Ngày 1-8, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 – 2020 chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch các chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững và Xây dựng nông thôn mới.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại cuộc họp.

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Hiếu, tổng vốn kế hoạch năm 2017 từ ngân sách Trung ương hỗ trợ thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia là 15.231 tỷ đồng (vốn đầu tư là 11.000 tỷ đồng; vốn sự nghiệp là 4.231 tỷ đồng). Trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là 8.000 tỷ đồng và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững là 7.231 tỷ đồng.

Qua tổng họp báo cáo, hầu hết các địa phương đã hoàn thành việc phân bổ, giao vốn kế hoạch năm 2017 và đang tích cực đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia. Một số địa phương có kết quả giải ngân đạt cao như: Hưng Yên (84,9%), Hà Nam (79,6%), Bến Tre (54,9%)... Tuy nhiên, kết quả giải ngân nguồn vốn thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trên phạm vi cả nước đạt thấp, tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm mới đạt 13,09%.

Kết quả giải ngân nguồn vốn đạt thấp do việc triển khai phân bổ và giao vốn kế hoạch chi tiết năm 2017 tại các địa phương còn chậm, một số địa phương chưa thực hiện công tác giao kế hoạch cho các đơn vị, các cấp trực thuộc. Bên cạnh đó, các quyết định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ từng chương trình được ban hành chậm nên ảnh hưởng đến công tác phân bổ, giao vốn chi tiết và tổ chức thực hiện. Việc áp dụng các quy định quản lý đầu tư công trong thực hiện các dự án đầu tư thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia cũng như việc xác định dự án đủ điều kiện để giao kế hoạch vốn trong năm 2017 còn nhiều lúng túng.

Mặc dù, Nghị định 161/2016/NĐ-CP đã tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia, song do đến tháng  12-2016, Nghị định mới được ban hành nên tiến độ thực hiện các dự án chậm. Thêm vào đó, hầu hết các dự án đầu tư thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững là dự án nhóm C, quy mô nhỏ nhưng không đáp ứng được một số tiêu chí để được áp dụng cơ chế đặc thù, dẫn tới không lựa chọn áp dụng được cơ chế này để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hiếu cho hay.

Nhìn nhận về kết quả giải ngân vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng tiến độ rất chậm. Riêng tháng 7-2017, theo chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công của cả nước tăng khá nhanh, gấp 2,5 so với tháng 6 và so với cùng kỳ năm trước. Nhưng cả 7 tháng mới được hơn 30%. Tiến độ giải ngân có tiến bộ nhưng chưa đạt được mục tiêu, nhất là việc phân bổ sử dụng các vốn liên quan đến đầu tư công.

Ghi nhận các kết quả đạt được trong thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia, song Phó Thủ tướng cũng chỉ rõ công tác chỉ đạo điều hành chưa phủ khắp toàn quốc. Phó Thủ tướng nêu rõ yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại việc phân bổ nguồn lực của 2 Chương trình mục tiêu quốc gia để đề xuất đưa vào Nghị quyết của Chính phủ liên quan đến việc đẩy nhanh tiến độ và chất lượng giải ngân đầu tư công. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm ban hành hướng dẫn cụ thể các tiêu chí xác định nợ xây dựng cơ bản trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ban hành các văn bản chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn được giao.

Cho rằng nguồn vốn tín dụng cho xây dựng nông thôn mới vừa qua là hiệu quả, có tiến bộ rất rõ rệt, Phó Thủ tướng đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội nghiên cứu dư địa và các nguồn lực để có thể tăng thêm nguồn tín dụng cho lĩnh vực này. Lõi của vấn đề nông thôn mới là giảm nghèo, không chỉ dừng lại ở thành quả công trình mà là phi công trình, đo bằng giá trị văn hóa, môi trường sống, an ninh trật tự, an toàn xã hội, sinh kế đời sống. Các tiêu chí “mềm” rất quan trọng, phải hết sức quan tâm – Phó Thủ tướng nói.

CHU THANH VÂN