Thế giới quan ngại hành vi của Trung Quốc

Thứ sáu, 09/05/2014 11:13

(Cadn.com.vn) - Các nước lớn trên thế giới ngày 8-5 đồng loạt bày tỏ quan ngại về “hành động nguy hiểm và đe dọa” của Trung Quốc khi đưa giàn khoan khổng lồ HQ-981 cùng tàu, máy bay vào thềm lục địa Việt Nam và đâm rách tàu Việt Nam đang làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.

Kêu gọi Bắc Kinh kiềm chế “hành động khiêu khích”

Theo BBC, Mỹ là quốc gia đầu tiên phản ứng mạnh mẽ về hành vi “khiêu khích” của Trung Quốc đồng thời kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, giải quyết mọi việc bằng con đường ngoại giao.

“Chúng tôi quan ngại mạnh mẽ về hành vi nguy hiểm và sự hăm dọa tại khu vực tranh chấp”, nữ Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki nói tại cuộc họp báo. Bà Psaki tái khẳng định quan điểm của Nhà Trắng rằng, việc Bắc Kinh triển khai giàn khoan dầu ở khu vực tranh chấp tại biển Đông là “khiêu khích và vô ích” với an ninh trong khu vực. “Hành động đơn phương này của Trung Quốc dường như là một phần trong chính sách thúc đẩy tuyên bố chủ quyền trên lãnh thổ tranh chấp và làm suy yếu hòa bình và ổn định trong khu vực”, phát ngôn viên Psaki nói.

Từ Nhật Bản, Chánh Văn phòng Nội các Yoshihide Suga bày tỏ “quan ngại sâu sắc” đồng thời kêu gọi Bắc Kinh kiềm chế “hành động khiêu khích” tại biển Đông. “Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc nên hành xử kiềm chế, tránh những hành động đơn phương có thể làm leo thang căng thẳng và hành động phù hợp với luật pháp quốc tế”, ông Suga nói. Cũng theo ông Suga, Trung Quốc phải giải thích cho Việt Nam và cộng đồng quốc tế vì sao lại hành động như trên. Trước đó, trả lời phỏng vấn hãng tin Kyodo nhân chuyến thăm Pháp, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida cho rằng, Trung Quốc “cần tránh hành động đơn phương” trên biển Đông.

Ở ASEAN, Singapore là quốc gia đầu tiên phản ứng về vụ việc tàu Trung Quốc hung hăng đâm tàu Việt Nam. Theo đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Singapore bày tỏ quan ngại về những diễn biến mới này kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế và tránh làm leo thang căng thẳng tại biển Đông. Trong tuyên bố trả lời báo chí, người phát ngôn này cũng nói thêm rằng, Singapore kêu gọi tất cả các bên tuân thủ đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên tại biển Đông (DOC) và giải quyết tranh chấp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Giàn khoan HD-981 của Trung Quốc nằm bất hợp pháp trong vùng đặc quyền kinh tế,
thềm lục địa của Việt Nam. (Ảnh do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cung cấp).

Trung Quốc nói gì?

Biển Đông “dậy sóng” kể từ khi Bắc Kinh điều giàn khoan dầu khổng lồ vào vùng biển Việt Nam, động thái mà Mỹ mô tả là “khiêu khích”.

Khi các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam ra làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, tàu Trung Quốc được sự yểm trợ của máy bay ngang ngược đâm thẳng vào các tàu Việt Nam, dùng vòi rồng có công suất lớn phun vào tàu Việt Nam làm hư hỏng tàu, gây thương tích cho thủy thủ trên tàu. Mặc dù Việt Nam có đầy đủ bằng chứng và bất chấp bị cộng đồng quốc tế lên án, Trung Quốc vẫn biện hộ cho hành động của mình khi nói rằng, đây không phải là một vụ “đụng độ”.

“Tôi không tin có một cuộc đụng độ. Tôi nghĩ rằng đây chỉ là sự khác biệt ý kiến về một số tranh chấp”, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Trình Quốc Bình nói với phóng viên bên lề một diễn đàn ở Bắc Kinh. Ông Trình còn vô lý khẳng định: “Khu vực có tranh chấp là lãnh thổ Trung Quốc và tất nhiên chúng tôi sẽ duy trì lợi ích cốt lõi của đất nước và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ”.

Thứ trưởng Trình trấn an dư luận trong nước khi nói rằng, Trung Quốc và Việt Nam có thể giải quyết tranh chấp trên biển một cách hòa bình. “Tranh chấp này không phải là về toàn bộ mối quan hệ giữa Trung Quốc và Việt Nam. Nó chỉ mang tính địa phương và có thể kiểm soát được”, ông nói. Tuy nhiên, trong ngày 8-5, Bắc Kinh lại ngang nhiên kêu gọi Việt Nam rút hết tàu khỏi khu vực họ đang đặt giàn khoan.

Xin mượn lời ông Trần Công Trục, cựu Trưởng ban Ủy ban biên giới quốc gia Việt Nam để kết thúc bài viết này: “Việt Nam là một quốc gia yêu chuộng hòa bình, nhưng đừng đánh thức con rồng này. Chúng tôi không bao giờ muốn chiến tranh nhưng tất cả phụ thuộc vào việc Trung Quốc có muốn bắt đầu cuộc chiến trong khu vực hay không”.

Khả Anh