Sau khi hai Cty khoáng sản là Cty TNHH vàng Bồng Miêu và Cty CP khoáng sản 6666 (xã Tam Lãnh, H. Phú Ninh, Quảng Nam) ngưng hoạt động, tình trạng khai thác vàng trái phép tại xã Tam Lãnh càng diễn biến phức tạp. Mặc dù Đồn CA Tam Lãnh (thuộc CAH Phú Ninh) cùng chính quyền địa phương tăng cường công tác quản lý địa bàn, thường xuyên mở các đợt tuần tra truy quét nhưng tình trạng này vẫn tái diễn.

Theo phản ánh của người dân xã Tam Lãnh, thời gian gần đây có nhóm "vàng tặc" dùng xe tải vận chuyển quặng di chuyển qua đường làng thôn Tiên Lập vào khu vực đồi Gò Gai thuộc thôn Đoàn Thượng (xã Tam Lãnh) để tuyển vàng. Mỗi ngày có từ 4 đến 7 chuyến xe vận chuyển quặng vào trong khu vực này để chế biến. Sau khi tiếp nhận thông tin, sáng 15-8, chúng tôi có chuyến "mục sở thị" tại đây. Vừa đến dòng sông Quế Phương, chúng tôi gặp một xe tải chở đất từ rừng keo di chuyển ra. Bên kia dòng sông, nhiều lán trại cùng những bể lắng vàng đã bỏ hoang từ lâu nhưng đang được đào bới làm lại. Men theo con đường mòn xe chạy, chúng tôi phát hiện một bãi tập kết đất nằm cạnh con sông, nhiều vật dụng đang được chuẩn bị để đãi vàng.

Tiếp tục theo con đường mòn xe tải vào sâu trong khu vực rừng keo khoảng 300m, chúng tôi phát hiện một một lán trại được dựng lên bên cạnh 2 hồ xi-măng đang sử dụng hóa chất để tuyển vàng bốc mùi nồng nặc. Đất được ngâm trong hồ, phía trên đặt dòng nước chảy liên tục, phía dưới là một bể lắng nhỏ để lắng vàng được các đối tượng khóa lại cẩn thận. Xung quanh không thấy bóng người nhưng dấu vết hoạt động đãi vàng trong lán trại vẫn còn rất mới, chứng tỏ những người trong trại mới vừa rời đi...

Men theo con đường mòn, trước mắt chúng tôi là một ngọn đồi rộng lớn gần 1ha bị cày xới, đất đồi bị múc đi, phần còn lại trôi xuống hố ngổn ngang như một đại công trường giữa rừng keo. Biết bị động, gần 10 công nhân liền tắt máy vào lán nghỉ ngơi. Thấy chúng tôi, các đối tượng ra vẻ khiêu khích, hăm dọa: "Các anh đi đâu đây, khu vực này không được tùy tiện vào". Quan sát nhanh hiện trường, chúng tôi ghi nhận đây là hiện trường khai thác vàng từ rất lâu. Ngoài ra, nhóm người này còn hút đất tại đồng ruộng cách lán trại 100m đưa lên bồn rồi lắng vàng trực tiếp qua một máng gỗ được phân tầng phía dưới có đặt lớp ngân để bắt vàng. Qua tìm hiểu, phần lớn những người này là dân địa phương, làm thuê cho một người tên Danh (trú cùng thôn). Khu vực rìa thôn Đoàn Thượng còn có nhiều bãi xái quặng lớn, bốc mùi hóa chất cyanua nồng nặc...

Trao đổi với chúng tôi, Trung tá Văn Công Đoàn - Đồn trưởng Đồn CA Tam Lãnh cho biết ở địa điểm này, đơn vị vừa truy quét, tiêu hủy nhiều công cụ và phương tiện dùng khai thác vàng vào ngày 3-8 vừa qua. Qua điều tra, bãi vàng trái phép này là do ông Lê Văn Danh (53 tuổi, trú thôn Đàn Thượng) đứng ra thuê người làm.

Cũng theo Trung tá Đoàn, đây là khu vực gần dân cư nên giao cho UBND xã quản lý. Tuy nhiên, đơn vị vẫn cắt cử 2 cán bộ thường xuyên phối hợp tuần tra, bám sát địa bàn. Từ đầu năm 2018, Đồn CA Tam Lãnh đã lập kế hoạch tuần tra truy quét, xử lý tình trạng khai thác vàng trái phép trên địa bàn xã, phá hủy 235 lán trại, nhiều dụng cụ, phương tiện liên quan đến việc đào đãi vàng. Ngoài ra, đơn vị còn phối hợp với CAX Tam Lãnh tiến hành kiểm tra truy quét "vàng tặc" hoạt động tại các khu dân cư và các khu vực giáp ranh xã Tiên Lập và H. Tiên Phước. "Cty vàng Bồng Miêu và Cty CP khoáng sản 6666 đã hết giấy phép hoạt động nhưng một số đối tượng vẫn lén lút làm vàng sâu trong núi. Mặc dù lực lượng thường xuyên tuần tra, truy quét nhưng tình trạng trên cứ tiếp diễn. "Vàng tặc" chủ yếu là người địa phương nên công tác quản lý, tuyên truyền vận động người dân gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, lực lượng CA biên chế của đồn chỉ có 10 đồng chí phải quản lý địa bàn rộng hơn 600 ha nên không thể quản lý chặt chẽ được. Phá chỗ này thì các đối tượng lại qua chỗ khác hoặc quay lại làm. Điển hình như vụ việc vừa qua..."- Trung tá Đoàn nói.

LÊ VƯƠNG

Bãi quặng được tập kết gần sông Quế Phương đang chuẩn bị nhiều vật dụng để đãi vàng. Bãi xái và lán trại của các đối tượng. Đồn CA Tam Lãnh phá hủy phương tiện, máy móc tại điểm khai thác vàng trái phép ngày 3-8.