Khi thú chơi hoa phong lan đang trở nên “hot” hơn bao giờ hết thì những rừng thông ở Gia Lai lại bị tàn phá nghiêm trọng. Bởi vỏ cây thông trở thành giá thể được người trồng lan ưa chuộng hơn cả. Cũng vì thế, vỏ cây thông ngày càng có giá khi được thương lái thu mua với số lượng lớn để bán cho các cửa hàng chuyên doanh về phong lan.

Ngày 9-5, CATP Pleiku (Gia Lai) cho biết vừa phát hiện vụ việc mua bán vỏ cây thông trái phép trên địa bàn. Ngày 8-5, qua công tác nắm tình hình, CATP Pleiku phát hiện tại khu vực đất trống phía sau và bên cạnh nhà số 36-Ung Văn Khiêm (P. Phù Đổng, TP Pleiku, Gia Lai) có 103 bao tải bên trong chứa vỏ cây thông. Nghi đây là số vỏ cây thông bị khai thác trái phép và của các đầu nậu thu mua, lực lượng CATP Pleiku tiến hành kiểm tra, xác minh. Đến khoảng 11 giờ cùng ngày, lực lượng CATP Pleiku đã phát hiện đối tượng Phạm Minh Ngọc (1981, trú xã Tân Bình, H. Đăk Đoa, Gia Lai) đến giao dịch toàn bộ số vỏ thông này với Nguyễn Đức Vinh (1986, trú P. Yên Đỗ, TP Pleiku). Tổ công tác đã tạm giữ toàn bộ 103 bao tải chứa vỏ thông và yêu cầu Ngọc cùng Vinh về cơ quan CA để làm rõ. Đồng thời, phối hợp với Đội kiểm lâm cơ động số 2 (Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai lập biên bản, tạm giữ toàn bộ số vỏ thông nói trên.

Tại cơ quan CA, Phạm Minh Ngọc khai nhận Ngọc chính là chủ sở hữu 103 bao tải vỏ cây thông trên. Đồng thời, Ngọc khai một phần số vỏ thông trên mua lại của Phạm Thị Hiếu (1979) và Phạm Văn Vinh (1976, cùng trú xã Tân Bình, H. Đăk Đoa) với giá 3.000 đồng/kg rồi mang đi bán để kiếm lời. Một phần khác, chính Ngọc cùng vợ đi cạo tại các đồi thông trên địa bàn xã Tân Bình và một số xã lân cận thuộc địa bàn H. Đăk Đoa. Sau đó, Ngọc đóng vỏ thông vào 103 bao tải rồi thuê xe ô-tô cất giấu tại bãi đất trống cạnh nhà chú ruột tại 34 Ung Văn Khiêm chờ tiêu thụ. Qua kiểm tra thực tế, tổ công tác xác định số vỏ thông mà Ngọc cất giấu trong 103 bao tải có trọng lượng là 3.485kg. Hiện toàn bộ tang vật, đối tượng vi phạm đã được cơ quan Công an bàn giao cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai xác minh, xử lý theo thẩm quyền.

Hiện nay, tình trạng cạo vỏ cây thông, thậm chí róc nguyên cả mảng vỏ cây thông để phục vụ cho thú chơi lan và lót chuồng các loài thú cưng, như: chó, mèo, bò sát... trở nên rất phổ biến. Trên các trang mạng tình trạng quảng cáo, mua bán vỏ thông làm giá thể cho lan, lót chuồng cho thú cưng công khai. Do vậy, khi phong trào chơi hoa phong lan lên cao thì tình trạng nhiều rừng thông, thậm chí cả rừng thông phòng hộ trên địa bàn tỉnh Gia Lai bị cạo, róc vỏ ngày càng nhiều. Từ những vỏ cây không mấy ai để ý, từ 1.000-2.000 đồng/kg thì giờ này vỏ thông được rao bán với giá từ 7.000-10.000 đồng/kg. Đã có hàng trăm, hàng nghìn cây thông bị bức tử kiểu này. Ngay cả hàng thông cổ thụ hàng trăm năm tuổi tại khu vực Biển Hồ chè (xã Nghĩa Hưng, H. Chư Păh, Gia Lai) được xem là báu vật còn sót lại của phố núi Pleiku cũng bị cạo vỏ không thương tiếc.

Mới đây, trước tình trạng rừng thông bị xâm hại, róc vỏ nghiêm trọng, Ban quản lý rừng phòng hộ (BQL RPH) Bắc Biển Hồ đã phối hợp với Chi cục Kiểm lâm, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Gia Lai, Hạt Kiểm lâm H. Ia Grai và UBND xã Ia Dêr tổ chức kiểm tra khu vực rừng thông ba lá trên địa bàn xã Ia Dêr (H. Ia Grai, Gia Lai). Qua đó, xác định đã có 981 cây thông tại Tiểu khu 309 thuộc lâm phần của BQL RPH Bắc Biển Hồ bị cạo, róc vỏ, trong đó có những cây thông hàng chục năm tuổi. Ông Nguyễn Tất Thành, Phó trưởng Ban phụ trách BQL RPH Bắc Biển Hồ cho biết: “Trong thời gian qua, tình trạng người dân vào róc vỏ cây thông để lấy về trồng phong lan diễn ra trong lâm phần của đơn vị quản lý. Tuy nhiên, khi bị phát hiện thì các đối tượng bỏ chạy nên không xác định được, đơn vị cũng chỉ thu được một số dụng cụ mà đối tượng bỏ lại”.

Cũng trên địa bàn tỉnh Gia Lai, nhiều rừng thông tại địa bàn H. Đăk Đoa, H. Mang Yang, TX An Khê cũng bị xâm hại bởi bàn tay con người. Không chỉ cạo vỏ thông để phục vụ nhu cầu trồng lan, làm lót chuồng cho thú cưng... mà tình trạng xâm hại, ken cây dẫn đến cây thông chết để lấn chiếm đất đã và đang bức tử những rừng thông hàng chục năm tuổi nơi đây.

MINH TÂN