyên thuyên: “Có máy bay rồi, có máy bay đưa thằng Thành sang Đức mổ thận rồi”. Có lẽ nỗi lo con đau ốm lẫn túng quẫn khiến chị nhập tâm, mà phát bệnh. Chị Hà bồng con đi lung tung, bà Đoan phải nhờ CA Hà Nội tìm giúp. Số tiền cầm sổ đỏ 20 triệu đồng để chữa bệnh cho Thành cũng đã cạn mà bệnh không hết, bà cháu lại phải quay về.

Gần 10 năm qua, Thành đau ốm triền miên, chị Hà đổ bệnh điên, bà Đoan thân già gồng gánh nuôi con cháu, nợ nần chồng chất. Vài sào lúa bán non, sổ lương hưu gần 1 triệu đồng/tháng cũng cầm cố mà trả nợ, trả lãi. Hôm tôi đến, cháu Thành lại phù nặng phải chạy thuốc mới, chị Hà cũng đổi thuốc tốn gần 2 triệu đồng.

Y sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, quyền Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hải Phú cho hay, thôn Phú Hưng mấy năm lại đây nổi lên hiện tượng có đến vài chục trường hợp mắc bệnh liên quan đến thận như hội chứng hư thận, sỏi thận. Trường hợp gia đình bà Đoan là diện bi đát nhất nhì trong xã. Hiện tượng có nhiều người trong thôn mắc bệnh thận đến nay vẫn chưa giải thích được. Chỉ biết rằng gia đình nghèo lại càng khó hơn và rơi vào những hoàn cảnh thương xót. Chị Võ Thị Thương ở Phường Sắn là một quả phụ nghèo, đứa con trai 9 tuổi Nguyễn Đăng Sơn của chị cũng bị phù thận như cháu Thành. Bên cạnh nhà chị Thương có chị Võ Thị Hường (1967) hai lần mổ sỏi thận đều phải nương nhờ bố mẹ già, nay đang chuẩn bị đi điều trị lần thứ 3. Tại các đội 1, 2 (thôn Phú Hưng) nhiều gia đình khác có người mắc bệnh thận nghèo khó như ông Nguyễn Trường Di đã hai lần mổ sỏi thận, nay viên sỏi mới đã dài 2,8cm sắp phải đi mổ lại. Nhà bà Luyến, bà Ba, Hướng... cũng ở trong tình cảnh khánh kiệt vì bản thân và con cái lâm bệnh nặng.

Cần những tấm lòng hảo tâm

(Cadn.com.vn) - Nhìn những đứa trẻ phù thận, những người bệnh quặt quẹo vì đau đớn trong cảnh túng thiếu mà xót thương vô cùng. Cho đến nay vẫn chưa có cơ quan chức năng nào thực hiện khảo sát hay nghiên cứu về nguyên nhân phát bệnh, trong khi đó nhiều người bị bệnh đang phải lao đao vì bệnh tật hành hạ và lâm cảnh nợ nần chồng chất... Nỗi lo về bệnh tật trên vùng đất cách mạng một thời oanh liệt này đang trở thành tiếng kêu cứu rất cần được sẻ chia...

Bảo Hà