Có một vì sao mới nổi, không nằm trong dãy ngân hà nhưng được gọi tên nhiều nhất trong những ngày qua, đó là "sao kê". Có thể nói, đây chính là ngôi sao chiếu mệnh năm 2021, làm Vbiz điêu đứng: người phân bua, kẻ phải rơi lệ.
Vậy ngôi “sao kê” từ đâu mà tới. Chắc mọi người sẽ nghĩ căn nguyên từ vị “thánh mơ” nào đó. Thưa không! Đó là một câu chuyện dài. Nói một cách hoa mỹ, vì sao nào chẳng được tạo thành từ tinh vân, hay nói cách khác là tạo thành từ khí và bụi. Khoa học chỉ ra rằng trọng lực là tác giả của quá trình thai nghén một vì sao, nó hút, nó gắn chặt tinh vân đến khi thành một khối sáng rực, lấp lánh. Và không gì khác, chính “lực hấp dẫn” của các nghệ sĩ trong showbiz là cội nguồn của câu chuyện “sao kê”. Sự nổi tiếng, uy tín của các nghệ sĩ “hút” số tiền “siêu to, siêu khổng lồ” từ các mạnh thường quân uỷ thác với mục đích thiện nguyện. Vậy nên, nếu “bất tín”, thì danh tiếng hết, uy tín hết, tình yêu của khán giả cũng hết, và khi đó “ta là cát bụi trở về cát bụi” là lẽ đương nhiên.
Nếu tiền tư, tiền túi, chúng ta chẳng phải bàn. Nhưng khi đã giữ 1 đồng tiền làng thì lo ngay ngáy. Với cái lo đó, dĩ nhiên họ cần minh bạch từ đầu vào cho đến đầu ra của các khoản quyên góp. Điều này không khó, chỉ cần “sao kê” thì mọi thứ đều “ô kê”.
Nhiều nghệ sĩ tham gia công tác thiện nguyện từ trước đến nay vẫn có thói quen công khai số tiền nhận được, cập nhật các hóa đơn, chứng từ đầu ra cho các mạnh thường quân và những người quan tâm tiện theo dõi. Họ rõ ràng đến thế chẳng “thánh mơ” nào dám gọi tên, chẳng “sao kê” nào chiếu mệnh. Thiết nghĩ việc sao kê cần làm ngay và làm song hành với việc thiện nguyện chứ không phải đợi đến chuyện đã rồi, phải đối diện với làn sóng đòi sao kê dữ dội mới buông lời hứa hẹn. Đó là cái dở cần nhìn thẳng, nói thật.
Về vấn đề này, tôi có cái nhìn trung dung: Nếu xem sao kê là sao chiếu mệnh của giới nghệ sĩ năm nay, điều đó không hẳn tiêu cực. Bởi sao chiếu mệnh cũng có sao tốt, sao trung và sao xấu. Mọi chuyện minh bạch, rõ ràng thì hẳn nghệ sĩ đó được sao Thái Dương “độ”, tiếng thơm càng bay cao, bay xa. Còn nếu ẩn khuất, mập mờ thì hẳn nhiên sao La Hầu, Kế Đô sẽ chiếu cố.
Cần hiểu rằng, điều người nghệ sĩ cần nhất là tình yêu của công chúng. Dư luận lên tiếng để kiểm chứng niềm tin là nhu cầu chính đáng. Vậy nên, trong trường hợp này sao kê chính là phép thử nhân cách người nghệ sĩ. Điều này cũng thể hiện sự tôn trọng, trách nhiệm với các mạnh thường quân và cả với những người quan tâm. Đã là “con chim phải hót, chiếc lá phải xanh”, và sao phải sáng. Cây ngay sao phải sợ gió lùa. Vậy nên, cứ sao kê đi, “đừng ngại ngần chi”.
Thời gian qua, nhiều người trong đó có các nghệ sĩ quan ngại buông lời cảm thán: khi “sao kê” gọi tên, chẳng ai dám làm từ thiện. Tôi chẳng dám so sánh từ thiện như “cái chợ”, rồi “không mợ chợ vẫn đông”. Nhưng thực tế đã có câu trả lời thích đáng. Giữa tâm bão “sao kê”, những nghệ sĩ chân chính vẫn ngày đêm chung sức vì những người kém may mắn. Những quỹ uy tín, những kênh chính thống vẫn như thỏi nam châm hút những tấm lòng vàng hướng về cộng đồng ví như Quỹ Vắc-xin phòng, chống Covid-19 hoạt động theo quy định, minh bạch, rõ ràng.
Qua câu chuyện về ngôi sao mới nổi, mạn bàn thêm về vai trò của Nhà nước. Đã từ rất lâu tôi đã nghe về sự chật chội, lỗi mốt của chiếc áo cơ chế tại Nghị định số 64/2008/NĐ-CP ngày 14-5-2008 của Chính phủ. Thế nhưng đến nay, chiếc áo mới vẫn chưa được may xong. Mong sao các cơ quan chức năng nhanh chóng nắm bắt xu hướng, cho ra đời chiếc áo quy định vừa vặn, hợp thời trang; vừa định hướng dư luận để người dân không bị “ngộ độc” bởi những thông tin tố cáo tiêu cực, tranh cãi dai dẳng xung quanh vụ “sao kê”.
TRƯƠNG THỊ ĐIỆP
