(Cadn.com.vn) - Giảm diện tích trồng dưa, tăng diện tích trồng ớt nhưng hai loại nông sản thương hiệu xứ Quảng vẫn đang ế chỏng ế chơ. Điệp khúc được mùa-mất giá đã trở thành mẫu số chung mỗi khi vụ mùa đến.

Người bán dưa ngồi kín trên tuyến đường ĐT 610.

Vắng bóng thương lái

Do trận  mưa lũ vào năm 2016 khiến giá dưa sụt giảm nông dân Quảng Nam đã giảm diện tích trồng dưa đáng kể để chuyển sang trồng ớt vì giá ớt những năm trước rất cao. Thế nhưng khi ngày thu hoạch đã đến gần, ớt chín đỏ cây mà thương lái vẫn biệt tăm. Người nông dân chỉ còn biết “được đồng nào hay đồng ấy”. Theo ông Lê Phước Hải - Phó ban Nông nghiệp xã Duy Châu, vụ mùa năm nay toàn xã xuống giống 3ha dưa và hơn 60ha ớt. Trước đây, toàn xã Duy Châu có đến 60ha trồng dưa, hàng chục xe tải đến mua tập trung thì nay đầu ra của sản phẩm khó khăn, thị trường Trung Quốc ngừng tiêu thụ nên nông dân chủ yếu bán lẻ ở các chợ hoặc dọc đường.

Tuyến đường chưa đầy 300m bên cạnh bãi dưa Chiêm Sơn có đến hơn chục hộ bán dưa. Giữa cái nắng gay gắt đầu mùa những quả dưa căng mọng nước cũng không thể làm dịu đi nỗi lo âu của những người nông dân. “Gay go lắm! Mấy năm trước dưa được mùa thì đùng một cái mưa xuống hư hết sạch, mất cả chì lẫn chài. Năm ni diện tích dưa giảm mà giá vẫn không nhúc nhích. Bán lẻ dọc đường ri thì được mấy quả?”, nông dân Nguyễn Thị Sáu phân trần.

Theo một số hộ dân chuyên trồng dưa hấu ở bãi bồi Thọ Xuyên (H. Duy Xuyên), nhiều năm trước khi dưa đến mùa thu hoạch, thương lái ở các nơi đến đặt cọc trước và vận chuyển bằng xe tải nhưng nay không thấy ai đến mua nên bà con chỉ biết bán lẻ trên dọc tuyến đường ĐT610. Hiện tại đang đầu mùa, dưa chưa thu hoạch rộ nên có giá  6 - 7 nghìn đồng/kg thì người trồng dưa vẫn có lãi dù không nhiều. Thế nhưng nhiều nông dân cho biết điều họ lo lắng nhất là giá dưa sẽ sụt giảm về cuối vụ, nếu thương lái không thu mua thì nông dân chỉ còn biết “mang cho bò ăn”. “Tụi tui nghe nói dưa hấu ở Quảng Ngãi đã được giải cứu rồi. Nhưng còn dưa hấu Quảng Nam thì không biết ai cứu đây?”, một nông dân ca thán.

Ớt chín rộ nhưng thương lái vẫn biệt tăm.

Giá ớt giảm sâu

Trong khi dưa hấu đang cầm cự bằng cách bán lẻ thì người trồng ớt lại khóc đứng khóc ngồi vì đến mùa thu hoạch nhưng thương lái Trung Quốc lại dừng mua. Được xem là loại cây “thoát nghèo” việc trồng ớt xuất khẩu được người dân trên địa bàn Quảng Nam chú trọng đầu tư mạnh từ nhiều năm trở lại đây. Trong đó, nguồn giống được chọn là giống ớt Ấn Độ cho trái to và mang lại năng suất cao. Theo thống kê của Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam, toàn tỉnh có hơn 667ha được nguời dân đầu tư trồng ớt xuất khẩu. Trong đó, chủ yếu là tại các huyện Duy Xuyên, Đại Lộc, TX Điện Bàn...

Riêng tại Duy Xuyên được xem là vựa ớt lớn nhất của toàn tỉnh với hơn 150ha được người dân đầu tư hàng tỷ đồng nhưng những ngày này người dân vẫn đang thấp thỏm, lo âu tìm đường “giải cứu” ớt vì giá cả liên tục giảm mạnh khiến nông dân như ngồi trên đống lửa. Từ đầu vụ giá ớt là 10 ngàn đồng/kg đến nay chỉ còn 3-4 ngàn đồng/kg, thấp nhất trong vài năm trở lại đây. Bà Lệ (trú xã Điện Trung, TX Điện Bàn) cho biết: “Thương lái đang đợi đến cuối mùa mới thu mua để ép giá đây. Nông dân tụi tui biết rứa nhưng ngoài cách chịu trận thì biết làm reng chừ? Những năm trước, ớt có giá cao, bán ra 10 – 15 nghìn đồng/kg nhưng năm nay giá ớt rớt thảm chỉ còn 3-4 nghìn đồng/kg. Giá thấp nhưng có người mua thì chúng tôi còn đỡ lo, đằng này ớt trồng ra đó không có người mua, chứ đừng nói đến giá giảm”. Xã Điện Trung có 37 ha trồng ớt tập trung tại 3 thôn Tân Bình 3, Tân Bình 4, Hòa Giang. Theo ông Ngô Văn Tân - Phó chủ tịch UBND xã Điện Trung, nguyên nhân ớt rớt giá là do thị trường, mọi năm ớt được thương nhân xuất bán sang Trung Quốc nhưng năm nay không có ai thu mua xuất khẩu. Người dân bây giờ chỉ có thể thu hoạch cầm chừng chờ giá, hoặc hái ớt chín mang phơi khô.

Ông Văn Bá Năm - Trưởng phòng NN&PTNT H. Duy Xuyên, cho biết: “Do giá ớt năm ngoái tăng nên người dân địa phương mở rộng diện tích trồng, không ngờ năm nay thương lái ngừng mua khiến bà con điêu đứng”. Ông Văn Bá Năm cho biết thêm hiện phòng nông nghiệp huyện đang kêu gọi các đơn vị, công ty tư nhân tiến hành thu mua số lượng ớt đã  thu hoạch để giúp người trồng có thể thu hồi được phần nào tiền vốn đầu tư, giảm phần nào thiệt hại.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Tân – Chi cục trưởng chi cục Bảo vệ thực vật Quảng Nam cho biết: “Hiện nay dưa và ớt mới chỉ thu hoạch đầu mùa, vẫn còn một tháng nữa mới vào vụ chính  nên vẫn chưa nói trước được điều gì cả. Tuy nhiên giá ớt hiện nay là thấp hơn so với mọi năm nên người dân đang rất lo lắng. Hiện nay giá ớt 4,5 nghìn đồng/kg thì người nông dân chưa có lời. Còn dưa hấu Quảng Nam thì thu hoạch sau dưa Quảng Ngãi chừng 1 tháng hiện nay mới chỉ thu hoạch đợt đầu thôi nên thị trường sẽ còn biến động. Thông thường về cuối mùa thương lái mới mua nhiều nên nhiều khả năng giá cả sẽ tăng trở lại”.

 Đồng Dao – Phi Nông