(Cadn.com.vn) - Xóm Gò Theo, Hòa Thọ Đông, Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng của tôi đã lên phố lâu rồi, không còn ruộng còn vườn và nghề nông cũng dần vào dĩ vãng… Duy  chỉ có một nghề là còn mãi với thời gian, đó là nghề câu cá rô đồng. Gọi là “nghề” cũng chẳng sai, bởi xóm tôi đa phần là dân lao động, người làm thợ nề, kẻ làm thợ sắt, thợ mộc… mùa mưa tới, thợ nề, thợ mộc ít việc, vậy là trai tráng trong làng rủ nhau đi câu cá rô đồng. Phương tiện hành nghề rất đơn giản, mỗi người chỉ cần sắm một cần câu, một chiếc vịt đựng cá, một bịch dế non làm mồi… thế là xóm làng í ới gọi nhau lên đường.

Con cá rô đồng bình dị, mộc mạc làng quê  ấy, vậy mà bây giờ bỗng trở thành đặc sản,  đàng hoàng, đĩnh đạc “ngự” trên những mâm cao, cỗ đầy của nhà hàng, khách sạn. Tháng 9, 10 âm lịch, chỉ cần vài trận mưa tạo nên đợt lũ tiểu mãn, dòng nước mới róc rách tỏa về phủ đầy những cách đồng lúa mới gặt, những chú rô đồng cũng men theo con nước, búng tanh tách, tranh nhau đớp những mộng lúa rớt xanh non. Loài cá chỉ sống ở nơi nước sạch, ăn những mầm đọt non tươi nên con nào con nấy béo vàng núc ních, sau những trận mưa rào, ngược theo con nước nhảy đành đạnh trên những vạt cỏ đẫm mưa…

Xóm Gò Theo có mười mấy trai làng được mệnh danh là “sát thủ” cá rô đồng, nào là anh Quang, anh Chiếu, anh Thanh, anh Lương, anh Vĩnh… Anh Quang kể, câu cá rô đồng phải kiên trì, ra tới cánh đồng, mỗi người tỏa đi một hướng, tìm vị trí thích hợp, yên tĩnh thả mồi câu. Câu cá rô đồng cũng khác hẳn với cách câu các loại cá khác, mồi câu phải là những chú dế non, sau khi mắc mồi câu vào lưỡi, người câu phải giữ cần câu làm sao cho mồi câu chỉ rập rờn trên mặt nước. Khi chú rô đồng ham ăn lao tới đớp mồi, là giật ngay…

Niềm vui câu được cá.

Giống cá rô đồng rất đặc biệt, nhiều người vì ham đánh bắt cho nhanh, vác bình ắc-quy, bộ kích điện đến châm tứ phía, nhưng không bao giờ bắt được. Phương pháp duy nhất chỉ là câu.  Những  lần đi câu, nhóm câu ở Gò Theo, người ít cũng được dăm chục con, người nhiều có thể được vài ký. Thu cần từ dưới ruộng bước lên bờ là có người tới hỏi mua ngay, mỗi lần cũng kiếm được vài ba trăm nghìn đồng… Nhưng thú vị nhất, là chiều đến sẽ được thưởng thức món cá rô đồng chiên xù, chấm nước mắm tỏi ớt, cá rô đồng kho lá nghệ lá gừng, cá rô đồng nấu canh rau cải… Làng trên xóm dưới thơm lừng mùi cá chiên, lại  í ới gọi nhau,  xúm quanh đĩa cá cùng nhấm nháp ly rượu gạo quê, ngâm nga câu hát lý: “Thương con cá rô đồng, trôi dạt đời long đong/ Thương con cá rô đồng, đang nổi trôi giữa dòng…” thấy cuộc đời thi vị làm sao!…

 Hồng Thanh