Đến thời điểm này, hoạt động vận chuyển rác tại Quảng Nam sau 3 tháng đình trệ đã được thông tuyến trở lại. Sau hàng chục lần đối thoại cùng các giải pháp khắc phục môi trường, người dân xã Tam Xuân 2 (H. Núi Thành, Quảng Nam) đã đồng ý cho xe chở rác của Công ty CP môi trường đô thị được tiếp tục vận hành đổ rác tại đây. Thế nhưng đây chỉ mới là kết quả bước đầu nhằm giải quyết lượng rác ùn ứ quá tải tại các địa phương, còn biện pháp ổn định: làm thế nào để xử lý rác thải hiệu quả lâu dài vẫn chưa có hồi kết.

Quảng Nam đang xúc tiến khảo sát địa điểm xây dựng lò đốt rác theo công nghệ hiện đại tiến tới xóa bỏ hình thức chôn lấp như hiện nay.

Rác bắt đầu "rục rịch"

Theo thống kê sơ bộ, sau 3 tháng dồn ứ lượng rác tồn tại Quảng Nam vào khoảng 20.000m3 và phải mất khoảng 3 tháng mới có thể xử lý xong số "nợ" rác này. Theo ghi nhận của PV, hiện nay lượng rác tồn tại các bãi rác được lập tạm trong 3 tháng qua đã bắt đầu "rục rịch", được vận chuyển đi nơi khác. Theo Sở Tài nguyên & Môi trường, với lượng rác ứ đọng khá lớn hiện nay, dự kiến việc vận chuyển rác thải sẽ ảnh hưởng đến khu vực dân cư trên tuyến đường ĐH104 thuộc địa phận xã Tam Xuân 1, nên việc đầu tư, sửa chữa tuyến đường tạm vào khu xử lý là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo đời sống của người dân khu vực này. Quan điểm của tỉnh là một số hộ dân gần tuyến đường vào bãi rác, có nguyện vọng di chuyển chỗ ở đến nơi khác, UBND tỉnh sẵn sàng tạo cơ chế ưu đãi nhất để di dời.

Bí thư Huyện ủy Núi Thành Nguyễn Tri Ấn cho biết, hiện nay, vấn đề ô nhiễm, mùi hôi từ Khu xử lý rác Tam Xuân 2 đã được khắc phục và nhiều địa phương khác của tỉnh đang quy hoạch, đầu tư bãi rác, thì áp lực về khu xử lý rác Tam Xuân 2 (phục vụ cho các địa phương Núi Thành, Tiên Phước, Tam Kỳ và Khu kinh tế mở Chu Lai) sau này sẽ giảm đáng kể. Trước mắt, Công ty CP Môi trường đô thị Quảng Nam tập trung nhân lực, phương tiện máy móc thu gom vận chuyển rác thải trên địa bàn 2 xã Tam Xuân 1, Tam Xuân 2 và các địa bàn trung tâm vào khu xử lý, không để tồn tại hình ảnh rác sinh hoạt nhếch nhác. Tuy nhiên người dân vẫn cần phải nâng cao ý thức phân loại rác, tiếp tục thực hiện việc phân loại rác tại nguồn như thời gian qua để giảm áp lực lên khu xử lý.

Cần "kế sách" lâu dài

Cuộc "khủng hoảng" rác thải kéo dài suốt 3 tháng qua đã đặt ra một câu hỏi lớn về năng lực xử lý rác thải tại Quảng Nam, nhất là khi các Khu xử lý rác thải đa phần đã quá tải, việc "gánh" thêm rác chỉ là giải pháp tình thế. Cuộc "khủng hoảng"  này càng đặt cơ quan chức năng vào tình thế phải gấp rút triển khai xây dựng các lò đốt rác hiện đại, đảm bảo môi trường để thay thế cho công nghệ chôn lấp vốn đã lạc hậu.

Ngày 24-10, Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu ký Công văn (số 6381) gửi lãnh đạo H. Núi Thành, các sở ngành liên quan, Công ty CP Môi trường đô thị Quảng Nam về việc đảm bảo điều kiện hoạt động của khu xử lý rác thải Tam Xuân 2 và triển khai đầu tư khu xử lý rác thải công nghệ cao. Thông tin đáng chú ý của văn bản này là UBND tỉnh giao UBND H. Núi Thành khẩn trương lập dự án đầu tư tuyến đường mới vào khu xử lý rác thải Tam Xuân 2 (không đi qua khu dân cư) và phục vụ vận chuyển cho khu xử lý công nghệ cao tại xã Tam Thạnh (Núi Thành). Theo dõi, giám sát Công ty CP Môi trường đô thị Quảng Nam trong vận hành khu xử lý rác thải Tam Xuân 2 bảo đảm an toàn, không để xảy ra sự cố, đáp ứng các tiêu chí về bảo vệ môi trường. Về quy hoạch bãi rác, Quảng Nam đã phân vùng cụ thể như khu vực phía nam có bãi rác Tam Nghĩa, Tam Xuân 2 (Núi Thành), các huyện trung du có bãi rác Quế Cường (Quế Sơn) và khu vực phía bắc có bãi rác Đại Nghĩa, Đại Hiệp (Đại Lộc); đồng thời đang tính toán mỗi địa phương quy hoạch ít nhất một vị trí bãi chứa rác thải sinh hoạt.

Ông Đinh Văn Thu cho hay, về giải pháp xử lý rác thải lâu dài, chính quyền tỉnh đang lựa chọn công nghệ lò đốt thay thế hình thức chôn lấp phổ biến như hiện nay. "Công tác giải phóng các điểm nghẽn về rác thời gian qua chỉ là tạm thời. Theo tinh thần chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Cán sự đảng, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan theo dõi tình hình, tham mưu xử lý kịp thời, không để xảy ra "điểm nóng" trên địa bàn. Thời gian tới cần khẩn trương khảo sát địa điểm thích hợp để đề xuất xây dựng lò đốt rác. Những địa phương sẽ tiến hành xây dựng lò đốt thì cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành theo chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện phải trực tiếp đối thoại với nhân dân để giải thích về chủ trương của tỉnh về vấn đề này để người dân hiểu rằng việc xây dựng lò đốt không phải gây ô nhiễm mà là có công nghệ tiên tiến hiện đại, sẽ đảm bảo cuộc sống của người dân. Khi đã có lò đốt rồi thì sẽ dần dần tiến tới bỏ hình thức chôn lấp như hiện nay", ông Thu thông tin.

ĐỒNG DAO