Thường trực HĐND tỉnh Quảng Nam vừa tổ chức đợt giám sát chuyên đề về việc lập, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với một số dự án quy mô lớn trên địa bàn tỉnh. Qua giám sát cho thấy, có nhiều vướng mắc, bất cập trong quản lý đất các dự án ở các địa phương.

Dự án nhiều, triển khai ít

Kết quả giám sát cho thấy, các địa phương đều có danh mục thu hồi đất các dự án lớn hơn so với nhu cầu thực tế. Không ít dự án "án binh bất động" nhưng vẫn được địa phương kê khai nhu cầu sử dụng đất hằng năm. Tại H. Núi Thành, từ năm 2015 đến cuối 2017, ở nhóm dự án sản xuất kinh doanh và thương mại dịch vụ, địa phương có tổng cộng 41 dự án, diện tích gần 229ha (đã triển khai 11 dự án/19ha, chưa triển khai 30 dự án/hơn 209ha); nhóm dự án phát triển đô thị, khu dân cư, khu TĐC có 305 dự án, diện tích 312ha (đã triển khai 24 dự án/hơn 53ha, chưa triển khai 181 dự án/gần 274ha). Riêng dự án hạ tầng công cộng có 299 dự án, diện tích hơn 437ha (đã triển khai 139 dự án/gần 213ha, chưa triển khai 160 dự án/hơn 224ha).

Không riêng gì Núi Thành, nhiều địa phương khác cũng xảy ra tình trạng dự án "xí phần" nhưng chưa triển khai thực hiện. Năm 2017, H. Thăng Bình có 60 dự án được bố trí nhưng chỉ thực hiện có 8 dự án; phê duyệt kế hoạch sử dụng đất xây dựng khu đô thị, khu dân cư, khu TĐC là 339ha nhưng chỉ mới thực hiện hơn 6,6ha (đạt chưa đến 2% kế hoạch). Ở nhóm đất phục vụ dự án hạ tầng công cộng cũng triển khai khá thấp với hơn 37% kế hoạch được duyệt. Tại TP Tam Kỳ cho biết, giai đoạn 2015-2017 có 100 công trình, dự án thuộc nhóm dự án phát triển khu đô thị, khu dân cư, TĐC với tổng diện tích gần 156ha. Nhưng đến nay chỉ thực hiện 39 dự án với hơn 39,5ha; công trình đề nghị chuyển tiếp với diện tích hơn 77,5ha và diện tích còn lại đề nghị hủy bỏ. Trong khi đó, đất ở nông thôn mới triển khai 13 dự án với diện tích hơn 17ha; còn lại 23ha diện tích chưa thực hiện và đề nghị hủy bỏ hơn 30ha do không đảm bảo các thủ tục đầu tư.

Từ năm 2015 đến hết năm 2017, việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện thủ tục tại Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam là 531 danh mục với tổng diện tích hơn 5.600ha. Trong đó, thực hiện giao đất, cho thuê đất cho mục đích công cộng là 198 dự án với diện tích hơn 1.136ha, cho mục đích kinh doanh, thương mại với diện tích 4.300ha, cho mục đích xây dựng khu dân cư, khu đô thị, khu TĐC gần 164ha. Sở TN-MT tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, qua đó đã kiến nghị thu hồi 156ha đất đối với 7 tổ chức, đơn vị.

Rà soát lại các nhóm dự án

Việc chấp hành quy định pháp luật về lập, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đối với một số dự án quy mô lớn trên địa bàn tỉnh gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc và có nhiều bất cập. Ông Hồng Quốc Cường - Phó Chủ tịch UBND H. Thăng Bình cho biết, nguyên nhân đạt thấp so với chỉ tiêu được duyệt hơn 161ha là do các dự án khu nghỉ dưỡng Đạt Phương, An Thịnh chưa triển khai; còn dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An thì chậm thực hiện. Cũng theo ông Cường, nguyên nhân thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm thấp còn do vướng mắc công tác giải phóng mặt bằng, chủ đầu tư gặp khó khăn về nguồn vốn.

Ban Quản lý Khu KTM Chu Lai cho rằng, những vướng mắc, bất cập trong công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất và quản lý đất tại địa phương, rất cần sự phối hợp, tạo điều kiện của các cơ quan chức năng. Trong đó, công tác phối hợp quản lý hiện trạng không tốt đã dẫn đến những vướng mắc phát sinh, làm mất cơ hội thu hút đầu tư một số dự án, đồng thời ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường đầu tư mà tỉnh đang nỗ lực cải thiện...

Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam cũng nêu lên nhiều bất cập trong quan hệ phối hợp quản lý, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giữa các cấp, đặc biệt là ở cấp tỉnh, huyện và xã. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là công cụ để quản lý đất đai nhưng chưa được thực hiện nghiêm túc; việc sử dụng đất phá vỡ quy hoạch, kế hoạch vẫn còn xảy ra. Cần tăng cường công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo ngành, theo lĩnh vực làm căn cứ khoa học sử dụng đất phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững.

Ông Võ Hồng - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam cho biết, quan điểm của HĐND tỉnh là sẽ có nghị quyết quy định chế tài xử phạt mạnh tay để hạn chế các chủ đầu tư đăng ký mà không triển khai làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Cạnh đó, công tác lập, điều chỉnh quy hoạch của các ngành, lĩnh vực phải đồng bộ; xây dựng quy chế phối hợp trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Địa phương cần rà soát danh mục sử dụng đất lúa, tuyệt đối không sử dụng đất lúa dọc theo quốc lộ, tỉnh lộ. Chính quyền cấp tỉnh, cấp huyện cần rà soát hủy bỏ các quy hoạch “treo” kéo dài nhiều năm nhưng chưa triển khai hoặc chậm triển khai. HĐND tỉnh sẽ xem xét phê duyệt danh mục thu hồi đất, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để các địa phương dễ thực hiện và giám sát việc thực hiện đăng ký quyền sử dụng đất.

THẠCH HÀ